LEI

Ontwikkeling en financiering van zorg en recreatie

16 mei 2007
Onderdeel: LEI

Veel agrarische ondernemers die hun bedrijf verbreden door de ontwikkeling van een zorg- of recreatietak hebben maar een beperkt zicht op de economische kant van de zaak, zoals de kostprijs. Investerings- en financieringsbeslissingen op basis van rendement en cashflow zijn daarom moeilijk. Het LEI onderzocht in opdracht van het ministerie van LNV een aantal vragen rond bedrijfsontwikkeling, investering en financiering bij deze vormen van verbreding. Bij gebrek aan betrouwbare cijfers (vooral wat betreft de kosten) is de studie overwegend kwalitatief.
Nederland telde in 2005 ruim 2800 agrarische bedrijven met recreatie. Recreatieactiviteiten worden binnen een bedrijf vaak geleidelijk ontwikkeld. De investeringen blijven dan beperkt en kunnen in veel gevallen uit eigen middelen worden gefinancierd. Als het om grote investeringen gaat, wordt vaak het hele bedrijf als onderpand meegenomen en wordt naar de totale rentabiliteit van het bedrijf gekeken. Speciale financieringsproducten voor de recreatietak zijn er tot nu toe niet.
De zorgtak op agrarische bedrijven is erg divers, onder meer door de vele doelgroepen die elk een eigen type zorg vragen. Het aantal zorgboerderijen is in de afgelopen tien jaar ongeveer vertienvoudigd tot circa 720. Het opstarten van de zorgtak is in veel gevallen het initiatief van de boerin, al dan niet met werkervaring in de zorgsector. Ook de ontwikkeling van zorgtakken verloopt meestal geleidelijk. In eerste instantie zijn de investeringen niet groot en kunnen ze uit eigen middelen worden gefinancierd. Pas als de zorggroep een bepaalde grootte bereikt, vraagt dit ook meer investeringen. De opbrengsten uit de zorgtak zijn over het algemeen vrij goed in beeld te brengen, maar over de kosten is weinig bekend. Daardoor is ook vaak onduidelijk wat de zorgtak aan het inkomen bijdraagt. Verstrekkers van leningen voor bedrijfsontwikkeling in de zorg kijken dan ook vooral naar de waarde van het hele bedrijf. Het ontbreken van een kostenplaatje staat de verdere professionalisering van de zorgtak in de weg. Een goede onderbouwing van de bedrijfseconomische aspecten is nodig voor investeringsbeslissingen en voor onderhandelingen met andere instellingen in de zorg.

rapport 2.07.07 Bedrijfsontwikkeling in zorg en recreatie in de agrarische sector

Link naar artikel

Contact
Karin Oltmer
karin.oltmer@wur.nl