Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Innovatieprijs

29 maart 2007

Dames en heren,

Ik weet niet of het toeval is. Maar het is de tweede keer in twee weken dat ik een prijs mag uitreiken aan de politie. Vorige keer ging het om de Diversiteitsprijs. Twee keer in twee weken is een veelbelovend tempo.

En het geeft wel iets aan. Het geeft aan dat het politieveld in beweging is. Er gebeurt veel. U werkt aan meer diversiteit in het personeelsbestand, en u kijkt naar de toekomst: hoe kunnen we beter werken?

De filmpjes die we net zagen hebben dit duidelijk gemaakt. En ook de nominaties voor de Aanmoedigingsprijs. Uitstekende voorbeelden. Maar ik weet dat er meer gebeurt op het gebied van innovatie. Er zijn veel goede initiatieven die nu niet of minder in beeld komen.

In totaal heeft de jury 48 inzendingen gekregen voor de Politie Innovatieprijs. Veel projecten spreken tot de verbeelding. Interessant is bijvoorbeeld een project als `track en trace' van Noord-Holland-Noord. Burgers en bedrijven kunnen hierbij het aangifteproces via internet volgen. De politie neemt bovendien contact op met de aangever over een aangifte, bijvoorbeeld als er onvoldoende indicatie is voor opsporing. Burgers weten zo wat er met hun aangifte gebeurt. Veel klachten gaan erover dat ze daar niets over horen. Prima initiatief dus.

Er zijn meer projecten, maar één licht ik er uit omdat het van de jury een eervolle vermelding heeft gekregen. Dat is het project `flatverboden' van Amsterdam-Amstelland. Hierbij worden notoire overlastgevers in de Bijlmerflats aangepakt door een flatverbod voor één jaar.
Wat is hier innovatief aan? Dat is de samenwerking die hieraan ten grondslag ligt. Die is breed, en breder dan de traditionele samenwerking in de veiligheidsketen. Naast de gemeente en het OM is ook een woningbouwcorporatie, een particulier beveiligingsbedrijf en de hulpverlening ingeschakeld. Die samenwerking, dát is de sleutel tot succes.

Het zijn allemaal voorbeelden van goede ideeën waarvan je zegt: `daar wordt de hele politie beter van'. En: `Daar wordt Nederland veiliger van'.

Een paar opmerkingen over het belang van innovatie, voordat ik de prijswinnaar bekend maak.

Ten eerste hebben we alle innovatieve kracht nodig om onze doelstelling van een veiliger Nederland te realiseren. U weet: het kabinet streeft naar 25% minder criminaliteit in 2008-2010 ten opzichte van 2002. We hebben al 10% vermindering bereikt, maar we hebben nog 15% te gaan. Het kabinet kan dit nu wel vinden en willen, maar er is geen toverstaf waar we mee kunnen zwaaien.

Uw inzet, en uw creativiteit zijn hard nodig om dit te bereiken. Innovatie is een van de motoren van een veiliger Nederland. Uw idee telt mee.

Ten tweede: De criminaliteit vernieuwt óók. Alleen bestaat er - voorzover ik weet - geen innovatieprijs voor criminelen. Dat is eigenlijk jammer want dan zouden hun ideeën wat zichtbaarder worden. Vaak merken we het effect van hun innovatieve werk als het te laat is. Het is een lastige wedloop. En de politie zal die wedloop moeten winnen.

Wat ik nu het ingewikkelde vind van deze Innovatieprijs en Aanmoedigingsprijs, is dat het aanzet tot onderlinge concurrentie. Ieder korps wil het best werkende idee presenteren. Ieder korps wil de prijs binnenhalen.

Er zit ook een keerzijde aan die onderlinge concurrentie. Want ideeën die goed blijken te werken, blijven nog te veel hangen in afzonderlijke korpsen. De politie als geheel profiteert in de dagelijkse praktijk nog te weinig van haar eigen creativiteit.

De opdracht is dus: profiteer meer van elkaar! Door een contactpersoon bij ieder korps, door innovatiebijeenkomsten, of door het agenderen bij de Raad van Hoofdcommisarissen. Ook het veelbelovende idee van een community of practice waar u het vandaag eerder over heeft gehad, biedt mogelijkheden. Hoe het gebeurt, laat ik aan u over. Als het maar gebeurt.

