Museum Beelden aan Zee
Museum Beelden aan Zee, Harteveltstraat 1, 2586 EL Scheveningen
070-3585857 www.beeldenaanzee.nl
PERSBERICHT
Tentoonstelling Nr. 14 in brons. Cruijff volgens Claus
25 april t/m 23 september 2007
In de Portretgalerij van museum beelden aan Zee is een overzicht ingericht van alle
geboetseerde en getekende portretten die de beeldhouwer Eric Claus in 2005 heeft gemaakt
van Johan Cruijff. Directe aanleiding was de opdracht die Beelden aan Zee aan de kunstenaar
verstrekte voor een portret ter bestemming van de Portretgalerij in het museum met
beeltenissen van beroemde Nederlanders uit onze tijd. Eerder werden daar gebeeldhouwde
portretten onthuld van o.a. bankier Wim Duisenberg, prinses Máxima en vormgever en
kunstpaus Benno Premsela. Dat Johan Cruijff in dit gezelschap niet mocht ontbreken stond
voor het museum vast.
Het besluit om Claus voor het Cruijff-portret te vragen, lag voor de hand. Claus behoort in Nederland
tot de belangrijkste beeldhouwers die zich ook aan de portretkunst hebben gewijd en daar op
authentieke wijze invulling aan hebben gegeven. Eerder bewees hij dat met zijn portretten van
koningin Beatrix en staatsman Willem Drees, in beide gevallen opzienbarende en eigenzinnige
prestaties. Toen Theo Scholten, stichter van Beelden aan Zee in 2005 aan Claus het voorstel deed
was de beeldhouwer direct laaiend enthousiast. Evenzeer positief was de reactie van Cruijff toen deze
door Scholten was benaderd. Claus toog aan het ontwerpen en inspireerde zich mede op de prachtige
documentaire uit 2003 van Ramón Gieling: En un momento dado. Het resulteert thans in de onthulling
van het uitverkozen portret, dat zal worden bijgezet in de enige museale galerij van gebeeldhouwde
portretten in Nederland, én in de opening van een tentoonstelling met alle getekende en geboetseerde
voorstudies en varianten.
Cruijff heeft niet één keer voor Claus geposeerd. De documentaire van Gieling over de gloriejaren bij
Barcelona volstonden om Claus' geest op hol te doen slaan. Met krijt schetste hij monumentale
tekeningen, in was boetseerde hij koppen, reliëfs en penningen. Tezamen omvat de Claus' iconografie
van Cruijff 15 tekeningen, 12 koppen, 13 reliëfs en 12 penningen. We zien Cruijff als een gespierde
huurling uit het Quattrocento, we zien hem als die frêle, bijna vrouwelijke spits die met onnavolgbare
bewegingen iedere back tot een tragische figuur wist te degraderen en we zien hem als de
eigenzinnige, geboren leider die aanwijzingen geeft. Het borstbeeld dat definitief in Scheveningen zal
achterblijven heeft ook dat doorschijnende en uitgeholde van de Johan Cruijff direct na de wedstrijd.
Attributen zijn er, zoals gebruikelijk bij Claus, volop - het speelveld, het doel, de tribune, de bal -
telkens zinvol en sierlijk ondergebracht in de compositie van het geheel.
Bij de tentoonstelling verschijnt een rijk geïllustreerde catalogus met afbeeldingen van alle Cruijff-
portretten door Claus en een kunsthistorische inleiding van Jan Teeuwisse.
---