ChristenUnie
Schrijnende situaties achter de voordeur: kindermishandeling
Schrijnende situaties achter de voordeur: kindermishandeling
donderdag 26 april 2007 13:05 Meer dan 100.000 kinderen worden
jaarlijks slachtoffer van mishandeling. 'Daar waar je je het meest
veilig moet voelen, namelijk in je eigen gezin, komt helaas het meeste
geweld voor', aldus Kamerlid Joël Voordewind. Hij doet in het
spoeddebat over dit onderwerp, een aantal suggesties van de hand om de
kindermishandeling in vroegtijdig stadium te signaleren en aan te
pakken.
Mogelijk aanpak van problemen:
Er gebeurt al veel constateert de minister. En de minister zegt dat de
tijd dat de overheid niet achter de voordeur mocht kijken, inmiddels
achter ons ligt. Dat klopt, maar ik wil meteen de vraag opwerpen dat
we schijnbaar nog zeer beperkt in staat zijn met al onze hulpverlening
de schrijnende situatie achter de voordeur aan te pakken. We lezen in
de brief over opvoedingsondersteuning dat beschikbaar is; over het
aanbod van de geïndiceerde jeugdzorg, over hulpverlening aan ouders.
Maar wat als die ouders het probleem zelf niet inzien of niet willen
meewerken. Dan wordt het aanbod beperkt. Dan moet er al tot het ergste
gekomen worden, wil de rechter komen tot een uithuisplaatsing van het
kind. Natuurlijk is vroeg signalering belangrijk en daar begint het
mee, maar signalering alleen lost niets op. Ik kom nog terug op de
vroegsignalering.
Welke middelen heeft de minister nu concreet om verplichte
opvoedingsondersteuning op te leggen? Hoe komen we af van de
vrijblijvendheid van het aanbieden van cursussen aan de ouders. Juist
deze ouders komen niet naar ouderavonden of voorlichtingsbijeenkomsten
over opvoeding. Moeten we niet actief gaan aanbellen zoals een
hulpverlener bij Netwerk gisteren suggereerde?
* Anonieme melding bij de Raad van Kinderbescherming
De fractie van de ChristenUnie vindt dat de drempel verlaagd moet
worden bij een melding bij de AMK's. Na een melding, dat anoniem kan,
onderzoeken de AMK's of er sprake is van kindermishandeling. Hierbij
vragen ze of ouders in kwestie mee willen werken. Als zij dat niet
willen, moet er een onderzoek afgedwongen worden bij de rechter.
Hiervoor is het noodzakelijk dat buren of familie gemeld hebben dat er
vermoedens van kindermishandeling zijn. Dit kan niet anoniem, omdat
het in het dossier voor de rechter opgenomen moet worden. Bekenden van
de (mishandelende) ouders zullen niet snel met naam en toenaam genoemd
willen worden. Vaak wordt er dan ook gewerkt met meldingen van
professionals: huisartsen en leraren. Maar huisartsen hebben een
geheimhoudingsplicht en willen de relatie met hun patiënt nog goed
houden om nog enigszins binnen te komen. Het gevolg is dat het niet
altijd eenvoudig is om een dossier voor de rechter op te bouwen.
De ChristenUnie stelt voor om de verklaringen in dossier voor de
rechter anoniem te maken, zodat de drempel wegvalt om
kindermishandeling te melden. De AMK kan dan wel beoordelen of het een
terechte verklaring is. Graag een reactie van de minister op dit
voorstel. Uit een onlangs verschenen evaluatierapport van de AMK's
wordt aanbevolen om de Raad van Kinderbescherming eerder bij de
melding te betrekken. Op die manier kan al in een vroeg stadium druk
op de ouders uitgeoefend worden om de kindermishandeling te stoppen.
Wat vindt de minister van deze aanbeveling?
