Gemeente Zandvoort


Arubaanse waardering voor Zandvoortse aanpak overgewicht

(20 juni 2007)

Gemeente Zandvoort verzorgde begin deze week een presentatie over het lokale beleid gericht op de bestrijding van (ernstig) overgewicht bij kinderen. Op uitnodiging van Remy Hirasing, hoogleraar jeugdgezondheidszorg van de Vrije Universiteit Amsterdam, is op de VU een delegatie van 12 parlementsleden uit Aruba ontvangen. De groep kreeg informatie over de stand van het wetenschappelijk onderzoek naar overgewicht en de preventie en bestrijding ervan. Zandvoort vormde een interessante 'case' - wat kan een lokale gemeente allemaal doen om (ernstig) overgewicht bij kinderen te voorkomen?

Gemeente presenteert zich
De senior van de werkeenheid welzijn en onderwijs Henk Esselink vertegenwoordigde Gemeente Zandvoort op de Vrije Universiteit Amsterdam en legde aan de delegatie van 12 Arubaanse parlementsleden uit wat de rol van de lokale overheid zou moeten zijn. Zijn uitgangspunt was het 'Actieprogramma Overgewicht Zandvoort'. Hij was in goed gezelschap. Een keur aan wetenschappers presenteerde onderzoeksresultaten dan wel lopende onderzoeken. Andere sprekers presenteerden programma's die op een effectieve wijze overgewicht voorkomen dan wel bestrijden. Alles met het doel om de groep parlementariërs maximaal te informeren over de noodzaak en mogelijkheden instrumenten ter voorkoming en bestrijding overgewicht in te zetten.

Stimuleren
Esselink: 'Aangegeven is dat een overheid die de gezondheid en het welzijn van haar burgers serieus neemt, wetende dat gezondheid van het allergrootste belang is voor mensen, en wetende dat overgewicht en de daaruit voortvloeiende chronische ziekten (diabetes, hart- en vaatziekten) een grote bedreiging voor die gezondheid vormen, dat die overheid actie móet ondernemen om dat overgewicht tegen te gaan.'

En: 'Dat kun je doen door in samenwerking met professionele organisaties als GGD, thuiszorg en sportservice een specifiek programma te ontwikkelen, maar dat moet je ook doen door bij de inrichting van de openbare ruimte voldoende en uitnodigende speelplaatsen te realiseren, schoolzwemmen en schoolgymnastiek te financieren, veilige fietspaden naar scholen aan te leggen, een jeugdsportpas aan te bieden, etcetera.'

EU-aanpak
Volgens sommigen staan we aan de vooravond van een wereldwijde epidemie. De WHO rapporteerde onlangs een 'verdikkingstrend' die zich voordoet in alle (post)-geïndustrialiseerde landen. Hoe te handelen? In Europa heeft op 30 mei jl. Europees Commissaris Markos Kyprianou (Gezondheid) een witboek met voorstellen voor de bestrijding van overgewicht en vetzucht gepresenteerd. De welluidende titel: 'A Strategy for Europe on Nutrition, Overweight and Obesity related health issues' - The last three decades have seen the levels of overweight and obesity in the EU population rise dramatically, particularly among children, where the estimated prevalence of overweight was 30% in 2006. Met deze publicatie wil de Europese Commissie het probleem gemeenschappelijk aanpakken.

Nederlandse stuurgroep
In Nederland zwengelt Paul Rosenmöller, voorzitter van de Stuurgroep Convenant Overgewicht de discussie aan. De stuurgroep is twee jaar geleden door het ministerie van VWS ingesteld om vetzucht aan te pakken. De Stuurgroep Convenant Overgewicht, waarin overheid, bedrijfsleven en sportwereld verenigd zijn, heeft als doelstelling dat in 2010 het aantal volwassenen met overgewicht niet verder groeit en dat het aantal kinderen met overgewicht vermindert. Rosenmöller is meer dan een moderator van het debat. Op alle niveaus gaat hij de confrontatie aan. Recent nog door het voornemen van minister Klink te bekritiseren om de klinieken waarin ernstig obese kinderen behandeld worden niet meer te vergoeden.

Gedeelde problematiek
Het aantal kinderen met ernstig overgewicht is in Nederland in een decennium verdubbeld tot een op de acht - ongeveer 200.000 kinderen. Ongeveer 400.000 kinderen hebben last van overgewicht. Het inzicht dat kinderen al op jonge leeftijd als gevolg van overgewicht ouderdomsdiabetes kunnen krijgen is pas recent gevestigd. Niemand heeft er op geanticipeerd toen een jaar of 12 geleden de eerste ernstig obsese kinderen zich bij hun huisartsen meldden. Cynici verwachten nu de eerste ernstige obese pubers die sterven als gevolg van een hartinfarct. Het gaat echter niet alleen om kinderen. Het aantal volwassenen met obesitas (ernstig overgewicht) neemt sterk toe. In 2006 woog 46 procent van de volwassenen veel te zwaar. Bijna 10 jaar eerder was dat nog 40 procent. De Arubaanse parlementsleden hoorden op van de Nederlandse statistieken. Ze hadden niet verwacht dat zo veel Nederlandse kinderen aan ernstige obesitas lijden.Het blijkt een gedeelde problematiek. Ook de Arubaanse jeugd is in toenemende mate (veel) te dik. En ook op Aruba dringt het besef door dat ziekelijke obesitas bestreden dient te worden, bijvoorkeur proactief.

Schakel
Tegen de achtergrond van deze alarmerende statistieken, maakte de Zandvoortse aanpak indruk; zowel de Arubaanse parlementariërs, maar ook de wetenschappers en de vertegenwoordiger van het Ministerie van VWS reageerden positief op het scala aan activiteiten en voorzieningen die in Zandvoort beschikbaar zijn c.q. worden ontplooid, om de bestrijding van het overgewicht op lokaal niveau serieus ter hand te gaan nemen. Esselink: 'Een gerichte lokale aanpak is een belangrijke schakel in het bestrijdingsprogramma.'