23-4-2007
Speech Mark Rutte 40 jaar VVD Uden - maandag 23 april 2007
Dames en heren,
Ik wil beginnen met hartelijke felicitaties aan u, aan de VVD Uden met het 40 jarig bestaan van uw afdeling.
Het is ook zeer passend dat u mij heeft gevraagd om hier te spreken, want ik heb zelf onlangs ook de gezegende leeftijd van 40 bereikt. Ik spreek dus met enig persoonlijk gezag .... En ik kan u zeggen: het leven begint pas echt bij 40.
Alhoewel, ik denk dat we kunnen zeggen dat het leven voor de VVD Uden pas echt begon begin jaren '80, toen kwam de VVD in Uden voor het eerst in het college en kon mee sturen in deze van oudsher door CDA en KVP gedomineerde gemeente. Ook in de huidige collegeperiode weet Uden zich verzekerd van verstandig bestuur en degelijk financieel beleid door onze wethouder Rene Peerenboom.
Voor de toekomst lijkt het met de VVD hier helemaal goed te zitten. De Udense jeugd heeft het namelijke begrepen.. Bij de scholierenverkiezingen voor de Tweede Kamer in 2006 haalde de VVD hier maar liefst 25% van de stemmen en daarmee waren we de grootste partij. Ik kan dus niet anders concluderen dat er hier in Uden bijzonder goed onderwijs wordt gegeven of dat de opvoeding hier heel goed is.
Dames en heren,
40 jaar VVD in Uden, bijna 60 jaar VVD in Nederland. En onze VVD staat in een nog veel langere traditie van liberalisme in ons land. Op die traditie en die geschiedenis mogen we trots zijn.
De VVD is in al die jaren een belangrijke partij geweest in ons land. Onze partij heeft een grote rol gespeeld in de vorming van Nederland zoals we het nu kennen. We hebben veel en vaak regeringsverantwoordelijkheid gedragen. Maar ook wanneer we in de oppositie zaten, hebben we altijd gevochten tegen een almachtige en uitdijende overheid, hebben we gestreden tegen de 'doe-maar-normaal-dan-doe-je-gek-genoeg'-mentaliteit. We hebben altijd politiek bedreven vanuit het idee dat dit land van de mensen is en niet van de overheid. De overheid is er voor haar inwoners en niet andersom.
Nederland is een land met een enorme welvaart, een land dat op de juiste lijstjes wereldwijd hoog scoort. Een land dat nog lang niet af is, zeker ook grote problemen kent, maar ook grote kansen. Wij mogen trots zijn op ons land en op de rol die de VVD in onze geschiedenis heeft gespeeld.
Zeker in de afgelopen decennia zijn vier concrete thema's voor de VVD altijd heel belangrijk geweest, en dat zijn ze vandaag de dag onverminderd:
Veiligheid - de belangrijkste taak van de overheid en een noodzakelijke voorwaarde voor vrijheid
De problematiek van immigratie en integratie - waarbij de VVD problemen durft te benoemen én met oplossingen komt.
Het recht op zelfbeschikking in zaken als abortus en euthanasie - waarbij de VVD met alle zorgvuldigheid streeft naar vrijheid voor mensen om eigen keuzes te kunnen maken
De economie - van het op orde hebben van de staatsfinanciën, het bevorderen van vrije marktwerking tot zorgen dat werkende mensen hun inspanningen in de portemonnee ook echt beloond zien.
Met het nieuwe kabinet slaat het land op deze vier zo belangrijke onderwerpen een andere koers in dan wij wensen. Juist op deze klassieke thema's zal de VVD het kabinet dan ook meer dan kritisch volgen. Wij zijn tegen de bezuinigingen op veiligheid, zullen met alternatieven komen voor het verslappende immigratiebeleid en staan pal voor de invidiuele rechten bij euthanasie en abortus.
Vanavond wil ik het met u hebben over één van die belangrijke VVD-thema's, de economie.
Dames en heren,
In 1989 viel het ijzeren gordijn. Een gebeurtenis met grote gevolgen voor al die mensen die decennialang geleefd hebben onder totalitaire, communistische regimes. Regimes die behalve onderdrukking en repressie, grote armoede, verpaupering en milieuschade op hun geweten hadden. Dat kwam vooral, omdat de staatsideologie van het communisme mensen tot instrumenten maakte van een zogenaamde ideale samenleving. Niet het geluk van individuele mensen, maar de totstandkoming van een communistische maatschappij was het doel.
