Criminaliteit gedaald; overlastcijfers gestegen
Regionale Veiligheidsrapportage Amsterdam-Amstelland 2006
27 maart 2007
-
Janet van der Meulen
De regio Amsterdam-Amstelland is in de periode 2002 t/m 2006 veiliger
geworden. Dit blijkt uit de Regionale Veiligheidsrapportage 2006.
Criminaliteitscijfers laten over de afgelopen vier jaar op de meeste
terreinen een verbetering zien. Ook blijkt dat de inwoners van de
regio Amsterdam zich de afgelopen jaren veiliger zijn gaan voelen in
hun buurt. De Driehoek (burgemeester, hoofdofficier van justitie en
korpschef van politie) is tevreden met de vooruitgang van de afgelopen
jaren.
Uit de cijfers blijkt dat burgers aangeven de afgelopen jaren minder
vaak slachtoffer te zijn geworden van onder andere inbraak, diefstal,
zakkenrollerij en straatroof. Ook is de verkeersveiligheid verbeterd
en is er vooruitgang als het gaat om drugscriminaliteit.
Op het punt van overlast is het aantal incidenten van 5645 in 2005
gestegen tot 6470 in 2006. Het gaat hierbij om door de politie
geconstateerde en geregistreerde incidenten.
Het aantal aangiften van vermogenscriminaliteit is fors afgenomen. In
het aantal aangiften van geweldscriminaliteit en vernieling is echter
nauwelijks verandering opgetreden. De regionale doelstelling van het
aantal aangiften van maximaal 100.000 is gehaald, het waren er in 2006
ongeveer 96.500.
Doelstellingen
In dit rapport gaat het vooral om de vraag of de doelstellingen van
het veiligheidsbeleid over de periode 2002-2006 zijn gehaald. In het
veiligheidsbeleid is ervoor gekozen om gericht groepen en gebieden aan
te pakken. Deze aanpak is succesvol gebleken en veel van de
doelstellingen zijn gehaald.
Aanpak harde kern en veelplegers
Zo is er veel aandacht geweest voor de aanpak van de harde kern
jongeren en zwaar verslaafde veelplegers. Zij zijn verantwoordelijk
voor relatief veel criminaliteit en overlast.
Harde kern jeugd zijn jongeren van 12 tot 25 jaar die zich
stelselmatig schuldig maken aan (soms zware) strafbare feiten. Op 1
januari 2003 is de aanpak Harde Kern Jeugd van start gegaan. Het
aantal harde kern jongeren is met ongeveer 65 procent gedaald, van
1500 in 2002 naar 615 in 2006. De aanpak bestaat op hoofdlijnen uit
preventie, opsporing, vervolging, resocialisatie en jeugdpsychiatrie.
Verslaafde veelplegers zijn drugsverslaafde personen van 18 jaar en
ouder die meer dan 10 processen-verbaal op hun naam hebben staan. De
aanpak richt zich vooral op de ernstigste categorie binnen deze groep:
de zeer actieve verslaafde veelplegers. Waren dat er in 2002 nog 713,
vorig jaar waren het er 539; een daling van 24 procent. De
doelstelling, een afname van 20 procent, is daarmee ruimschoots
gehaald. Het kleiner worden van deze dadergroep is vooral te danken
aan de maatregel Inrichting Stelselmatige Daders (ISD-maatregel),
waardoor er 163 zware veelplegers vast zitten. De ISD-maatregel wordt
gecombineerd met een brede zorgaanpak. Centraal staan daarbij
huisvesting, uitkeringbeheer, en basiszorg met heroïneverstrekking
onder toezicht. Mede door deze gecombineerde repressieve en zorgaanpak
ervaren burgers minder drugsoverlast: het aantal meldingen daalde
sinds 2003 met bijna 1000.
Hoofdofficier De Wit: "De cijfers tonen aan dat eendrachtige
samenwerking leidt tot een effectieve aanpak van criminaliteit onder
jongeren en veelplegers. Samenwerking door overheidsinstellingen zoals
regiopolitie, Openbaar Ministerie en Bestuursdienst Amsterdam. Maar
ook samenwerking met anderen, zoals de Raad voor de Kinderbescherming
en reclassering. Voor de komende jaren zetten we hoog in op de
verbetering van programma's binnen de ISD-inrichting en het vinden van
oplossingen voor de groep veelplegers die kampen met psychiatrische
problemen."
Aangifte, opsporing en vervolging
Het aantal aangiften is tussen 2002 en 2006 met 15 procent afgenomen.
Vooral het aantal aangiften van vermogenscriminaliteit (75 procent van
alle aangiften) is sinds 2002 fors verminderd. De daling is
voornamelijk toe te schrijven aan de stadsdelen Centrum en Zuidoost.
Het aantal aangiften van geweldscriminaliteit (een kleine 11 procent
van het aantal aangiften) is de laatste vijf jaar nagenoeg stabiel.
Het aantal aangiften van geweld achter de voordeur is met 4% gestegen
ten opzichte van 2005. Dit komt vooral door de extra aandacht voor
deze vorm van geweld.
Bedroeg de gemiddelde aangiftebereidheid in 2002 nog 23 procent, in
2006 was dat gestegen tot 26 procent. Korpschef Welten zegt hierover:
"We hebben de afgelopen jaren veel tijd, geld en energie geïnvesteerd
in een verhoging van de aangiftebereidheid. Zo kan je nu bijvoorbeeld
aangifte doen via Internet en in een aantal gevallen komt de politie
bij je thuis als je aangifte wilt doen. We zien dat deze maatregelen
hun vruchten beginnen af te werpen. Want terwijl enerzijds de
aangiftebereidheid is gestegen, is anderzijds het totaal aantal
aangiften gedaald. En daaruit mag je concluderen dat het veiliger is
geworden. Overigens zijn we vorige week weer met een nieuwe
aangiftecampagne gestart, onder de noemer `Dat pik je niet!'. We
verwachten dat de aangiftebereidheid nog weer verder zal stijgen."
