VWA onderzoekt voedselveiligheidssystemen van slachthuizen
01 mei 2007 - nieuwsbericht
Er is ruimte voor verbetering in eigen controlesystemen voor
voedselveiligheid van slachthuizen. Dat beeld geven de
inspectieresultaten van de eerste bedrijven die de Voedsel en Waren
Autoriteit (VWA) vandaag publiceert op internet. De geconstateerde
onvolkomenheden hebben geen directe gevolgen voor de
voedselveiligheid. In de komende maanden worden van de vijftig grote
slachthuizen in Nederland controlegegevens openbaar gemaakt.
De tekortkomingen zijn voor een deel administratief van aard.
Bedrijven hebben in deze gevallen wél een goede analyse uitgevoerd van
risico's maar schieten tekort in het beschrijven van procedures die de
risico's moeten terugdringen. In andere gevallen heeft de VWA
tekortkomingen geconstateerd in de analyse van de mogelijke risico's.
Zelfcontrolesystemen (HACCP)
De Europese hygiënewetgeving voor levensmiddelen stelt sinds 1 januari
2006 slachthuizen en de andere bedrijven in de levensmiddelenindustrie
zelf verantwoordelijk voor het veilig produceren van voedsel.
Belangrijk hulpmiddel voor de levensmiddelenbedrijven vormen de
voedselveiligheidssystemen. Hierin beschrijven de bedrijven hun
werkprocessen en de voorgenomen corrigerende acties als zich risico's
voordoen voor de voedselveiligheid. Een dergelijk systeem voor
zelfcontrole staat beschreven in een zogenaamd HACCP-plan ('hazard
analysis of critical control points'). De VWA kijkt of bedrijven in
deze plannen hun werkprocessen goed hebben omschreven en of ze in
voorkomende gevallen ook uitvoeren wat in de plannen beschreven staat.
Controles van de VWA op HACCP-plannen vormen daarmee een soort
jaarlijks theoretisch examen.
Bedrijven hebben ruimte om in het HACCP-plan af te wijken van
wettelijk voorgeschreven toetsingsmethoden. Voorwaarde voor het
toepassen van alternatieve methoden is dat het bedrijf kan aantonen
dat de alternatieve toetsingsmethode minstens van gelijkwaardig niveau
is en dat de VWA tevoren zijn goedkeuring aan het toepassen van de
methode verleent.
Overige pijlers in het toezicht
Hygiënisch werken in de vleesindustrie is van groot belang voor de
voedselveiligheid. Daarom berust het toezicht op meer pijlers dan
alleen die van de controles op de HACCP-plannen. Op de eerste plaats
stelt de overheid eisen aan de kwaliteit van de inrichting van de
slachthuizen (o.a. vloeren, wanden) en de faciliteiten voor hygiënisch
werken (o.a. voor sterilisatie van apparatuur, wassen van handen).
Alleen bedrijven die aan alle inrichtingseisen voldoen krijgen een
erkenning. De VWA controleert jaarlijks of bedrijven nog steeds aan
alle inrichtingseisen voldoen.
De derde pijler bestaat uit het dagelijks toezicht en gerichte
onderzoeken naar bijvoorbeeld traceerbaarheid of microbiologische of
chemische aspecten van vlees. Dierenartsen van de VWA staan dagelijks
in de grote slachthuizen om binnenkomende dieren te keuren en om
toezicht te houden op de keuring van karkassen. Daarnaast voert de VWA
in de slachthuizen onderzoeken uit naar bijvoorbeeld de
traceerbaarheid van vlees of bijproducten uit het slachtproces. De VWA
heeft dergelijke gegevens nodig om gericht te kunnen optreden in geval
van incidenten of crises.
Daarbovenop worden de controlesystemen van bedrijven én overheid (VWA)
jaarlijks gecontroleerd door de Food and Veterinairy Office (FVO) van
de Europese Commissie (EU) en de Food Safety and Inspection Service
van het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA). De EU voert deze
inspecties uit om het voedselveiligheidssysteem in Euopese lidstaten
te toetsen. Exporten vanuit Europa gaan namelijk vergezeld van een
document waarin staat dat het vlees de vereiste controles heeft
ondergaan. De Amerikaanse overheid voert de extra controles uit om er
zeker van te zijn dat agrarische producten uit Europese landen aan de
Amerikaanse eisen voldoen.
Openbaarmaking
De VWA wil vertrouwen van de samenleving, burgers en bedrijven
vergroten door transparant te werken en inzicht te geven in resultaten
van toezicht. In een brief aan de Tweede Kamer hebben de departementen
LNV en VWS aangegeven de mogelijkheden voor het openbaar maken van
controlegevens te willen onderzoeken aan de hand van drie pilots uit
het toezicht van de VWA. Gegevens uit de eerste twee pilots (vloeibaar
frituurvet en bestrijdingsmiddelen in groente en fruit) zijn openbaar
vanaf oktober 2006. Gegevens van de derde pilot (HACCP-slachthuizen)
worden vanaf 1 mei 2007 bekend gemaakt via de VWA-website. In de
tweede helft van 2007 maken VWS en LNV aan de Tweede Kamer bekend op
welke manier ze verder willen gaan met verhogen van transparantie.
Voor de derde pilot komen alleen de grote slachterijen in aanmerking.
Op 1 mei zijn de eerste inspectieresultaten bekend. Resultaten van de
overige bedrijven worden in de loop van 2007 bekend gemaakt. De
bedrijven worden vooraf schriftelijk geïnformeerd over de
inspectieresultaten. Van de mogelijkheid om zelf een reactie toe te
voegen heeft tot nu één bedrijf gebruik gemaakt.
Meer informatie:
* Dossier HACCP-slachterijen
* Dossier Openbare controlegegevens
* Brieven aan de Tweede Kamer met betrekking tot openbaarmaking
controlegegevens VWA:
+ Brief 30 augustus 2006
+ Brief 23 februari 2006
+ Brief 23 juni 2005
Voedsel en Waren Autoriteit