Radboud Universiteit Nijmegen


Genoom gescreend op verband met prostaatkanker

Er zijn sterke aanwijzingen dat er een verband is tussen het risico op prostaatkanker en een specifiek gebied op chromosoom 8. Dit blijkt uit de grootscheepse internationale genoomanalyse Polygene. De eerste resultaten zijn dit weekend on-line gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Genetics. Aan het onderzoek heeft de afdeling Epidemiologie en Biostatistiek, onderdeel van het Centre for Evidence-Based Practice, een belangrijke bijdrage geleverd.

Polygene, uitgevoerd met een grote subsidie van het zesde kaderprogramma van de Europese Gemeenschap, is een samenwerkingsverband tussen het bedrijf deCODE Genetics in Reykjavik, het UMC St Radboud en Deense en Engelse onderzoeksgroepen en deskundigen. Het onderzoek bestond uit twee fasen. Eerst werd het genoom van 1453 IJslandse prostaatkankerpatiënten en 3064 controles op meer dan 300.000 plaatsen gescreend. Daarna werden de mogelijk interessante genomische gebieden geverifieerd bij Nederlandse patiënten en controles.

De Nederlandse controles zijn afkomstig uit de Nijmegen Biomedische Studie, een bestand met medische en leefstijlgegevens van zo'n 10.000 Nijmegenaren, dat de afdeling Epidemiologie en Biostatistiek de afgelopen jaren samen met enkele andere afdelingen van het UMC St Radboud heeft aangelegd. Er zijn ook gegevens uit Spanje en de Verenigde Staten gebruikt. Deze opzet garandeert dat de onderzoeksconclusies niet gebaseerd zijn op toevalsbevindingen en voor verschillende populaties geldig zijn.

De eerste resultaten van Polygene zijn nu, slechts een jaar na de start van het onderzoek, al bekend. In alle onderzochte bevolkingsgroepen blijkt het risico op prostaatkanker gepaard te gaan met bepaalde variaties in een gebied op chromosoom 8q24. Er ligt daar geen gen en ook de genen in de directe nabijheid houden geen verband met prostaatkanker. Er zal dus nader onderzocht moeten worden wat hier precies aan de hand is. Waarschijnlijk heeft het te maken met de genetische instabiliteit van het gebied.

Binnenkort publiceren de Polygene-onderzoekers nog meer resultaten. Een tweede artikel over prostaatkanker en één over borstkanker liggen klaar.

Nature Genetics; Julius Gudmundsson et al - Genome-wide association study identifies a second prostate cancer susceptibility variant at 8q24. Online gepubliceerd op 1 april 2007