De opsporing en vervolging van daders is geïntensiveerd; er zijn in
2006 8 procent meer verdachten aangehouden dan in 2005. Het aantal
aanhoudingen gerelateerd aan het aantal aangiften nam toe van 38
procent in 2002 tot 43 procent in 2006. Er zijn meer daders vervolgd
en de kwaliteit van de opsporing is verbeterd. Politie en Openbaar
Ministerie werken intensiever samen, onder andere in het kader van het
programma `Versterking Opsporing en Vervolging'.
Amsterdammers voelen zich veiliger
Sinds 2003 worden in de Amsterdamse Veiligheidsindex per buurt de
objectieve en de subjectieve veiligheid gemeten, respectievelijk de
veiligheid op basis van cijfers en de veiligheid op basis van het
gevoel. Sinds 2005 wordt ook voor de Amstelland-gemeenten een
veiligheidsindex berekend. Uit de indexcijfers blijkt dat de inwoners
van de hele regio zich veiliger zijn gaan voelen. Maar terwijl in
Amsterdam de objectieve veiligheidscijfers verbeterden, zijn ze in de
Amstelland-gemeenten gedaald.
Uit de Amsterdamse index blijkt dat inwoners zich veiliger voelen in
hun buurt. Het rapportcijfer dat Amsterdammers aan de veiligheid van
hun buurt geven is ook gestegen van 6,8 in 2003 naar 7,2 in 2006. Ook
komt vermijdingsgedrag minder voor.
De gebiedsgerichte aanpak heeft ook gewerkt. De objectieve gegevens
laten zien dat de cijfers voor de zes aandachtsgebieden in Zuidoost
(Bijlmermeer) en Centrum (Wallengebied) zijn verbeterd. Vier van de
zes scoren ten opzichte van 2003 beter op de veiligheidsindex. Zo
werden de Burgwallen-Oude Zijde, Burgwallen-Nieuwe Zijde,
Bijlmer-Centrum en Bijlmer-Oost veiliger. Het laatste gebied behoort
zelfs niet meer tot de onveilige gebieden van de stad. De veiligheid
verbeterde niet voor de uitgaansgebieden Leidseplein en Rembrandtplein
en winkelcentrum Ganzenpoort.
Burgemeester Cohen: "Amsterdam is de afgelopen jaren veiliger geworden
en mensen voelen zich ook veiliger. Daar ben ik blij om. De
inspanningen van de Driehoek leveren dus resultaat op, maar we zijn er
nog lang niet. We moeten ons blijven inzetten om het toenemende
gebruik van geweld en het veroorzaken van overlast in een zo vroeg
mogelijk stadium in te dammen."
Rapportage
Om de resultaten van het beleid goed te kunnen volgen, hebben de
driehoekspartners hun gegevens bijeengebracht en gebundeld in de
Regionale Veiligheidsrapportage, onderdeel hiervan is de
Veiligheidsindex. De Veiligheidsrapportage meet in hoeverre de
beleidsdoelstellingen van het Veiligheidsplan Amsterdam worden
gerealiseerd.
De Veiligheidsindex geeft inzicht in de veiligheid tot het niveau van
de buurt of combinatie van buurten. De index biedt de mogelijkheid om
op buurtniveau de belangrijkste indicatoren van zowel de objectieve
als de subjectieve veiligheid te onderscheiden. Dat betekent dat zowel
op stedelijk als op stadsdeelniveau het beleid kan worden aangepast en
verdere maatregelen kunnen worden genomen.
De cijfers uit de Veiligheidsrapportage zijn de basis voor het
veiligheidsbeleid. In het Veiligheidsplan Amsterdam 2007-2010 heeft de
Driehoek de nieuwe doelstellingen voor Amsterdam vastgesteld. Half mei
stellen de Driehoek en regiogemeenten hun nieuwe doelstellingen vast
in het Regionaal Veiligheidsplan.
De andere belangrijke conclusies van de rapportage 2006 zijn:
* De hotspots in Amsterdam-Centrum en Zuidoost, met uitzondering van
de uitgaanspleinen, werden in de periode 2003-2006 veiliger.
* De doelstellingen voor het openbaar vervoer, met uitzondering van
het percentage zwartrijders in de metro, werden gehaald: minder
slachtoffers van criminaliteit/geweld, minder overlast en minder
onveiligheidsgevoelens.
* Het aantal aangiften in Westpoort is in 2006 met 11 procent
toegenomen ten opzichte van 2002 en het aantal bedrijven (sinds
2003) met 6 procent.
* De doelstellingen met betrekking tot het verbeteren van de
veiligheid van winkelgebieden en bedrijventerreinen zijn
ruimschoots gehaald: aangiften van winkeldiefstal, van
diefstal/inbraak bij bedrijven en instellingen, en van overvallen
op ondernemers namen in de periode 2002-2006 fors af.
De Amsterdamse Veiligheidsindex is vanaf 27 maart 2007 via digitale
kaarten beschikbaar op www.eenveiligamsterdam.nl. De Regionale
Veiligheidsrapportage is van deze site te downloaden.
Gemeente Amsterdam