Ingezonden persbericht
Drachten, 29 maart 2007
P E R S B E R I C H T Binnenland/bouw/economie/recht
Gangbare zaken strafbaar zonder waarschuwing
Zorgplicht maakt zelfs huurder aansprakelijk
Een nieuwe, algemene zorgplicht in de Woningwet maakt huiseigenaren per 1 april 2007 aansprakelijk voor vaag omschreven veiligheids- en gezondheidsrisico's. Ook bouwers en huurders kunnen strafbaar zijn zonder waarschuwing. Veel alledaagse situaties in privé huishoudens vallen onder de Wet op de Economische Delicten.
De algemene zorgplicht is bedoeld om gevaarlijke wantoestanden in de horeca te voorkomen en om huisjesmelkers te bestrijden. Maar ook voor de doorsnee huisbezitter komen brandveiligheid, inbraakveiligheid, ventilatie, geluidwering en vochtbestrijding onder het strafrecht.
'Heel gewoon lijkt het bijvoorbeeld om een zolder in gebruik te nemen als slaapkamer, bijvoorbeeld boven een open trap zonder rookmelder. Toch is dit niet zonder meer toegestaan', zegt bouwpatholoog Abele Reitsma, die gespecialiseerd is in bouwkundige verborgen gebreken.
Boete
'De nieuwe zorgplicht betekent dat je onverwachts een boete zou kunnen krijgen, bijvoorbeeld als de gevel van jouw huis of kantoor het felle zonlicht weerkaatst in een richting die automobilisten verblindt. Ook al klopt de situatie met de bouwvergunning. In de praktijk zal je vooraf wel een waarschuwing krijgen, maar de verplichte waarschuwing is uit de Woningwet gehaald.' De zorgplicht richt zich op eigenaren en op iedereen die bouwt, gebruikt, laat gebruiken of sloopt.
Overtreding
'Bekend is dat klaslokalen te weinig frisse lucht krijgen. De wetswijziging brengt dit nu onder het strafrecht' zegt Reitsma. 'Dit geldt ook voor de ventilatie van een kantine of een woonkamer, bijvoorbeeld als gevolg van inbraakveilig potdicht geschroefde ventilatieramen. De eigenaar van een woning is in overtreding als de mechanische ventilatie of warmteterugwininstallatie gebrekkig functioneert. De eigenaar is zelfs aansprakelijk als de aannemer een bouwproduct verwerkt zonder CE-markering of kozijnen levert die niet inbraakveilig zijn.'
Onderhoud
De nieuwe verantwoordelijkheid geldt voor iedere gebruiker van een gebouw, dus voor iedereen. 'Strikt genomen kan je thuis geen feest meer organiseren met teveel rokende mensen en hijgende huisdieren terwijl de mechanische ventilatie hiervoor niet geschikt is' zegt Reitsma.
'Veel voorkomende problemen zijn het niet schoonmaken van ventilatieroosters en filters in een afzuigkap, warmteterugwininstallatie of luchtverwarming. Boven een afzuigkap zit vaak een flexibele plastic buis waarvan onbekend is hoe brandveilig deze is als de vlam in de pan slaat. Ronduit gevaarlijk zijn inbraakwerende rolluiken die de vluchtroute bij brand belemmeren.'
Geluid
'Een verhuurder die toelaat dat een huurder geluidhinder veroorzaakt, overtreedt de zorgplicht', zegt Reitsma. Bestaande geluidseisen komen formeel ook onder het strafrecht. Bijvoorbeeld de geluidhinder van een hydrofoor, lift, toilet, CV-pomp of wasmachine van de buren. Of een te lange nagalmtijd in gangen en trappenhuizen van school, hotel of appartementencomplex.
Vergunningvrij
'Het naleven van een vergunning kan onvoldoende zijn' waarschuwt Reitsma. 'Een kinderdagverblijf of basisschool moet hogere eisen stellen dan de bouwvergunning om te voorkomen dat kinderen van de trap vallen of hun vingers tussen de deur krijgen. Een gastouder met kinderopvang aan huis heeft geen vergunning nodig, maar moet wel uitkijken zonder rookmelder, veiligheidsglas, ventilatievoorzieningen of met een gladde open trap.
De zorgplicht gaat ook over dingen die een vergunning niet regelt, zoals knallende en krakende daken of CV-leidingen die bewoners uit hun slaap houden.'
