Artsen zonder Grenzen
Elke dertig seconden sterft een kind aan malaria
Voor westerse toeristen is malaria vrijwel geen probleem meer, maar
vooral in Afrika is het nog altijd één van de dodelijkste ziekten ter
wereld. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie overlijden ieder jaar
tot twee miljoen mensen aan malaria. De ziekte komt voornamelijk voor
in het gebied ten zuiden van de Sahara in Afrika, en maakt vooral
slachtoffers onder kinderen: in 90 % van de dodelijke slachtoffers
gaat het om kinderen jonger dan vijf jaar. Elke dertig seconden sterft
een kind aan malaria.
Malaria komt het meest voor op het platteland in de armste landen,
vooral in gebieden waar oorlog en honger heersen en grote
vluchtelingenstromen bestaan. Op sommige plekken heeft malaria
epidemische vormen aangenomen. De ziekte heeft verstrekkende gevolgen.
Mensen kunnen niet of minder werken en zijn niet in staat een inkomen
te verwerven. Malaria legt een enorme druk op de gezondheidszorg en de
kosten van behandeling zijn enorm.
Resistentie
Daarbij komt nog dat de meest gebruikte medicijnen, chloroquine en
fansidar, in een steeds groter aantal gevallen niet meer werken. In
sommige gebieden sterft daardoor 90 procent van de mensen met malaria,
voornamelijk kinderen.
Sinds een aantal jaar is er een goed alternatief, dat het overgrote
gevallen van de slachtoffers kan redden. Het wordt gewonnen uit de
Chinese plant artemisia annua. De werkzame stof, artemisinine, werkt
snel en kent weinig bijwerkingen. Artemisinine wordt in combinatie met
een ander anti-malariamiddel geslikt om ontwikkeling van resistentie
te voorkomen. Deze zogeheten ACT-therapie (artemisinine combinatie
therapie) is op dit moment de beste behandeling tegen malaria. Nadeel
is dat het medicijn relatief duur is, 1,30 per behandeling tegen 0,10
tot 0,25 per behandeling met de traditionele medicijnen.
Productie medicijn faalt
Helaas verloopt de invoering van ACT moeizaam. Hoewel 33 Afrikaanse
landen besloten hebben over te schakelen op ACT, zijn maar 9 daarvan
ook werkelijk begonnen met de toepassing van het medicijn.
Belangrijk probleem hierbij is dat er wereldwijd niet genoeg ACT wordt
geproduceerd. De productie van het medicijn wordt niet opgevoerd omdat
er niet genoeg orders voor de medicatie zijn geplaatst door UNICEF en
het Global Fund van de Verenigde Naties. Dat laatste fonds is
ingesteld om medicijnen als ACT juist beschikbaar te maken.
Oproep
Artsen zonder Grenzen roept UNICEF, het Global Fund en donorregeringen
van die organisaties op snel oplossingen te vinden voor de
ACT-tekorten, om te voorkomen dat nog meer mensen onnodig doodgaan aan
malaria.
Artsen zonder Grenzen bestrijdt in bijna alle Afrikaanse landen waar
ze werkt malaria. We proberen eerst toestemming te krijgen om het in
onze eigen projecten toe te passen. We lobbyen dan bij de regeringen
voor de landelijke invoering van het medicijn.
Feiten over malaria
* 1 miljoen doden per jaar, 90% kinderen jonger dan 5 jaar
* 300-500 miljoen besmettingen per jaar, 90% daarvan in Afrika
* 1,50 is genoeg voor een 3-daagse ACT-kuur voor kinderen, 6 voor
een volwassene
* Komt voor in meer dan 100 landen
* Veroorzaakt door malariaparasieten, overgebracht door muggenbeten
* In totaal vier soorten malariaparasieten, meest voorkomende en
meest gevaarlijke Plasmodium falciparum
* Symptomen: hoge koorts, hoofdpijn en spierpijn
* Onbehandeld is hersenmalaria, bloedarmoede, aantasting van de
nieren, geelzucht en shock mogelijk
* Onbehandeld kan Plasmodium falciparum leiden tot een coma en de
dood