Ik zal dit ook vanuit mijn positie zeker in de gaten houden. Bij werkbezoeken. Maar ook door het strategisch inzetten van middelen zoals de Stimuleringsregeling en het Innovatieplatform Technologie en Criminaliteitsbestrijding.

En natuurlijk door de Innovatieprijs zelf. Een paar opmerkingen bij deze prijs.

Het is natuurlijk prachtig als je de oorkonde straks aan de muur kan spijkeren. Het is een blijk van grote waardering. Maar - en ik zeg het nu maar vast voordat u de polonaise inzet - de prijs schept ook een verplíchting. Namelijk de verplichting om ervoor te zorgen dat ook de andere korpsen profiteren van uw ontdekking. Wat dat betreft is de cheque die u straks overhandigd krijgt niet bedoeld voor een leerzaam verblijf op een tropisch eiland.

Maar zie het als een investering - een duw in de rug - om uw project landelijk te laten toepassen.

Dan nu de bevindingen van de jury en de bekendmaking van de prijswinnaar.

Eén algemene opmerking. De jury had moeite om zich te beperken tot 3 nominaties. Onder de 48 projecten voor de PIP waren veel goede kandidaten. Er is breed aangeleverd: twintig korpsen hebben ideeën ingestuurd - dat maakt mij overigens nieuwsgierig naar welke zes korpsen dit niet hebben gedaan - Ook de Politieacademie en de Voorziening tot Samenwerking deden mee.

Wie de genomineerden zijn, weet u inmiddels en ook wat hun project inhoudt. Ik geef nu kort de opmerkingen weer die de jury had bij de genomineerden.

De Cabrio-methode (Amsterdam-Amstelland) De jury vindt het project helder en gestructureerd beschreven. Het ontnemen van crimineel voordeel is een moeizaam proces, maar binnen dit project is een praktische vertaling van de wet gemaakt die werkt. Het is een effectieve bundeling van middelen die op een innovatieve manier wordt ingezet. Maatschappelijk is het ook zeer relevant. De burger ziet dat de crimineel zijn luxe goederen kwijtraakt. Dit appelleert aan het rechtvaardigheidsgevoel. Misdaad moet immers niet lonend zijn. De jury vindt het belangrijk dat deze werkwijze uitgevent wordt onder alle politiemedewerkers binnen het korps. Nu nog de rest van Nederland.

www.politieonderzoeken.nl www.politieonderzoeken.nl (extern) (Utrecht) De website politieonderzoeken.nl is een nieuwe manier om het publiek uit te nodigen om als een Sherlock Holmes mee te rechercheren in oude moordzaken. De jury beschouwt de website als een middel dat tegemoetkomt aan de maatschappelijke werkelijkheid: het kanaliseren van de betrokkenheid van het publiek bij opsporing. De manier waarop dit gebeurt is zeer vernieuwend en sluit aan bij de samenleving waarin het gebruik van internet alleen maar toeneemt. De jury ziet veel potentie in dit project en is benieuwd of op termijn ook recentere moordzaken voorgelegd kunnen worden aan het publiek.

Het Groene Goud (Limburg-Noord) Het probleem dat `Het Groene Goud' aanpakt is zeer hardnekkig. Binnen dit project wordt met veel partners en op vele verschillende wijzen de hennepteelt bestreden. De jury is vooral gecharmeerd van de bijzondere manier waarop de boeren betrokken worden. Met resultaat, want er zijn inmiddels veel grote hennepplantages opgerold. Zo blijkt maar weer dat de inzet van simpele middelen - zoals het gebruik van een jerrycan als anti-hennepbaken - ook heel effectief kan zijn. De jury ziet uit naar de resultaten aan het einde van dit jaar: nul hennepplantages tussen de maïskolven?

Dames en heren, over de winnaar van de Politie Innovatie Prijs 2006, zegt de jury het volgende.

Het is het meest innovatieve project. Niet alleen de werkwijze, maar ook het doel - het betrekken van het publiek bij opsporing - is vernieuwend. Het past ook binnen de oriëntatie op de burger: door samen te werken met het publiek groeit het vertrouwen in de politie. Kortom, bij dit project snijdt het mes aan twee kanten.

En dus: de winnaar van de Politie innovatie Prijs 2006 is het project politieonderzoeken.nl van de politie Utrecht. Gefeliciteerd!