Gezien de rechtspraak verwacht Reitsma dat de zorgplicht op den duur streng zal uitpakken voor het gebruik van brandgevaarlijke isolatiematerialen.
Hij verwacht problemen in de semi-professionele horeca en verblijfsrecreatie, zoals onoverzichtelijke groepsaccommodaties of pensions en 'bed and breakfast' adressen zonder rookmelder, vluchtopening of ventilatie.
Huizenprijzen
Reitsma verwacht dat verkopers en verhuurders binnenkort moeten garanderen dat het huis klopt met de bouwregels en dat klussen professioneel zijn uitgevoerd. 'Op deze manier kan de Woningwet indirect gevolgen hebben voor de huizenprijzen.' Onbekend is nog welke voorwaarden hypotheekverstrekkers en verzekeraars gaan stellen.
Raad van State
Volgens het ministerie van VROM valt het wel mee met de zorgplicht en heeft deze geen verstrekkende gevolgen. 'Het ministerie ontkent hiermee de opmerkingen van de Raad van State' volgens Reitsma. 'VROM wil geen onrust en neemt nu informeel afstand van de officiële toelichting die haar eigen minister gaf bij de indiening van het wetsvoorstel. Sindsdien is de zorgplichtbepaling niet afgezwakt, maar juist aangescherpt'.
Eigen Huis
Reitsma vermoedt dat het aanvankelijk wel meevalt, maar dat aannemers, makelaars en de Vereniging Eigen Huis op den duur een flinke kluif krijgen aan de nieuwe Woningwet. 'Bij de huidige opleveringskeuring door de Vereniging Eigen Huis raadpleegt de keurmeester vooraf nog geen documenten zoals bestek, tekeningen en bouwvergunning. Verder hoeft hij volgens de kleine lettertjes geen meetinstrumenten te gebruiken. Na de keuring is dan nog steeds onbekend of de woning klopt met de contractstukken en de wetgeving' aldus Reitsma.
Rookverbod
Voordat de Tweede Kamer akkoord ging met de wet, besprak zij ruim twintig voorbeelden, onder andere 'dat de pastoor of dominee wordt bestraft als zijn kerk te vol is'. Daarom probeerde het CDA tevergeefs de strafbaarheid te beperken.
Hoogleraar bestuursrecht mr. dr. J.M.H.F. Teunissen noemt in de Staatscourant en het Nederlands Juristenblad het voorbeeld 'dat het zelfs in je eigen huis verboden is om te roken'. Bouwpatholoog Reitsma heeft nog ruim honderd voorbeelden geïnventariseerd.
Hittedoden
Een voorbeeld dat volgens Reitsma tot belangwekkende (proef)processen zou kunnen leiden, is het huisvesten van mensen in huizen die te warm worden tijdens een hittegolf, bijvoorbeeld bejaarden in kamers onder een plat dak in een tehuis. Nederland kwam hiermee, met 1000 doden in juli 2006, op nummer vier op de wereldranglijst van natuurrampen. Volgens de film van Al Gore, An Inconvenient Truth, telde Nederland 1400 extra doden gedurende de gehele zomer. 'Een ieder' die hiervoor verantwoordelijk is, zou volgens de nieuwe Woningwet strafbaar zijn.
Noot voor de pers/Persinlichtingen:
ing. Abele Reitsma, bouwpatholoog, telefoon 06 - 532 99 539, bouw@kwaliteitscontrole.nl
www.expertiserapport.nl en www.woningwet-wijziging.nl
Op 20 april 2007 verschijnt via Sdu Uitgevers een uitvoerig artikel van Abele Reitsma in de vakpers. Dit artikel is onder embargo verkrijgbaar via bouw@kwaliteitscontrole.nl.
Staatsblad inwerkingtreding: http://overheid-op.sdu.nl/cgi-bin/showdoc/pos=0/session=anonymous@3A3529308370/query=1/action=pdf/STB10928.pdf,
Staatsblad wetswijziging: http://overheid-op.sdu.nl/cgi-bin/showdoc/pos=1/session=anonymous@3A3529308370/query=1/action=pdf/STB10830.pdf,
Kritiek: http://www.njb.nl/NJB/mem/archief/art20409.html Het artikel van mr. dr. J.M.H.F. Teunissen heeft er toe geleid dat burgers niet verantwoordelijk worden voor fouten in de bouwvergunning. Feitelijk is niet het roken thuis verboden, maar het slecht ventileren.
---- --