Ministerie van Algemene Zaken

1red18055
27-04-2007, NOS, Met het Oog op Morgen, Radio 1, 23.07 uur

GESPREK MET DE MINISTER-PRESIDENT OVER HET GENERAAL PARDON EN HET GESPREK VAN TERRORISMECOÖRDINATOR JOUSTRA MET WILDERS (PVV)

SCHILHAM:
U bent het vandaag in het kabinet eens geworden over het generaal pardon. De regeling voor asielzoekers die hier al heel lang zijn. Dat lijkt me niet makkelijk geweest, want dat was iets dat politiek erg verdeeld lag.


BALKENENDE:
Het is een ingewikkelde kwestie, dat is waar. Vorig jaar was de Tweede Kamer ook behoorlijk verdeeld ten aanzien van het werken aan een pardonregeling. U weet we hebben het coalitieakkoord van de nieuwe regering, van de drie fracties die het kabinet steunen, gezegd dat we die regeling nu verder gaan uitwerken. Het coalitieakkoord geeft ook aan om welke groepen het allemaal gaat. We zitten nu in de fase dat we werken aan een regeling.

SCHILHAM:
Maar dan moet je precies gaan bepalen wie er wel en wie er niet onder valt. Dat lijkt me net het ingewikkelde ervan.


BALKENENDE:
Dat is ook zo. Dat is de reden dat we vandaag hebben gesproken over de hoofdlijnen van de regeling. Want dit is nog niet de echte regeling. Dat zal nog een paar weken duren, want dan moet je natuurlijk kijken naar hoe zit het precies met het juridische kader. Hoe zit het met allerlei regelingen. De uitwerkingen daarvan. We hebben vandaag over de hoofdlijnen gesproken.

SCHILHAM:
Nu is er een ding al uitgelekt, namelijk dat als mensen ooit een keer niet eerlijk zijn geweest over hun identiteit, dan kunnen ze toch in aanmerking komen voor die regeling. Dat die toch mogen blijven in Nederland. Is dat nu niet een raar uitgangspunt?


BALKENENDE:
Nou, ik geloof niet dat dat nu direct het punt is. We hebben wel gezegd tegen elkaar: er moet een keer een oplossing komen voor het hele vraagstuk. Dat is ook de intentie geweest van de meerderheid van de Tweede Kamer vorig jaar. Dat betekent dat je moet gaan zeggen: hoe kun je nu de problematiek gaan oplossen? We hebben bijvoorbeeld gezegd dat als mensen meerdere keren.meerdere nationaliteiten hebben, zich daarvan bedienen en dat wordt ook helder en dat kan worden vastgesteld, dan ben je geen rechthebbende. In andere gevallen kunnen mensen gegevens aanreiken. De precieze uitwering gaan we nog doen.

SCHILHAM:
Maar is het zo dat als iemand meerdere keren niet eerlijk is geweest over zijn identiteit, dan valt hij niet onder de regeling? Dan kan hij geen verblijfsvergunning krijgen? Omgekeerd: als het één keer gebeurd is maakt u een uitzondering?


BALKENENDE:
Dat moet dan toch even heel goed worden bekeken, want u weet ook dat er andere situaties zich kunnen voordoen. Je weet nooit precies wat er allemaal heeft gespeeld. Je weet nooit of dat kan samenhangen met andere gedragingen die ook relevant zijn . Daarom wil ik nog niet teveel de techniek ingaan.

SCHILHAM:
Maar u zegt: we gaan het van geval tot geval bekijken. Maar het kan dus zijn dat iemand die ooit om een goede reden niet eerlijk is geweest, die kan alsnog in aanmerking komen?


BALKENENDE:
Dat kan een keer gebeuren en is ook trouwens de opvatting van tal van gemeenten. Maar goed, dat zullen we nu in de verdere uitwerking ook precies aangeven. Maar in algemene zin hebben we er over gesproken vandaag.

SCHILHAM:
Want je gaat je wel afvragen of dat niet een premie op liegen is he?


BALKENENDE:
Pas op voor te grote woorden hoor. Er zijn soms andere omstandigheden die een rol spelen. Dat is ook wat wij vanuit gemeentelijk Nederland te horen krijgen.

SCHILHAM:
Dat mensen om een goede reden niet eerlijk zijn geweest?


BALKENENDE:
De staatssecretaris zal ook later dat kenbaar maken. Maar zoals gezegd hebben we nu in algemene zin stilgestaan bij de pardonregeling. U weet ook dat we vandaag bij iets anders stil hebben gestaan, dat de staatsecretaris contact heeft met de VNG. Dat hangt ook samen met hoe de gemeenten de regeling zullen gaan uitvoeren. Hoe zij omgaan met het vraagstuk. Dat we willen komen tot een oplossing voor een vraagstuk dat al zo lang sleept. Vanuit gemeentelijk Nederland is vaak gezegd van laten we nu werken aan oplossingen. Daar is de afgelopen weken hard aan gewerkt door de staatssecretaris. Daar heeft ze ook waardering voor gekregen in het kabinet. Vandaag vindt het overleg met de VNG plaats. Dan is het zo dat ook de achterban van de VNG nader hierbij stil zal staan over een paar weken. Dan hopen dat we de zaken definitief kunnen regelen.

