Pakistan: voedingscentra brengen ondervoedingscijfers omlaag 18 juni 2007, North West Frontier Province - In het gloednieuwe voedingscentrum in Attarshesha, controleert Salma het gewicht van Usman. Het vierjarige jongetje staart haar met grote ogen aan. Hij vindt het maar eng wat die mevrouw met hem aan het doen is.

Salma meet de lengte van de vierjarige Usman. Foto: Unicef Pakistan/Bisin
Salma meet de lengte van de vierjarige Usman. Foto: Unicef Pakistan/Bisin

Als Salma hem van de weegschaal tilt, durft hij geen vin te verroeren. De 22-jarige gezondheidswerkster meet zijn lengte en zet hem vervolgens weer op de schoot van zijn moeder. Usman weegt 11 kilo en is 93 cm lang.

"Uw zoon is ondervoed," zegt Salma tegen moeder Yasmeen. "Hij zou met zijn lengte 13,5 kilo moeten wegen." Yasmeen krijgt van Salma een plastic doos met Unimix, een met voedingsstoffen verrijkt meel. Ze moet hiermee voor Usman brood, pap en koekjes maken die hij tussen de gewone maaltijden door moet eten. "Dan komt hij aan en worden de tekorten aan vitamines en mineralen in zijn lichaam aangevuld," legt Salma uit.

Herstelprogramma
De kliniek in Attarshesha is een van de vijftig centra op het Pakistaanse platteland waar ondervoede kinderen terecht kunnen voor behandeling en aanvullende voeding. De centra worden door Unicef en haar partners gesteund. Ze maken deel uit van een tweejarig herstelprogramma dat na de aardbeving van oktober 2005 is opgezet. Tijdens deze aardbeving zijn meer dan 73.000 mensen om het leven gekomen en raakten duizenden anderen dakloos.

De omtrek van de bovenarm van de vijfjarige Shanza wordt gemeten. Ze is ernstig ondervoed. Foto: Unicef Pakistan/Bisin De omtrek van de bovenarm van de vijfjarige Shanza wordt gemeten. Ze is ernstig ondervoed. Foto: Unicef Pakistan/Bisin

In de klinieken worden kinderen behandeld die licht of gemiddeld ondervoed zijn. Hun gewicht ligt tussen de 70 en 80 procent van wat kinderen van hun leeftijd zouden moeten wegen. Gemiddeld ondervoede kinderen tussen de zes maanden en vijf jaar, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, krijgen ieder 35 kilo Unimix waarmee ze vier maanden kunnen doen.

Gratis behandelingen
De behandelingen in de kliniek in Attarshesha zijn gratis. Unicef betaalt het salaris van de gezondheidswerkster en zorgt voor voedingssupplementen, medicijnen en medische apparatuur. Kinderen met ernstige ondervoeding worden doorverwezen naar een therapeutisch voedingscentrum waar ze worden opgenomen.

Dr. Bilal Ahmed van Unicef zegt dat ondervoeding in deze regio ook al vóór de aardbeving een probleem vormde. "Toen was 34 procent van de kinderen ondervoed en vlak na de aardbeving is dat percentage opgelopen tot 38 procent. Gemeenschappen hadden toen nog minder dan daarvoor de beschikking over voedsel, water en sanitaire voorzieningen."

Ernstig ondervoed
Het gezicht van Salma verstrakt als een vrouw samen met haar dochter haar spreekkamer binnenkomt. Ze meet de omtrek van de bovenarm van de vijfjarige Shanza, haar lengte en haar gewicht. Het meisje is 107 cm lang en weegt 12,2 kilo. Dat is minder dan 70 procent van wat ze eigenlijk zou moeten wegen.

"Uw dochter is ernstig ondervoed," zegt Salma dan ook tegen Flaynisa, de moeder van Shanza. "Haar leven is in gevaar en ze heeft dringend medische hulp nodig. U moet zo snel mogelijk naar een therapeutisch voedingscentrum." Sinds de opening van de kliniek is dit de derde keer dat Salma een geval van ernstige ondervoeding tegenkomt.

Het voedingscentrum in Attarshesha. Het wordt door Unicef gesteund. Foto: Unicef Pakistan/Bisin
Het voedingscentrum in Attarshesha. Het wordt door Unicef gesteund. Foto: Unicef Pakistan/Bisin

Flaynisa wiegt het fragiele lijfje van haar dochter en zegt: "Ik heb zeven kinderen en doordat mijn man geen vast inkomen heeft, is het moeilijk om goed voor hen allemaal te zorgen. We eten wel drie keer per dag rijst, tarwe, maïs en aardappelen, alleen geen vlees."

Zonen krijgen beter te eten Atta Ur-Rehman van Relief International, een partner van Unicef, zegt dat ondervoeding veel oorzaken kent. "Het gaat onder meer om een eenzijdig voedingspatroon, gebrek aan voedsel, analfabetisme en een gebrek aan kennis over goede voeding. Daarnaast bevoordelen ouders vaak hun zonen boven hun dochters als het om eten gaat. Dat geldt ook voor medische zorg: ze gaan sneller met hun zonen naar de dokter."

Unicef en haar partners organiseren voor gemeenschappen bijeenkomsten over voeding. Ze betrekken hierbij religieuze leiders, moeders en burgemeesters, oftewel nazims. Daarnaast zet Unicef een netwerk van 4.000 gezondheidswerkers op die gemeenschappen moeten adviseren over gezondheidszorg en hygiëne en gevallen van ondervoeding moeten opsporen en doorverwijzen.

In goede handen
"Ik ben blij dat ik nu weet dat mijn dochter speciale zorg nodig heeft," zegt Flaynisa. "Ik voelde me zo hulpeloos toen ik naar het centrum kwam. Nu weet ik dat we in goede handen zijn en ik zal mijn best doen om Shanza te geven wat ze nodig heeft."