Beantwoording vragen leden Ferrier en Cörüz over de arrestatie en
mishandeling van een oppositieleider van het regime van president Mugabe
28-03-2007 | Kamerstuk | Nederlands Ministerie van Buitenlandse Zaken
Graag bieden wij u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke
vragen gesteld door de leden Ferrier en Cörüz over de arrestatie en
mishandeling van een oppositieleider en andere tegenstanders van het
regime van president Mugabe. Deze vragen werden ingezonden op 19 maart
2007 met kenmerk 2060709880.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
De minister voor Ontwikkelingssamenwerking,
Drs. A.G. Koenders
Antwoorden van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken en de
heer Koenders, minister voor Ontwikkelingssamenwerking op vragen van
de leden Ferrier en Cörüz (CDA) over de arrestatie en mishandeling van
een oppositieleider en andere tegenstanders van het regime van
president Mugabe.
Vraag 1
Hoe beoordeelt u de arrestatie en mishandeling van een oppositieleider
en andere tegenstanders van het regime van president Mugabe in
Zimbabwe tijdens een geplande gebedsbijeenkomst in Harare op 11 maart
2007? 1)
Antwoord
Wij veroordelen de arrestatie en mishandeling van meer dan honderd
maatschappelijke en politieke leiders scherp. Het Europese
voorzitterschap heeft, mede op verzoek van Nederland, drie
verklaringen uitgebracht naar aanleiding van de ernstige
mensenrechtenschendingen in Zimbabwe.
Vraag 2
Hebt u tijdens het debat over de Europese Top in de Tweede Kamer op 14
maart 2007 aangekondigd tijdens de EU-Afrika Top in november 2007
Mugabe aan te spreken op zijn gedrag? Wat bent u voornemens te zeggen?
Antwoord
In beginsel acht Nederland deelname van president Mugabe aan de
EU-Afrikatop onwenselijk. Recente gebeurtenissen onderstrepen nogmaals
een ernstig gebrek aan naleving van de mensenrechten in Zimbabwe. Dit
maakt het nog belangrijker dat goed bestuur en mensenrechten in
Zimbabwe op de EU-Afrikatop besproken worden. Deze lijn heeft de
minister van Buitenlandse Zaken tijdens de Europese Raad tegenover
partners en vervolgens in de Tweede Kamer uitgedragen.
Mocht president Mugabe bij de EU-Afrikatop aanwezig zijn - hetgeen
mogelijk is, indien gebruik gemaakt wordt van de clausule in de
Gemeenschappelijke Positie en daarmee verbonden sanctie afspreken,
waarbij door de sancties getroffen personen naar Europa kunnen reizen
op voorwaarde dat dit een directe bijdrage levert aan de verbetering
van de mensenrechten en democratie in Zimbabwe - dan zullen wij
president Mugabe wijzen op zijn plicht de naleving van democratische
beginselen en mensenrechten te verzekeren en op de noodzaak zijn
beleid drastisch bij te stellen.
Vraag 3
Wat kan Nederland doen om op bilateraal niveau, ook al is Zimbabwe
geen partnerland, dan wel in multilateraal verband, de verslechterende
mensenrechtensituatie in Zimbabwe aan de orde te stellen, zoals
bijvoorbeeld het eind februari jl. afgekondigde demonstratieverbod
voor drie maanden door het huidige regime?
Antwoord
De Nederlandse inzet is, in samenwerking met de internationale
gemeenschap en vooral de buurlanden, gericht op het ondersteunen van
de nationale maatschappelijke dialoog als uitweg uit deze crisis.
Nederland heeft in februari van dit jaar ingestemd met de verlenging
met wederom 12 maanden van de EU- en ACS-sancties. Nederland heeft (in
de EU) gepleit voor aanscherping van de sancties door middel van
uitbreiding van de sanctielijst naar aanleiding van de recente
mensenrechtenschendingen in Zimbabwe. Nederland streeft in de
VN-Mensenrechtenraad naar een stevige EU-verklaring waarin de speciale
rapporteurs voor foltering en vrijheid van meningsuiting worden
gevraagd naar Zimbabwe te reizen en de Hoge Commissaris voor de
rechten van de mens wordt gevraagd het proces tegen de oppositieleider
te volgen. Nederland steunt in Zimbabwe verdedigers van mensenrechten
en democratie en volgt de situatie op de voet, ondermeer door het
bezoeken van rechtszaken en van de slachtoffers van mishandeling. De
Nederlandse mensenrechtenambassadeur zou Zimbabwe bezoeken van 26 tot
28 maart om zich een beeld te vormen van de situatie en om
mensenrechtenactivisten een hard onder de riem te steken. Een dag voor
zijn vertrek heeft de Zimbabwaanse regering hem de toegang tot het
land ontzegd. Het ministerie van Buitenlandse Zaken zal zowel in
bilateraal verband (middels een démarche in Harare en het ontbieden
van de Zimbabwaanse ambassadeur in Den Haag) als in internationaal
verband (middels een verklaring in de Mensenrechtenraad in Genève)
afkeuring hiervan kenbaar maken, verontrusting uitspreken over de
mensenrechtensituatie en Zimbabwe wijzen op zijn verplichtingen om
internationale mensenrechtenverdragen te respecteren.
Vraag 4
Bent u bereid door middel van uw bilaterale contacten de autoriteiten
in Zuid-Afrika op te roepen meer druk uit te oefenen op president
Mugabe?
Antwoord
Ja, bilateraal en in EU-kader spreekt Nederland met buurlanden van
Zimbabwe om een oplossing te zoeken voor de crisis in Zimbabwe. Op 22
maart hebben wij de Zuid-Afrikaanse minister van interne veiligheid
Nqakula deze boodschap duidelijk overgebracht. Zuid-Afrika heeft bij
monde van vice-minister Pahad de Zimbabwaanse regering opgeroepen tot
eerbiediging van de mensenrechten. Zuid-Afrika spreekt zich
publiekelijk veelal niet hard uit tegen Zimbabwe, maar Zuid-Afrika
probeert achter de schermen overleg tot stand te brengen tussen de
Zimbabwaanse regering en de oppositie (stille diplomatie). Ook binnen
SADC wordt president Mugabe achter gesloten deuren verantwoordelijk
gehouden voor de situatie in Zimbabwe. Overigens hebben Zambia,
Botswana, AU-voorzitter Ghana, de commissie van de AU en Tanzania
openlijk hun zorgen uitgesproken over de situatie in Zimbabwe en
opgeroepen tot eerbiediging van de mensenrechten.
1. de Volkskrant, 13 maart 2007 `Oppositieleider in Zimbabwe
opgepakt'
* Ministerie van Buitenlandse Zaken
* Bezuidenhoutseweg 67
* Postbus 20061
* 2500 EB Den Haag
* Tel.: 070-3 486 486
* Fax: 070-3 484 848
* Internet: www.minbuza.nl
Ministerie van Buitenlandse Zaken