Vereniging Reizigers Openbaar Vervoer (ROVER)
BERICHT
Jaarrede voorzitter
Dames en heren,
Theo van Eck. Hij is een week geleden overleden. Hij was één van die mensen die de kracht van ROVER vormen. Betrokken en met een deskundigheid die je in een opleiding niet en in veel vrije tijd wel krijgt. Deskundigheid die met de reiziger te maken heeft. Hij liep nooit weg voor werk, ook niet voor vervelend werk. En hij had gevoel voor humor. Ik wil graag enige ogenblikken stilte ........ Dankuwel.
D+H, ik begin niet met de nieuwe regering, daar komt straks, ik begin met onze vereniging. Wij zijn een klein clubje, qua leden ongeveer 2 promille van het aantal reizigers, en in verhouding daarmee hebben wij veel invloed. Die invloed danken wij aan het feit dat veel reizigers zich door ons vertegenwoordigd voelen, dat is wat ik in gesprekken buiten Rover altijd tegenkom. Dat legt wel heel veel werk op de schouders van een naar verhouding klein groepje mensen.
Ik heb het allereerst over onze mensen in de Rocovs. Vorig jaar verscheen een dik rapport over het functioneren van die Rocovs en daarin stond een wat zure zin: 'De mensen van Rover zijn wel erg aanwezig'. Een klacht van hotemototen: die Rovers laten zich niet zomaar het bos in sturen. Zo'n zin helpt mij ja zeggen tegen weer een jaar voorzitter van Rover, want ik ben in mijn Rocov, dat heet het Locov, ook erg aanwezig en, net als zij vrees ik, ben ik wel eens somber over wat het oplevert. Maar als ik mijzelf weer tot de orde roep weet ik dat wij minder bereiken dan we willen, maar dat zonder ons de reizigers slechter af zouden zijn.
Ik vind dat wij nog steeds te weinig doen aan ondersteuning van de Rovers in de Rocovs. We hebben inmiddels het emailcircuit RocovRovers, hulde aan Kees Braam die daar veel mee doet. En er is meer contact, maar er moet echt meer. Daarom ben ik ook zo blij met de drie nieuwe bestuursleden die ik straks aan u voor mag stellen. Zij hebben alle drie voor de ondersteuning van onze Rocovers het nodige in hun mars en willen daar ook wat mee. We gaan de TRO, de Taakgroep Rocov Ondersteuning, met hulp van die nieuwe bestuursleden, steviger aan het werk zetten.
Ik wil het ook even hebben over 'Amersfoort'. Voor Marxisten onder ons: vervreemding is daar niet aan de orde. Onze Tim bijv. Zo nu en dan heb ik met hem een voortgangsgesprek over wat er op zijn bordje ligt. Samen prioriteiten stellen en sommige dingen maar niet doen. De uitkomst is altijd dat Tim niet in staat is om iets te laten liggen. Als ik dus beslis dat iets niet hoeft vindt Tim zijn werk belangrijker dan zijn baas, waar ik trouwens voor ben, en werkt zich drie keer in de rondte om het toch te doen.
En dan onze Ineke. Bijvoorbeeld. We waren bezig met het idee van ons symposium over het nieuwe OV-beleid van het nieuwe kabinet. Het ministerie werkte maximaal tegen en ik zei 'als ze niet een beetje meewerken wordt dit voor ons wel heel veel werk, misschien moeten we het maar laten zitten'. Waarop Ineke, met de voorbereiding van de ALV nog voor haar kiezen, mij met grote ogen aankeek en zei 'maar het is wel een heel leuk plan'. En dus hebben wij ons te pletter gewerkt om het toch voor elkaar te krijgen. Met veel succes trouwens.
Wat ik maar bedoel is dat het mij niet lukt om een fatsoenlijke werkgever te zijn omdat ik werknemers heb die niets begrijpen van maximale werktijden en dat soort dingen. Wat ik ook bedoel is dat de kracht en invloed van Rover komt van de mensen die vanuit betrokkenheid bezig zijn. Voor enkelen is dat een baan en die doen veel meer dan je van ze mag vragen. Voor velen gaat het geheel om vrije tijd. Ik kan al die mensen niet voor het voetlicht halen, dan wordt dit verhaal veel te lang.
