Technische Universiteit Delft

Van Minkukel tot Breinbaas
door SG

Studium Generale - Over het werk van de schrijver/tekenaar Marten Toonder, de schepper van de Bommelsaga

16 april 2007 | 20:15 uur
plaats: Speakers, Burgwal 45 t/m 49, 2611 GG Delft

door Pim Oosterheert

Marten Toonder heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan het Nederlandse culturele erfgoed. Als schrijver en tekenaar ontwikkelde hij zich tot de grootste verhalenverteller van de 20ste eeuw. Al in de vijftiger jaren groeiden de verhalen van heer Bommel en Tom Poes uit tot literaire hoogstandjes en veroverde Toonder - ondanks tegenstanders van het stripverhaal - een vooraanstaande plaats in de Nederlandse Letterkunde.
Eerst verschenen de avonturen van heer Bommel en Tom Poes als dagbladafleveringen in de krant, na de oorlog in de Volkskrant en in de NRC.
Fatsoensrakkers die meenden dat het stripverhaal leesluiheid bevorderde, deden er al spoedig het zwijgen toe, en nadat uitgeverij `De Bezige Bij' de Bommelverhalen als literaire pockets op de markt bracht, kon de zegetocht van de enige Nederlandse heer van stand ingezet worden.
De meeste van de 177 Bommelverhalen die tussen 1941 en 1986 door Toonder werden geschreven zijn van een grote diepgang, waarin maatschappelijke misstanden van allerlei aard op ironische wijze aan de kaak worden gesteld.
De taal van Toonder is uniek. Veel nieuwe woorden voegde hij aan de Nederlandse taal toe, zoals minkukel, breinbaas, denktank, grootgrut, bovenbaas, kommer en kwel, en nog vele andere. Ook vaste uitdrukkingen als `een eenvoudige doch voedzame maaltijd', `zoals mijn goede vader zei', `als je begrijpt wat ik bedoel, `geld speelt geen rol', `verzin een list' en nog vele andere zijn van Toonders hand.

Pim Oosterheert (historicus) richtte in 1998 in Zoeterwoude een museum op over het werk van Marten Toonder: Museum `De Bommelzolder'. Hij schreef enkele boeken en artikelen over Toonder, waaronder het Bommellexicon, een naslagwerk met meer dan 5000 trefwoorden betreffende de Bommelsaga. Regelmatig geeft hij `Toonderlezingen' en organiseert tentoonstellingen over Toonders oeuvre.

Toegang gratis en geen aanmelding nodig

Meer informatie? www.sg.tudelft.nl

Laatst gewijzigd: 05 april 2007