ABVAKABO FNV

Arbocatalogi in Welzijn, Jeugdzorg en Kinderopvang

Werkgevers en vakbonden werken aan de opzet van arbocatalogi voor de sectoren welzijn, jeugdzorg en kinderopvang. Een arbocatalogus is een oplossingenboek op sectorniveau voor alle gezondheids- en veiligheidsrisico's die werknemers lopen in hun werk.

Aanleiding en achtergrond: wijzigingen arbowetgeving

Met de gewijzigde arbowetgeving per 1 januari 2007 zijn veel wettelijke voorschriften rond arbeidsomstandigheden vervallen. De overheid heeft met deze wijzigingen voor een gedeelte de verantwoordelijkheid voor het arbobeleid van landelijk niveau (de centrale overheid) naar sectoraal niveau (werkgevers en werknemers) verschoven. In de nieuwe arbowetgeving heeft de overheid alleen nog doelvoorschriften vastgelegd. Doelvoorschriften geven aan wat het gewenste niveau van bescherming is dat organisaties moeten bieden aan werknemers zodat zij veilig en gezond kunnen werken.

Het is aan werkgevers en werknemers in een sector om manieren en middelen vast te stellen waarop aan de doelvoorschriften kan worden voldaan. De afspraken die sociale partners hierover maken worden vastgelegd in arbocatalogi. Het kan daarbij gaan om beschrijvingen van methoden en technieken, goede praktijken, normen en praktische handleidingen. De aard van een arbocatalogus kan variren van een praktische instrumentenkit met suggesties en adviezen voor organisaties tot meer harde afspraken over normen waaraan moet worden voldaan.

Voorschriften arbocatalogus

Er gelden geen vormvoorschriften voor een arbocatalogus. De overheid toetst een arbocatalogus slechts licht op beschrijving en afbakening van het werkgebied. Ook kijkt ze of een arbocatalogus is opgesteld door representatieve partijen (bijvoorbeeld werkgevers en vakbonden). Een arbocatalogus die deze toets doorstaat, wordt omgezet in een beleidsregel, waarmee de arbeidsinspectie rekening houdt. Dat betekent dat wanneer een organisatie de arbocatalogus hanteert, de arbeidsinspectie zich soepel opstelt. Individuele organisaties mogen afwijken van wat er in de arbocatalogus van de sector is opgenomen, als de werkgever kan aantonen dat het alternatief hetzelfde veiligheids- of gezondheidsniveau biedt. De bewijslast ligt in dat geval bij de werkgever.

Overgangsperiode tot 1 januari 2010

Zolang er nog geen arbocatalogus voor een sector is opgesteld, blijven de oude arbobeleidsregels tot 1 januari 2010 van kracht. Als er in een sector op 1 januari 2010 nog geen arbocatalogus tot stand is gekomen, krijgt deze te maken met intensieve controles van de arbeidsinspectie.

Ontwikkeling arbocatalogi welzijn, jeugdzorg en kinderopvang

De sectoren welzijn, jeugdzorg en kinderopvang kennen het sectorfonds FCB. In FCB verband werken vakbonden en werkgevers samen aan de ontwikkeling van arbocatalogi. Hierbij is voorgesteld om de volgende uitgangspunten te hanteren en stappen te ondernemen:
* De sectoren Welzijn, Jeugdzorg en Kinderopvang krijgen elk een eigen arbocatalogus.

* Elke arbocatalogus is gebaseerd op alle relevante arborisicos in de betreffende sector.

* Elke arbocatalogus vormt een samenhangend geheel tussen en met alle bestaande sectorspecifieke projecten, publicaties, diensten op het terrein arbeidsomstandigheden, verzuim en re-integratie.
* De opbrengsten van de Arboconvenanten worden gebruikt voor de invulling van de drie arbocatalogi.

* Elke arbocatalogus is praktisch en toegankelijk voor alle betrokkenen in de sector. De vorm en invulling sluiten aan bij de behoeften in de sector (werkgevers en werknemers).
* De arbocatalogi hebben een bipartiet karakter en verenigen wensen en behoeften van werkgevers en werknemers.

* FCB stemt de ontwikkeling van de arbocatalogi af met de verschillende cao-tafels en werkt de relatie tussen de cao en arbocatalogus verder uit.

Wat moet er gebeuren?

In ieder geval moeten de volgende stappen worden genomen om te komen tot arbocatalogi voor de sectoren welzijn, jeugdzorg en kinderopvang.
1. Afbakening van toepassingsgebied, bijvoorbeeld koppeling met de werkingssfeer van de cao's.

2. Vaststellen van arborisico's per sector.
3. Oplossingen en maatregelen per arborisico inventariseren.
4. Witte vlekken vaststellen.

5. Vaststellen aan welke voorwaarden maatregelen moeten voldoen.
6. Keuzes wat wel en niet opnemen in de arbocatalogus en wat het karakter van de arbocatalogus is.

7. Keuzes van wat (verder) te ontwikkelen.
8. Vorm voor de gekozen maatregelen/middelen kiezen.

ABVAKABO FNV is het eens met de hierboven genoemde uitgangspunten en stappen. Wel vinden wij het belangrijk dat er voldoende overlegmomenten worden ingebouwd om de inhoud en richting af te stemmen met alle betrokken partijen in de sectoren. Wij denken hierbij aan het oprichten van een klankbordgroep met vertegenwoordigers uit de sector.

Vragen of meer weten over de gewijzigde arbowetgeving?

Heb je naar aanleiding van dit bericht vragen of opmerkingen, stuur dan een bericht aan . Kijk voor meer informatie ook eens op http://www.arbobondgenoten.nl.