Ingezonden persbericht


Persbericht
Stichting "Wij vertrouwen stemcomputers niet"

Amsterdam, 14 juni 2007

Verkiezingen nog minder transparant na vonnis rechtbank

De voorzieningenrechter in Amsterdam heeft vandaag bepaald dat de stichting 'Wij vertrouwen stemcomputers niet' de verkiezingssoftware ISS van haar website moet verwijderen. De stichting heeft inmiddels gehoor gegeven aan het vonnis. De rechter heeft het auteursrecht van Groenendaal laten prevaleren boven de transparantie van verkiezingen. De uitspraak is volgens de stichting een signaal aan de politiek dat het gebruik van auteursrechtelijk beschermde software in het verkiezingsproces een obstakel is geworden voor transparantie en openbaarheid.

ISS is een Windows software pakket dat gebruikt wordt om de Nedap stemcomputers mee te programmeren. De software telt tevens de stemmen; tot en met de zetelverdeling in de Tweede Kamer.

De maker van de software, het Bureau voor verkiezingsuitslagen J.W. Groenendaal, had de rechter tevens gevraagd "de Stichting te verbieden om enig gegeven over het ISS-computerprogramma aan enig persoon te verschaffen of aan te bieden of aan derden in het algemeen openbaar te maken". Deze vordering heeft de rechter terecht afgewezen:

"De Stichting heeft terecht betoogd dat deze vordering dermate algemeen is, dat zij bij toewijzing in feite monddood zou worden gemaakt."

Tegenstrijdigheden blijven er genoeg. Kritiek mag dus nog, en de rechter geeft in het vonnis duidelijk aan dat de overheid nu aan zet is om voor transparante en controleerbare verkiezingen te zorgen:

"Het is nu verder aan de overheid om, met inachtneming van de rechten van Groenendaal, ervoor te zorgen dat de verkiezingen daadwerkelijk transparant en controleerbaar zijn."

Het blijft natuurlijk wel de vraag hoe dat moet als burgers van dezelfde rechter niet meer mogen uitzoeken hoe hun stemmen nu eigenlijk geteld worden. De rechter is er kennelijk door Groenendaal van overtuigd dat de internationale concurrenten van Groenendaal in de rij staan om de duistere geheimen van het optellen van stemtotalen te leren door Groenendaal's gecompileerde software uit elkaar te trekken:

"Ook het betoog dat Groenendaal misbruik van recht maakt, omdat hij het auteursrecht uitoefent met een ander doel - geheimhouding - dan waarvoor het is verleend, gaat niet op. Groenendaal heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat mogelijke concurrenten door de openbaarmaking wezenlijke gegevens aan zijn programma kunnen ontlenen, wat aan een normale, commerciële exploitatie van de rechten van Groenendaal in de weg kan staan.

De staatssecretaris lijkt met 'nieuwe' regelgeving die nu in aantocht is vooral de huidige Nedap stemcomputers nog vele jaren te willen inzetten, totdat de adviezen van de commissie Korthals Altes geïmplementeerd zijn. Het rapport van deze commissie wordt in oktober verwacht, maar de uitvoering van de aanbevelingen kan nog vele jaren in beslag nemen. De huidige situatie rond stemcomputers is onlangs door een waarnemingsmissie van de OVSE en door de commissie Hermans zeer vernietigend bekritiseerd. Tegen nog verdere inzet van de Nedap stemcomputers bestaat groeiend verzet.

Volgens Rop Gonggrijp, een van de oprichters van de stichting 'Wij vertrouwen stemcomputers niet', roept het vonnis politieke vragen op: "De Kamer moet nu duidelijk maken of zij een transparant en controleerbaar verkiezingsproces wil, met een 'paper trail' en inzicht in de werking van alle componenten. Beschikbaarheid van de broncode is maar een kleine stap op weg naar meer transparantie, een 'paper trail' is veel belangrijker. Maar vinden we met elkaar nu echt dat het bedrijfsbelang van het Bureau voor verkiezingsuitslagen J.W. Groenendaal boven transparantie van verkiezingen gaat?"

---