* Bezoek consultatiebureau verplichten
Nu is het bezoek aan consultatiebureaus niet verplicht. Wel bezoekt
95% van de ouders het consultatiebureau. Maar wat hier ik terug uit de
jeugdzorg dat de 5% die het consultatiebureau niet bezoekt, bijna één
op één gelijk staat aan de 5% waar de jeugdzorg voor 90% zijn tijd
voor nodig heeft. Die 5% die de consultatiebureaus niet bezoekt, komen
pas in beeld als ze naar school gaan. Dan kan er al een heleboel fout
zijn gegaan achter de voordeur. En dit is dus funest als je zicht wilt
houden op de ontwikkeling van jonge kinderen en mogelijke
kindermishandeling in beeld wilt krijgen.
De fractie van de ChristenUnie stelt daarom voor om het bezoek aan het
consultatiebureau verplicht te stellen. Wanneer het bezoek niet
nagekomen wordt (bijvoorbeeld bij 2x verzuim) wordt het recht op
kinderbijslag opgeschort, totdat de ouder(s) weer (regelmatig) bij het
consultatiebureau verschijnen. Ik overweeg hierover een motie in te
dienen.
* Samenbrengen van informatie
Ook met betrekking tot vroeg signalering. Veel `op het oog' op
zichzelf staande incidenten kunnen, wanneer ze worden samengebracht
leiden tot een patroon. Op middelbare scholen zijn de zorgadviesteams
(ZAT's) actief. Op basisscholen niet. Waarom deze Zorgadviesteams ook
niet juist op basisscholen instellen? Ook omdat jonge kinderen vaak
zelf niet aangeven dat er wat aan de hand is. Een team, bestaande uit
bv. huisarts, leraar, maatschappelijk werker o.i.d., kan periodiek de
kinderen uit de school nagaan om te zien of er iets valt op te merken.
Dan kan duidelijker worden of er onafhankelijk van elkaar opvallende
dingen gemeld worden en kan het probleem wellicht eerder aan het licht
komen.
* Kindertelefoon gratis maken
Waarom kan er bij de aangifte van het eerste kind in het gemeentehuis
niet een opvoedingsinformatiepakket worden meegegeven? Die 5% die we
nog niet bereiken bij de consultatiebureaus, bereiken we hier wel.
Kan de kindertelefoon niet een gratis nummer worden. Op de vaste lijn
is dat wel het geval, maar kinderen en jongeren bellen steeds vaker
met een mobiel en misschien in deze gevallen willen ze juist uit huis
met hun mobieltje bellen. Maar dit kost 20 cent + de kosten van het
mobiel bellen. Er zijn nu ook twee nummers beschikbaar. Kan dat er
niet dan vervolgens 1 worden?
* Kinderombudsman
Er is al vaker geopperd om ook in Nederland tot een kinderombudsman te
komen, die toeziet op de naleving van de rechten van het kind. Hij of
zij kan nieuwe wetgeving en beleid toetsen aan het Internationaal
Verdrag voor de Rechten van het Kind. Ook kan hij individuele klachten
behandelen overigens pas nadat bestaande klachtvoorzieningen zijn
doorlopen.
* Nazorg en begeleiding na scheiding
De Raad voor de Kinderbescherming heeft onderzocht dat kinderen na een
scheiding twee keer zoveel problemen hebben als andere kinderen.
Vooral als ze agressie hebben meegemaakt in het gezin. De Raad pleit
voor meer nazorg voor kinderen van gescheiden ouders. Uit de
onderzoeken die we vandaag bespreken blijkt dat kinderen uit een-ouder
gezinnen en stiefgezinnen meer risico lopen op kindermishandeling. Dus
niet alleen de scheiding op zich, maar ook de periode daarna brengt
een verhoogd risico mee voor deze kinderen. Ziet de minister het
belang van goede nazorg en begeleiding voor kinderen na de scheiding,
ook om eventuele mishandeling die nadien kan gaan plaatsvinden, te
voorkomen? Tenslotte voorzitter. We hebben brieven gekregen van mensen
die pleiten om de verjaringstermijn van kindermishandeling en seksueel
misbruik op te heffen. Dit gezien het feit dat het soms jaren duurt
voordat slachtoffers hun schaamte overwinnen. Een periode van 15 jaar
wordt dan als tekort gezien.