Maar ik wil toch nog wel wat noemen: afdelingsbestuurders, landelijk bestuurders, werkgroepers, adviesraders, de mensen van De Reiziger en de website, enzovoorts. Ik wil er toch nog twee bij name noemen. Zo'n Rikus waarvan u natuurlijk ook weet dat hij voor woordvoerderschap, secretariaat, Amsterdam, Rotterdam en nog zo wat iets meer dan een dagdeel per week nodig heeft. Of zo'n Aldo die met Rikus een wedstrijdje heeft over wie de meeste petten op kan hebben.
Dit is geen feestrede ter uitreiking van bossen bloemen. Dit is de jaarlijkse beleidsrede van uw voorzitter. Ik ga dus geen bloemen uitdelen. Wat ik wel doe is u wijzen op de fundamentele keuze die een vereniging als de onze te maken heeft tussen een professionele organisatie en een vrijwilligersorganisatie. Ik kies uitdrukkelijk voor de vrijwilligersorganisatie. Daar zijn ruim voldoende rationele overwegingen voor, maar het is ook een emotionele keuze. Deze vereniging houdt allereerst van mensen, van reizigers en van vrijwilligers.
Genoeg over onze interne zaken.
We hebben een nieuwe regering en die regering heeft een andere politieke achtergrond dan de vorige. Ze stoelt op twee nieuwe regeringspartijen, de PvdA en de CU, die in hun verkiezingsprogramma veel mooie dingen over het OV zeggen. En de derde regeringspartij, het CDA, is nu onder het juk van de VVD uit, dus daar mogen we ook meer van verwachten.
Ik zou heel cynisch kunnen zijn. Een Amsterdamse uitdrukking luidt 'Ik ben Blinde Maupi en ik geloof het pas als ik het kan zien'. En omdat het beleid van dit kabinet vanwege hun 100-dagen begin nog erg in de grondverf staat kan ik Blinde Maupi nog niet tegenspreken. Maar zo cynisch wil ik niet zijn en er zijn voldoende signalen om optimistischer te zijn. Laat ik er een paar noemen:
1.Het kabinet zet in op 5% reizigersgroei bij NS voor de komende periode. Dat is een heel ambitieuze doelstelling die niet gerealiseerd kan worden zonder forse investeringen in het spoor. Minister Eurlings komt eind dit jaar met een plan daarvoor. En tot nu toe hoor ik niet anders dan dat hij in het Meerjaren Investeringsplan Ruimte en Transport stevig gaat verschuiven ten gunste van het spoor. En je ziet NS en ProRail tegenstribbelen. Die waren net gewend om zich bij gebrek aan maatschappelijke doelstellingen helemaal te richten op bedrijfsdoelstellingen. Nu worden ze plotseling weer geconfronteerd met maatschappelijke ambities. Het zal mede onze taak zijn, ter ondersteuning van Eurlings, om daar wat peper in te steken.
2.De chipkaart. Nog altijd een mooi plan en het wordt zo verschrikkelijk verkeerd op de rails gezet. Ik zag staatssecretaris Huizinga daar woensdag hevig mee worstelen. Maar ze deed wel publiekelijk de uitspraak: Ik streef nog steeds naar wat is afgesproken, maar als het niet echt goed voor elkaar is doen we dat dus niet dom verder. Kwaliteit gaat boven dom doorlopen'. Het zal dus onze taak zijn om op die kwaliteit te letten en ook om te veroorzaken dat de klant keuze heeft: wie de chipkaart wil ga zijn gang en wie dat niet wil krijgt een fatsoenlijk alternatief. Wij willen geen sovjettische orde.
3.Het regeerakkoord heeft het over de NS als maatschappelijke onderneming. Wat dat precies is moet nog worden uitgevonden, maar het is in ieder geval iets anders dan wat NS altijd roept 'wij zijn een commerciële onderneming'. Dan hebben we het dus om te beginnen over zaken als toegankelijkheid, we hebben het over dat de NS spitsreizigers naar zich toe moet trekken in plaats van ze af te willen stoten, we hebben het over een fatsoenlijk niveau van bereikbaarheid, ook van het platteland. Er ligt daar voor ons veel lobbywerk.