Met de val van het ijzeren gordijn, werd door velen de absolute overwinning van het liberalisme uitgeroepen. Iedereen leek zich te bekeren tot ons gedachtegoed van een kleine overheid, die vertrouwen heeft in individuele mensen en de kracht van een vrije markteconomie. Er werd zelfs gesproken over het 'einde van de geschiedenis'.
Maar 18 jaar later lijkt het tij weer te keren. In Zuid-Amerika zien we socialistische regimes het roer overnemen. Ouderwetse termen als 'nationalisatie van bedrijven' klinken ineens weer op. Maar ook op ons eigen continent beginnen steeds meer mensen te twijfelen aan vrijhandel, wordt globalisering alleen maar in negatieve termen bezien en klinkt de roep om meer sturing door de overheid. Een geluid dat niet alleen van links, maar ook van rechts komt.
Neem Frankrijk, waar de politiek weigert een onhoudbaar collectivistisch pensioenstelsel te hervormen en de economie vast aan het lopen is. Links fulmineert natuurlijk als vanouds tegen marktwerking, maar ook rechts pleit voor 'nationale industriekampioenen' - en Sarkozy wil de onafhankelijkheid van de ECB ter discussie stellen.
En ook in ons eigen land zien we deze trend terug. Uiteraard is de SP de kampioen van het anti-markt denken. Problemen in zorg en onderwijs heten het gevolg te zijn van doorgeslagen marktwerking. In die sectoren is er echter juist amper sprake van concurrentie, van beloning van prestatie en innovatie. Maar ook de andere partijen laten zich meer en meer meeslepen in anti-markt denken. Het nieuwe kabinet van CDA, PvdA en ChristenUnie kiest voor hogere belastingen, meer herverdeling en minder flexibilisering. Daar komt nog bij dat het zorgvuldige begrotingsbeleid van Gerrit Zalm wordt losgelaten.
In weerwil van onze geschiedenis, waarin wij groot zijn geworden door offensief te opereren, door handel te drijven over de hele wereld en door in te spelen op nieuwe kansen en mogelijkheden, kiest dit kabinet voor stilstand en schijnzekerheid.
De VVD is de enige partij in Nederland die nog écht staat voor een open en vrije economie, die concurrentie positief waardeert, die ziet dat groei en vooruitgang niet uit de overheid, maar uit de samenleving moeten komen.
Natuurlijk beseffen wij als geen ander, dat de markt soms bijsturing behoeft. De markt is niet heilig - ik vraag mij bijvoorbeeld af hoe duur het bier hier is vanavond. De overheid heeft juist voor liberalen een rol om de markt goed te laten functioneren - als marktmeester.
En we zijn er niet blind voor dat globalisering ook problemen met zich meebrengt en mensen zorgen baart. Neem de wereldwijde migratiestromen en de verplaatsing van arbeid naar andere werelddelen. Die problemen en zorgen moeten we serieus nemen - en juist de VVD doet dat. De oplossing is níet het continu bekritiseren van de vrije markt. Maar helaas lijken de critici van de liberale economie meer en meer de overhand te krijgen in het maatschappelijk debat.
Dit stelt ons als VVD-ers voor een belangrijke taak. De trend van anti-liberaal denken vraagt om een offensief en optimistisch antwoord. Te vaak en te makkelijk laten wij liberalen ons verleiden tot defensieve argumentatie, gaan we ons bijna verontschuldigen liberaal te zijn. Dames en heren, laten we hier vanavond afspreken daar mee te stoppen. Wij hebben een geschiedenis om trots op te zijn; en een toekomst om naar uit te kijken.
Ik wil dus geen liberalen horen die schuchter zeggen dat wij ook echt wel sociaal zijn. Liberalisme is sociaal omdat het mensen beschouwt als volwaardig en zelfstandig. Natuurlijk moet er een vangnet zijn, natuurlijk moeten er voorziening zijn en natuurlijk hebben mensen af en toe een duw in de rug nodig. Maar dat moet altijd gericht zijn op het bieden van kansen, op het laten meedoen van iedereen en niet op het afschrijven van mensen door ze met een zak geld thuis op de bank te laten zitten.
