Eiwitten voor de gek houden loont
`Printplaten' voor eiwitten
Eiwitten adsorberen op een oppervlak zonder dat ze het zelf
doorhebben. Dat kan met de nieuwe hechtingsmethode die promovenda
Manon Ludden van de Universiteit Twente (MESA+/Molecular
Nanofabrication) heeft ontwikkeld. Dankzij dit onderzoek wordt het
beter mogelijk om eiwitchips te maken. Het onderzoek staat in de
komende editie van het gezaghebbende weekblad Angewandte Chemie.
Net als bij het in kaart brengen van menselijk DNA, gaan speciale
chips ook een rol spelen in proteomics: het uiteenrafelen van de
menselijke eiwitkaart. Eiwitten laten zich echter niet zo gemakkelijk
vangen als DNA. Een moleculaire printplaat met receptoren voor
eiwitten volstaat niet: de eiwitten gaan dan te gemakkelijk ongewenste
bindingen aan. Het eiwit is dan weliswaar gebonden maar heeft een
andere vorm en functie gekregen. Om deze `niet-specifieke binding'
tegen te gaan, zetten de Twentse onderzoekers tijdelijk kleine
moleculen op het oppervlak: die maken het oppervlak onzichtbaar voor
het eiwit.
Het eiwit kan zich wel hechten aan verbindende moleculen, linkers, en
die maken op hun beurt contact met het oppervlak. Daarbij worden de
`verhullende moleculen weer van het oppervlak verdrongen. "Op die
manier kunnen we veel complexere eiwitsystemen op een oppervlak
zetten", aldus onderzoeksleider prof. Jurriaan Huskens. "We kunnen
receptoren tijdelijk maskeren en de functionaliteit van de
oppervlakken sterk vergroten. Ze zijn daardoor veel beter toepasbaar
als universeel platform voor eiwitadsorptie."
Tot nu toe worden de niet-specifieke interacties eiwit-voor-eiwit
onderdrukt met speciale maatregelen. Dankzij de kleine
linker-moleculen is dit sterk vereenvoudigd. De onderzoekers hebben
aangetoond dat de methode bijvoorbeeld werkt voor het veelvuldig als
een modelsysteem gebruikte streptavidine-biotine-koppel en voor
eiwitten die met een zg. histidine-tag zijn gefunctionaliseerd. Dat
laatste is ontwikkeld samen met de groep van Robert Tampé in
Frankfurt, en is van groot belang omdat vele eiwitten via expressie
van zo'n tag kunnen worden voorzien.
De onderzoekers gaan de techniek verder ontwikkelen voor de hechting
van antilichamen en cellen op eiwit-gefunctionaliseerde oppervlakken.
Niet-specifieke eiwit-adsorptie wordt tegengegaan door een oppervlak
te maskeren met kleine moleculen. Alleen eiwitten die zich hechten aan
specifiek-bindende linker-moleculen zullen adsorberen.
Noot voor de pers
Het artikel Molecular Printboards as a General Platform for Protein
Immobilization: A Supramolecular Solution to Nonspecific Adsorption
van Manon Ludden, dr. Alart Mulder, prof.dr. Robert Tampé, prof.dr.
David N. Reinhoudt en prof dr. Jurriaan Huskens staat nu al online in
de Early Edition van Angewandte Chemie. Een pdf-versie is op verzoek
toe te sturen.
Contactpersoon voor de pers: Wiebe van der Veen, tel (053) 4894244
Top
Laatst gewijzigd op 27-04-2007 13:16:03 door Webmaster
Universiteit Twente