Stichting Natuur en Milieu

Natuur en Milieu: maak Schiphol klimaatproof

7 juni 2007 - Vandaag overlegt de Tweede Kamer over de toekomst van Schiphol. Stichting Natuur en Milieu heeft hiervoor een aantal aanbevelingen gedaan.

De belangrijkste zijn: maak de toekomst van Schiphol klimaatproof, verplaatsing van vliegverkeer naar Lelystad is geen oplossing, overleg tussen de sector en omwonenden moet gebeuren aan de hand van taakstellingen en de aantalscriteria voor ernstig gehinderden in zwaar geluidsbelaste gebieden kunnen niet zonder meer worden omgezet in normen voor de wijde omgeving van de luchthaven.

1. De Toekomst van Schiphol moet klimaatproof
Het kabinet mikt op 30 procent CO -reductie in 2020 t.o.v. 1990. Vliegverkeer is de snelst groeiende bron van klimaatemissies, met een mogelijk aandeel in 2020 van ruim 20 procent in de Nederlandse klimaatemissies. Om die reden benadrukken wij dat een robuuste toekomstvisie niet mag vertrekken vanuit het standpunt dat de autonome groei van de luchtvaart gefaciliteerd moet worden. Dat lijkt nu echter wel het uitgangspunt van Schiphol (startnotitie en wens 6e baan).

Naar onze mening maken klimaat en geluidsproblemen een selectieve groei (wellicht zelfs krimp) noodzakelijk. Dé toekomstvraag is dan ook hoe het rijk nader ingevuld door de sector - die selectieve groei instrumenteert. En hoe we als land daar toch nog de vruchten van kunnen plukken. Deze toekomstvraag komt nog onvoldoende tot uitdrukking in de brief van de Minister.

2. Vliegveld Lelystad geen oplossing en niet nodig
* Verplaatsing van vliegverkeer naar Lelystad maakt Flevoland en omgeving tot tweede groot vlieglawaaigebied in Nederland. Rond Schiphol zal men nauwelijks verbetering merken.
* De uitplaatsing kan op zijn best twee jaar groei van Schiphol opvangen

* Daarna ontstaan er onvermijdelijk ook voor Lelystad discussie sop de capaciteit verder op te rekken (net als nu rond Schiphol). Daar is de wens van de sector nu al op gericht.

* Groot vliegverkeer op Lelystad leidt vrijwel zeker tot minder optimale routes voor het Schipholverkeer en daardoor meer overlast (omdat rekening moet worden gehouden met de vliegroutes van vliegveld Lelystad).

* De werkgelegenheid in Lelystad zal van die uitplaatsing nauwelijks profiteren omdat - in tegenstelling tot de home carrier - relatief weinig werkgelegenheid verbonden is aan low cost carriers, charters en vrachtvervoer.

* Door uitplaatsing van groot verkeer naar Lelystad zal de druk op de al gebrekkige capaciteit van de infrastructuur naar het vasteland toenemen.

* Als het klimaateffect van de luchtvaart serieus onder ogen wordt gezien en de groei wordt beperkt, is vliegveld Lelystad voor grotere vliegtuigen niet nodig.

3. Het Alders-overleg tussen sector en omwonenden alleen mogelijk met heldere taakstelling
En die is er nu niet. Dat betekent dat nu onderhandeld wordt met als doel voor de sector de groei te maximaliseren en voor de bewoners om daar niet zomaar aan toe te geven. Een onevenwichtige strijd menen wij.

Wij denken dat de geluidsoverlast met name in het buitengebied aanzienlijk omlaag kan en dat de geluidsnormen ook met (beperkte) groei zijn te respecteren als stillere vliegtuigen en vliegprocedures worden geïntroduceerd. Die komen er echter niet vanzelf. Daar zijn stevige incentives voor nodig.

Alleen als de Commissie Alders een heldere taakstelling meekrijgt, zal er een vruchtbaar, creatief proces voor het convenant plaats vinden. En alleen als het normenstelsel waterdicht is zal de luchtvaartsector snel moderne stille vliegtuigen en vliegprocedures introduceren en de ontwikkeling van het verkeer op Schiphol goed in de hand gaan houden. En uiteraard zelf daartoe een afgewogen pakket financiële en regulerende instrumenten introduceren.

4. Aantalcriteria worden ineens gebruikt als nieuwe normen en omzetting naar ruimer gebied nog niet goed.
Het Kabinet lijkt de aantalscriteria uit het (concept) Kabinetsbesluit van vorig jaar nu als norm te willen gaan gebruiken. Het gaat om een maximum aan het totaal aantal ernstig gehinderden en aan het aantal slaapverstoorden in het buitengebied en een maximum aan het aantal woningen in de zwaar belaste gebieden voor het etmaal en voor de nacht. Die aantalscriteria zijn nu ook voor de wijde omgeving van Schiphol omgezet.

Hier zijn twee dingen mee mis die in essentie veel te veel ruimte geven voor extra vluchten:
1. De Aantalscriteria zijn niet 1 op 1 om te zetten in Aantalsnormen. Er bestaan namelijk geen normen op basis van gelijkwaardigheidscriteria. Die zouden dan nog moeten worden berekend. De gelijkwaardigheidcriteria (voor stelselwijziging) moeten rekening houden met meteomarge. De normen waaraan in een bepaald jaar moet worden voldaan nu juist niet! Daar heeft het MNP vorig jaar in de hoorzitting ook uitdrukkelijk op gewezen. Die twee gelijkstellen geeft te veel groeiruimte (ongeveer 20 procent).
2. De omzetting naar een ruimer gebied is op zich goed, maar het gemiddelde vliegpatroon van de laatste drie jaren is als basis genomen voor de toekomst. Er is echter op een aantal routes meer overlast veroorzaakt dan nodig. Er is dus minder geluidsoptimaal gevlogen dan mogelijk was. Dat mag je niet voor de toekomst vastleggen. De uitkomst is namelijk dat hierdoor nodeloos hoge getallen werden berekend voor het maximum aantal woningen in de beide zwaar belaste gebieden (Lden en Lnight) en voor het aantal slaapverstoorden en ernstig gehinderden.

Lees hier de volledige brief aan de Tweede Kamer (31 mei 2007)

Publicatiedatum: 07-06-2007