Museumweekend
PERSBERICHT
20 maart 2007
'Het OOG ontmaskerd'
Nationaal Museumweekend in Bonnefantenmuseum
14 en 15 april 2007, gratis entree
Centraal thema van het Nationaal Museumweekend is dit jaar 'de kunst van
het waarnemen'. Waarnemen is een ingenieus samenspel tussen de zintuigen en
het brein dat zowel kunstenaars als wetenschappers bezighoudt. Soms raken
hun interesses elkaar, maar meestal volgen ze de eigen weg. Op 14 en 15
april combineert het Bonnefantenmuseum de invalshoeken kunst en wetenschap.
Verspreid over het weekend zijn er speciale rondleidingen waarbij het spel
van de menselijke perceptie in de kunst wordt bekeken. Daarnaast wordt
ingegaan op de wetenschappelijke kant van de waarneming. In het Auditorium
wordt een educatief programma over waarnemingspsychologie georganiseerd.
Bovendien vertellen vier wetenschappers over een recent onderzoek. Centraal
staat de bezoeker die (opnieuw) geconfronteerd wordt met de
eigenaardigheden van het menselijk vernuft.
Het programma is samengesteld met de Faculteit Cultuur- en
Maatschappijwetenschappen van de Universiteit Maastricht.
Programma
Rondleidingen
Oog op perspectief, Mind the Gap en Playground
Rondom het thema 'de kunst van het waarnemen' worden twee rondleidingen
voor volwassenen gehouden door studenten Cultuur- en
Maatschappijwetenschappen. Per rondleiding worden drie à vier kunstwerken
vergeleken: bij de ene rondleiding ligt de nadruk op perspectief en bij de
andere op de verhouding tussen waarneming en verwachting. Voertaal is
Nederlands en Engels. Tevens wordt een speciale rondleiding voor kinderen
aangeboden: Playground. Dit programma is voorbereid door de stagiaires
Sophia Atkins (Hull), Karina Kottová (Praag) en Ilaria Battistoni
(Bologna).
Introductiebijeenkomsten
In het auditorium wordt informatie gegeven over de beginselen van de
waarnemingspsychologie door studenten en promovendi van de Faculteit
Psychologie van de Universiteit Maastricht. Aan de hand van enkele alom
bekende optische illusies wordt toegelicht hoezeer de waargenomen
werkelijkheid verschilt van de fysieke werkelijkheid. Om het publiek op
verschillende tijdstippen van dienst te zijn, wordt het programma op beide
dagen enkele malen herhaald.
Wetenschappelijke lezingen
Locatie: Studio Rossi
14 april
14.00 uur: Klanken in kleur, door dr. Cretien van Campen, SCP
15.30 uur: Als ogen tekortschieten, door drs. Jan van Erp, TNO Soesterberg
15 april
12.30 uur: De hersenen ontmaskerd, door dr. Peter de Weerd, UM
15.00 uur: De bewogen waarnemer, hoe zien wij beweging?, door prof. dr.
Lex Wertheim, Universiteit Utrecht
Gedetailleerde info over het programma, zoals de aanvangstijden van de
rondleidingen & introductiebijeenkomsten,
vindt men op www.bonnefanten.nl
---
--------------------------------------------
Lezingen tijdens het Nationaal Museumweekend
Zaterdag 14 april, 14 uur
Cretien van Campen: Klanken in kleur
Beelden zie je met je ogen en geluiden hoor je met je oren. Maar kun je ook
geluiden zien of beelden horen? Horen en zien blijken minder gescheiden dan
we doorgaans denken. Aan de hand van proefjes en animaties laat Van Kampen
zien dat horen en zien elkaar beïnvloeden. Bij enkele personen is die
wederzijdse beïnvloeding zo sterk dat hun hersenen kleuren produceren bij
het horen van geluiden. Zij zien klanken van muziek of spraak in kleur.
Cretien van Campen is wetenschappelijk onderzoeker, publiceert over
zintuigen, gezondheid en geluk en is verbonden aan het Sociaal en Cultureel
Planbureau in Den Haag.
Zaterdag 14 april, 15.30 uur
Jan van Erp: Als ogen tekortschieten
De meeste informatie krijgen we binnen door te kijken en te luisteren. Dat
werkt uitstekend, maar soms gaat het mis. We hebben allemaal wel eens het
gevoel ogen en oren tekort te komen. Bijvoorbeeld als we kaart moeten lezen
en tegelijkertijd op de weg moeten letten. Er is echter nog een manier om
informatie over te brengen: via trillingen op de huid. Hoe dit werkt en hoe
we dit toe kunnen passen staat centraal in deze lezing.
Jan van Erp is hoofdonderzoeker van de afdeling Human Interfaces bij TNO
Soesterberg.
Zondag 15 april, 12.30 uur
Dr. Peter de Weerd: De hersenen ontmaskerd
Je neemt de wereld waar met je hersenen, niet met je zintuigen. Maar wat je
brein doet, heeft weinig te maken met het voorstellen van de fysieke
realiteit. De waarneming is enkel een reconstructie van informatie uit de
buitenwereld die nodig is om tot doelgericht gedrag te komen. Het voorkomen
van illusies en het effect van aandacht op de waarneming illustreren dit.
Peter de Weerd is als neurowetenschapper verbonden aan de Capaciteitsgroep
Neurocognitie van de Universiteit Maastricht.
Zondag 15 april, 15 uur
Prof. Dr. Lex Wertheim: De bewogen waarnemer, hoe zien wij beweging?
Als we ons hoofd of ogen bewegen zwaait de wereld over ons netvlies, maar
we zien haar toch stilstaan. En wie een vliegtuig in de blauwe lucht met
zijn ogen volgt ziet het bewegen, hoewel het beeld ervan stil staat op ons
netvlies. Wat er op ons netvlies gebeurt zegt dus op zichzelf nog niets. Om
te kunnen zien of iets beweegt moeten onze hersenen ook rekening houden met
hoe we zelf bewegen. Hoe werkt dat precies en welke verbazende illusies
kunnen er door ontstaan?
Lex Wertheim is experimenteel psycholoog en hoogleraar Toegepaste
Functieleer en cognitieve ergonomie aan de Universiteit van Utrecht.
---
_____________________
Voor informatie / beeldmateriaal kunt u contact opnemen met de persafdeling
van het Bonnefantenmuseum (di-vrij), Avenue Céramique 250,
Postbus 1735, 6201 BS Maastricht. Tel. +31 43 329 01 10, fax +31 43 329 01
99, Mirjam Stam: pressoffice@bonnefanten.nl, www.bonnefanten.nl