Ik wil dus geen liberalen meer horen die stamelen dat wij ook echt wel om natuur geven. Wij geven wel degelijk om natuur en wij durven naar innovatieve oplossingen te kijken om vervuiling tegen te gaan. Wij geloven niet dat economische groei strijdig is met een verstandig natuurbeleid. Sterker nog, economische groei is goed voor mens en natuur. Maar dan moet je wel bereid zijn taboes te doorbreken door bijvoorbeeld te investeren in kernenergie. Je moet innovatie afdwingen door eisen te stellen aan producenten en vervuiling bij de bron aan te pakken. En je moet vooral níet denken dat je de natuur helpt door alleen maar de belastingen te verhogen.
Ik wil dus trotse liberalen horen, die wijzen op de dagelijkse en historische successen van ons gedachtegoed. Laat u niet verleiden door linkse retoriek die stelt dat marktwerking leidt tot een race-to-the-bottom. Marktwerking leidt tot een race-to-the-top. Neem het recente succesverhaal van de navigatiebouwers van TomTom. Dat bedrijf is geen marktleider geworden door overheidssturing, maar door goed ondernemerschap en innovatiekracht. Het is juist het ouderwetse gelijkheidsideaal dat leidt tot een race naar middelmatigheid, tot een immer uitdijende bureaucratie en tot geldverspilling.
Dames en heren,
In Nederland zijn meer mobiele telefoons dan inwoners. Dat is omdat de overheidsinstelling PTT heeft plaatsgemaakt voor gezonde, vrije concurrentie van particuliere bedrijven.
We vliegen voor luttele bedragen de hele wereld over, omdat luchtvaartmaatschappijen gedwongen zijn hun best voor ons te doen.
We hebben dagelijks meer dan genoeg te eten, omdat over de hele wereld vrije ondernemingen zich inspannen om hun klanten van dienst te zijn.
We hebben geld voor een fatsoenlijke sociale zekerheid voor mensen die het echt nodig hebben, omdat juist in de vrije markt dat geld wordt verdiend.
We spelen als Nederland een vooraanstaande rol in de wereld, omdat onze bedrijven, van groot tot klein, bijzonder goed presteren.
Al die mensen die dagelijks hard werken en ons land vooruit helpen, vinden een bondgenoot in de VVD. Een VVD die vindt dat mensen beloond mogen worden voor prestaties, die staat voor gezonde concurrentie en die gelooft in het succes van het vrije spel van maatschappelijke krachten. Wij verwachten niet alle heil van de overheid, wij verzetten ons tegen monopolies en wij hebben waardering voor ondernemers en ondernemende mensen. In de vrije markt krijgen goede ideeën de kans te concurreren met slechte ideeën, beslissen mensen zelf over wat ze wel en niet willen kopen en wordt kwaliteit beloond. Net zoals wij geloven, dat het vrije, open debat leidt tot intellectuele vooruitgang, weten we dat de vrije, open markt lijdt tot economische vooruitgang - en dus meer welvaart en welzijn. Want dat is de vrije markt voor liberalen: geen doel op zich, maar een middel om liberale doelen te verwezenlijken: vooruitgang, welvaart, individuele ontplooiing en een zo groot mogelijke vrijheid voor zoveel mogelijk mensen.
Wij willen een overheid, die haar taken goed uitvoert en geen hindermacht is voor mensen die vooruit willen. Wij willen een overheid, die problemen durft te benoemen en op te lossen, maar die zich niet met alles wil bemoeien. Mensen zijn zelf tot veel in staat en hebben geen behoefte aan bedilzucht en betutteling, maar aan een overheid die belemmeringen wegneemt en echte problemen oplost.
Dames en heren,
Het thema van vandaag is: 'het liberalisme swingt weer'. Dat is vanavond zeker waar. Maar dat swingen mag in de politieke arena niet beperkt blijven tot heupwiegende muurbloempjes. Het liberalisme moet zich niet in de verdediging laten drukken, maar in de aanval gaan. Dat is hoe ik de VVD de komende jaren wil zien, dat is waar ik me met u voor wil inzetten. Dat zijn we verplicht aan onze geschiedenis, maar meer nog aan onze toekomst. De 40 jaar van Uden is nog maar het begin.
Dank u wel.
VVD