PvdA Europees parlement
Arrestaties oppositie Belarus beroerde opmaat voor dialoog
22 maart 2007
De openingen voor dialoog en betere betrekkingen met de Europese Unie
zijn holle retoriek van de Wit-Russische president Loekasjenko. Dat
zegt Jan Marinus Wiersma naar aanleiding van de arrestatie van twee
leden van de Wit-Russische oppositie afgelopen dinsdag.
Zeker sinds de ruzie tussen Minsk en Moskou over de prijs van gas en
olie lijkt Loekasjenko toenadering te zoeken tot Europa. "De EU moet
daartoe zeker bereid zijn, maar het is aan hem om de eerste stap
vooruit te zetten. Het gevangenzetten van leden van de democratische
oppositie is duidelijk een stap terug," zegt Wiersma.
Wiersma ziet geen tekenen van een echte koerswijziging van het regime
of afname van de repressie, ondanks de mooie woorden van Loekasjenko.
Hij noemde zichzelf onlangs een 'ijverige leerling van het Westen' en
zei dat zijn land ooit als Zweden of Duitsland te willen zien. "We
hebben te lang op één vleugel gevlogen," zei hij eind januari,
refererend aan de sterke oriëntatie op Moskou.
In Europa worden zijn woorden door sommigen ontvangen als bemoedigende
aanwijzingen van diplomatieke dooi. René van der Linden, voorzitter
van het Parlement van de Raad van Europa, bracht in januari een bezoek
aan Belarus. Hij riep het regime op werk te maken van democratische
hervormingen maar zei ook dat de EU dialoog moet aangaan. Vorige week
nog gaf buitenlandchef van de EU Javier Solana aan dat hij
mogelijkheden ziet om opnieuw in contact te treden met de hoogste
echelons van het regime waarmee de betrekkingen nu nog bevroren zijn.
Wiersma roept op tot voorzichtigheid: "Loekasjenko is niet echt een
man van zijn woord." Hij ziet meer in de benadering van de Europese
Commissie. Die publiceerde in november 2006 een actieplan: een heldere
lijst van de voordelen die er voor Belarus te behalen zijn uit betere
betrekkingen met de EU, maar ook duidelijke voorwaarden, zoals vrije
verkiezingen en het vrijlaten van politieke gevangen. "De EU zou dit
plan brede bekendheid moeten geven onder de bevolking, zodat zij ziet
dat de EU geen onhaalbare eisen stelt en dat er wel degelijk een
alternatief is voor de ijzeren greep van Loekasjenko", zegt Wiersma.