18-4-2007
Politiek NL 'misbruikt' Europa om Wet Personenvervoer al dan niet op
de helling te zetten
Al jarenlang is er veel ruis op de lijn als het gaat om de Europese
eisen ten aanzien van meer marktwerking in het lokaal openbaar
personenvervoer.
Menigeen herinnert zich wellicht nog de campagne rondom de
verzelfstandiging van het GVB Amsterdam: "ons GVB, géén NV". Europa
zou openbare aanbesteding en daarmee de verzelfstandiging verplicht
stellen etc. Zover is het echter nooit gekomen.
Ruim 6 jaar geleden lanceerde de Europese Commissie inderdaad een
voorstel waarmee een dergelijke verplichting vanuit Europa zou worden
opgelegd. Doel van het voorstel was het wegwerken van de
rechtsonzekerheid in de sector en het tot stand brengen van meer
mededinging zodat vervoersdiensten doelmatiger en aantrekkelijker
zouden worden voor de reiziger. Hierover is echter nooit een akkoord
bereikt.
Wel was (en is) het voor iedereen overduidelijk dat nieuwe regelgeving
noodzakelijk is. De Europese verordening waarmee nu wordt gewerkt,
dateert uit 1969 en het valt niet te ontkennen dat de Europese markt
voor het openbaarpersonenvervoer de afgelopen jaren flink is
veranderd. Ook recente uitspraken van het Hof van Justitie hebben
duidelijk gemaakt dat een nieuw wettelijk kader op Europees niveau
wenselijk is.
Om de impasse te doorbreken, heeft de Europese Commissie een nieuw
voorstel betreffende het lokaal openbaarpersonenvervoer
geïntroduceerd. Volgens dit voorstel bepalen lidstaten zelf of
vervoersautoriteiten:
- openbaarvervoersdiensten moeten aanbesteden,
- zelf openbaarvervoersdiensten mogen aanbieden (´unless prohibited by
national law´),
- dan wel contracten onderhands mogen gunnen aan een zgn. interne
exploitant (´unless prohibited by national law´).
E.e.a. is uiteraard wel gekoppeld aan strikte voorwaarden en criteria
om concurrentieverstoring te voorkomen. Geen overcompensatie en
kruissubsidies dus. De ´interne exploitant´ mag uitsluitend
openbaarvervoersdiensten op het grondgebied van de bevoegde instantie
verlenen. Kortom: óf je bent marktpartij en je concurreert óf je bent
monopolist en beperkt je tot je eigen beschermde markt.
Dit biedt perspectieven voor Nederland als je de SP, de PvdA, de SGP,
GL en zelfs de PVV moet geloven. Dat de verdergaande marktwerking ons
25% meer OV heeft opgeleverd voor hetzelfde geld, lijkt ineens geen
issue te zijn. Liever staren zij zich blind op de wilde verhalen
rondom ´de paraplu in de bus´ omdat er een gat in het dak zou zitten.
Als Nederland wijs is, houdt zij de verplichting tot aanbesteding
conform de Wet Personenvervoer overeind. Ook voor de G4. Wel doet
staatssecretaris Huizinga er goed aan om haar huiswerk nog ´ns over
toe doen. Europa bepaalt geenszins het lot van de aanbesteding in het
stads-ov van Nederland. Dat kan Nederland, bij monde van de
staatssecretaris, prima zelf middels de Wet Personenvervoer.
VVD