SCHILHAM:
Toch nog even dat punt van dat een keer niet eerlijk geweest toch mogen blijven. Daarvan zegt de oppositie- de VVD- nu al: dat is een premie op liegen en het is heel schrijnend voor de mensen die ooit wel eerlijk zijn geweest en weggestuurd, dat nu de mensen die niet eerlijk zijn geweest mogen blijven. Daar zit natuurlijk toch wel wat in?


BALKENENDE:
Laten we dat debat maar eens voeren wanneer de regeling helemaal klaar is. Wat dan precies de achtergronden en omstandigheden zijn- wat vandaag gebeurt, voordat iemand het precies weet wat de regeling is hebben we een publieke discussie. Ik hecht eraan dat we de zaak op een ordentelijke manier met elkaar bespreken. Dat betekent: wanneer de regeling gereed is en juridisch rond is, dan zal de staatssecretaris dat naar buiten brengen. Dat is ook het moment om dan ook het debat te gaan voeren. Nu niet op basis van een enkel gerucht.

SCHILHAM:
Iets dat naar buiten is gekomen en wel bevestigd is. In ieder geval kunt u nu als premier die normen en waarden hoog in het vaandel heeft deze regeling, en dit aspect, voor uw rekening nemen?


BALKENENDE:
Ik weet niet of het punt van waarden en normen nu aan de orde is. Wat speelt is dat een meerderheid van de Kamer heeft gezegd vorig jaar: wij willen dat nu een keer een oplossing wordt gevonden. (niet te verstaan) Het is een taak nu van het kabinet om de afspraken in het coalitieakkoord te gaan uitwerken, vastte leggen in een regeling. Dat mag ook van ons worden verwacht. Dan proberen we te komen tot een heldere oplossing waarbij gewoon helderheid wordt geboden aan mensen: je hebt recht om op deze regeling een beroep te doen of niet. Die helderheid moet er nu komen. We moeten een keer dit vraagstuk oplossen.

SCHILHAM:
Ik wil het nog hebben over iemand die ook altijd tegen een generaal pardon is geweest: Geert Wilders. Die deed van zich spreken. Hij is ontboden bij de terrorismebestrijder Joustra. Hij heeft daar een gesprek gehad van drie uur en is daar gewezen op de consequenties van zijn uitspraken in het buitenland. Hij heeft dat zelf als buitengewoon intimiderend ervaren. Is dat iets dat u verbaasd, dat dit gesprek dat karakter had?


BALKENENDE:
Woorden als intimidatie. Ik heb natuurlijk wel geluisterd wat de heer Wilders zelf heeft gezegd. Hij heeft gezegd dat een medewerker iets zou hebben gezegd wat ook direct door de heer Joustra zou zijn gecorrigeerd. Ik weet niet of dat waar is, maar hij zegt dat zelf.

SCHILHAM:
Een ambtenaar die bij dat gesprek was en zei: kunt u uw toon niet een beetje matigen meneer Wilders? Dat heeft hij toch als heel vervelend ervaren.


BALKENENDE:
Dit gesprek zal ongetwijfeld tot stand zijn gekomen in overleg met de heer Wilders zelf. Het is gewoon een goed gebruik dat wanneer mensen te maken hebben met beveiliging dat ook wordt gekeken van hoe is de situatie. Alleen is het natuurlijk wel de vraag of je al dit soort dingen nu publiek naar buiten moet gaan brengen. Dat is het recht van de heer Wilders zelf om dat nu te doen. Dat heeft er gisteren ook toe geleidt dat vanuit de Tweede Kamer nogal wat opmerkingen kwamen en minister Hirsch Ballin zal ook een brief schrijven aan de Kamer waarin hij een en ander gewoon uitlegt.

SCHILHAM:
Vindt u dat een Kamerlid alles moet kunnen zeggen en daarbij geen rekenschap hoeft te geven bij de effecten die dat heeft in het buitenland?


BALKENENDE:
Dat is ook algemeen een punt. Ik heb heel vaak gezegd dat de vrijheid van meningsuiting een groot goed is. Maar het gaat ook gepaard met een verantwoordelijkheid die je hebt.

SCHILHAM:
Wilders moet wel zich realiseren dat wat hij zegt wat dat teweeg kan brengen in de Arabische wereld?


BALKENENDE:
Ik zal de heer Wilders helemaal niet kapittelen. Een parlementariër heeft gewoon recht om dingen te zeggen. Het enige dat ik in algemene zin heb gezegd is dat het gewoon verstandig is om juist omdat we zo'n grote vrijheid van meningsuiting hebben, je wel altijd goed moet kijken wat de verantwoordelijkheid betekent die je ook hebt. De heer Wilders kan zijn opvattingen naar voren brengen. (letterlijke tekst, ongecorrigeerd, TO)

vrijdag 27 april 2007