4.Jeltje van Nieuwenhoven hield woensdag op ons symposium een vlammend betoog voor de OV-fiets. Ik ben dat hartgrondig met haar eens. Technische innovaties kunnen nuttig zijn, daar is ook Rover best gevoelig voor, maar maatschappelijke innovaties, vernieuwingen waar de reiziger echt wat aan heeft, zijn natuurlijk veel interessanter. En de OV-fiets is volgens mij op dat vlak verreweg de beste innovatie van de afgelopen jaren. Daar moeten we dus echt met zijn alleen aan blijven sjorren.
5.Om die 5% groei van het spoorvervoer mogelijk te maken is nieuwe elektronische begeleiding van de trein waarschijnlijk onmisbaar. Dat heet ERTMS en dat kan het mogelijk maken om op het bestaande spoor veel meer treinen toe te laten, om ons van een groot deel van de capaciteitsgrenzen te ontdoen die de dienstregeling 2007 tot zo'n droevige vertoning maakten. De meeste deskundigen doen samen erg hun best om dat voor buitenstaanders heel ingewikkeld te maken en achter grote technische mystiek te verbergen. Aan ons de taak om die mist op te laten trekken en de reiziger voordeel te laten hebben van deze technische ontwikkelingen.
6.In het doelgroepenvervoer zit ongeveer evenveel rijksgeld als in het stads- en streekvervoer. Er valt vooral voor het platteland heel veel aan voorzieningenniveau terug te winnen als we die geldstromen bundelen. Dat is goed voor dat platteland en ook voor mensen die nu op doelgroepenvorozieningen zijn aangewezen maar toch eigenlijk liever gewone burger zijn en gebruik willen kunnen maken van het gewone openbaar vervoer. Ik sprak daar, samen met iemand van de gehandicaptenorganisatie, over met de Staatssecretaris en die had heel duidelijk haar oren open.
7.In de Kamercommissie V&W was ons plan voor een OV-loket aan de orde. Het ministerie doet nog steeds zijn best om dat achter ingewikkelddoenerij zoek te maken. Maar die Kamercommissie liet heel duidelijk een meerderheid zien die ons steunde en de staatssecretaris zei 'daar ligt een door de kamer aanvaard amendement, dat gaan we dus doen'. De ervaring leert dat het daarmee nog niet geregeld is en we zijn nog steeds aan het modderen maar dat we toch wel ergens zullen komen lijkt mij inmiddels wel zeker.
8.Doordat er geen financieel perspectief was zijn de grote steden, en daar liggen toch echte de grootste bereikbaarheidsproblemen, opgehouden met het maken van plannen voor expansie van hun vervoersstelsel. Wij moeten ze wat dat betreft weer echt op gang helpen en als de regering het heeft over 5% groei op het spoor horen daar grootstedelijke complementen bij. En dan kom ik plotseling een voorstel tegen om de Amsterdamse Norrd-Zuid-lijn via Schiphol door te trekken naar Den Haag en dat dat met ERTMS op de bestaande infrastructuur kan. Er valt dus best niog wat te verzinnen.
Ik zou nog een poosje door kunnen gaan. Ik doe dat niet want ik wil niet zo ver in de diepte gaan dat ik de hoofdboodschap van het nieuwe kabinet op OV-gebied zoek maak onder details. Die hoofdboodschap vind ik 'we willen ambitie in het OV' en maak u geen illusie, gevestigde machten zullen hun best doen om te melden dat het niet kan, dat het al eens is uitgezocht, dat het al eens is mislukt, dat het niet waar is omdat zij het niet hebben verzonnen.
De taak die Rover heeft is om er aan te werken dat die ambities boven tafel blijven. Deze regering is in principe van goede wil, maar kan vanuit gevestigde posities heel wat tegenwerking verwachten. Het is aan ons om die tegenwerking te helpen overwinnen. Dat gaat veel werk van ons vragen. Maar als je niet meer tegen de bierkaai vecht gaat je dat toch wat makkelijker af.
Pagina geplaatst: 3 juni 2007