Wageningen Universiteit

7 jun 2007

Onderdeel: Wageningen UR

Niet rigoureuze maatregelen als het doorstralen van groenten en fruit, maar aanpassingen in de landbouw moeten het opkomende gevaar van ziekteverwekkers in groenten en fruit de kop indrukken. Dat zegt drs. Eelco Franz van de leerstoelgroep Biologische Landbouwsystemen aan Wageningen Universiteit. Een van de risicofactoren die hij aanwijst is het gebruik van drijfmest.

Uit Amerikaanse cijfers blijkt dat steeds vaker mensen voedselvergiftiging oplopen via rauwe groenten en fruit. âHet is ondertussen de één na grootste categorieâ, zegt Franz. âDe statistieken schrijven ongeveer twintig procent van de gevallen van voedselvergiftiging in de VS toe aan groenten en fruit. Het gaat dan vooral om salmonella en E. coli O157:H7.â

Verleden jaar was het onderzoek van Franz, Michel Klerks van Plant Research International en hun promotor prof. Ariena van Bruggen even wereldnieuws. Toen meldden de onderzoekers dat potentieel gevaarlijke bacteriën kunnen doordringen tot in de eetbare delen van slaplanten, in concentraties waarbij het gevaar van voedselvergiftiging reëel is. Het wassen van de groente verwijdert de bacterie dan niet meer.

In de herfst van 2006 was Amerika in de ban van een schandaal rond spinazie met E. colibacteriën die achteraf allemaal uit dezelfde Californische regio afkomstig bleken te zijn. Tweehonderd mensen werden ziek, drie overleden. âOnderzoekers in de VS zoeken nu de oplossing in post-harvest maatregelen zoals doorstralingâ, zegt Franz. âIn ons onderzoek richten we ons op maatregelen die de boer zelf kan nemen. Dat past beter in de Europese cultuur.â

Salmonella en E. coli O157:H7 kunnen in groente komen door het gebruik van besmette mest. Franz en zijn collegaâs ontdekten dat de pathogenen in de mest en grond goed gedijen bij een hoog gehalte aan opgeloste suikerverbindingen. âDie vind je vooral bij drijfmestâ, zegt Franz. âIn de klassieke stalmest ligt het gehalte lager.â

De bron van de besmetting lijkt â in Nederland tenminste â in de eerste plaats de rundveehouderij te zijn, waaruit de bacteriën via de mest hun weg naar groenten vinden. Ook daar is iets aan te doen, zegt Franz. âJe kunt de hoeveelheid ziektekiemen in mest verminderen als je koeien meer stro, en minder kuilvoer en snijmaïs geeft.â

Het verminderen van het aantal ziektekiemen in groenten via de bedrijfsvoering van de boer is uiteindelijk veiliger dan een technologische strategie als doorstraling. Franz: âAls je alle micro-organismen in voedsel doodt, creëer je onbedoeld een paradijs voor ziekteverwekkers die na die behandeling op het product terechtkomen.â

De Technologiestichting STW en het Productschap Tuinbouw betalen het project. Het wordt uitgevoerd in samenwerking met het Louis Bolk Instituut.
Willem Koert

Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het weekblad voor Wageningen Universiteit en Researchcentrum. Het wordt u aangeboden door de afdeling Corporate Communicatie. Meer informatie bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail: pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail: resource@cereales.nl. Zie archief (inclusief Wb-artikelen) op http://www.resource-online.nl.