toename vrijhandelsverdragen bedreigt arme landen

20.03.2007 / 22:00 / Rubriek: Buitenland / Organisatie: Oxfam novib

Oxfam novib

http://www.novib.nl/

Let op: embargo tot dinsdag 20 maart 2007, 22.00 uur

Oxfam Novib: 'toename vrijhandelsverdragen bedreigt arme landen'

Rijke landen gebruiken regionale en bilaterale handelsovereenkomsten om concessies te winnen die zij niet van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) konden krijgen. Dit heeft ernstige gevolgen voor de ontwikkeling van arme landen, volgens een nieuw rapport dat Oxfam Novib vandaag uitbrengt.

Volgens het rapport Signing away the Future hebben 25 ontwikkelingslanden nu vrijhandelsverdragen met ontwikkelde landen ondertekend, en wordt er over nog meer verdragen onderhandeld. In totaal zijn er nu meer dan 250 regionale en bilaterale handelsovereenkomsten die meer dan 30% van de wereldhandel beslaan.

'Handel is van belang voor groei, maar deze overeenkomsten zijn slecht voor ontwikkeling. Zij vereisen gigantische onomkeerbare concessies van ontwikkelingslanden die daarvoor van de rijke landen heel weinig terug zien', zegt Celine Charveriat, hoofd van de Make Trade Fair-campagne van Oxfam International.

'Deze overeenkomsten vereisen een veel snellere liberalisering en strengere regels voor intellectueel eigendom dan de WTO. Zij beroven ontwikkelingslanden van het recht om zelf hun economieën te besturen en bedreigen hun vermogen om de armste mensen te beschermen en uit de armoede te trekken', aldus Charveriat.

Het rapport beschrijft een aantal manieren waarop vrijhandelsovereenkomsten schade kunnen toebrengen:

-Investeringsregels in vrijhandelsverdragen en bilaterale investeringsovereenkomsten ontnemen regering het recht om arbeiders, het milieu en de economie te beschermen, en kunnen hen blootstellen aan compensatieclaims, die kunnen oplopen tot miljarden dollars.
-Strengere regels voor intellectueel eigendom ontnemen arme mensen de toegang tot betaalbare medicijnen, ondermijnen traditionele landbouwmethodes, en tasten het gebruiksrecht van traditionele kennis aan.

-De harde liberalisatie van in- en uitvoertarieven bedreigt het bestaan van boeren en hindert de toekomstige economische ontwikkeling.

-Hoe meer van deze overeenkomsten er komen, hoe meer de multilaterale aanpak van de WTO wordt ondermijnd en hoe meer internationale handel wordt verstoord.

De gevolgen voor ontwikkeling zijn significant. In het eerste decennium na de ondertekening van NAFTA heeft Mexico bijna 1,3 miljoen banen in de landbouw verloren. Wel werden er banen gecreëerd in de industrie, maar de concurrentie van goedkope arbeid uit China heeft tussen 2001 en 2004 tot het verlies van 200.000 banen geleid, toen bedrijven het land weer verlieten. In Peru dreigen zo'n 900.000 mensen toegang tot medicijnen verliezen wanneer de handelsovereenkomst tussen Peru en de VS doorgaat.

Een studie in opdracht van de EU voorspelde onlangs dat de voorgestelde Economic Partnership Agreement met West-Afrika zal leiden tot een importstijging van meer dan 15 procent voor belangrijke goederen zoals uien, aardappelen, rundvlees en kippenvlees. Dit zal vernietigende gevolgen hebben voor de lokale plattelandssector.

Charveriat: 'Arme landen worden met behulp van vrijhandelsovereenkomsten onder druk gezet om hun markten wijd open te gooien, terwijl de ontwikkelde landen hun massale landbouwsubsidies, die leiden tot overproductie en dumping, onaangeroerd kunnen laten. Dit is zeer onrechtvaardig.'

Het rapport beveelt aan dat alle handelsregels, multilateraal, regionaal of bilateraal,
-erkennen dat ontwikkelingslanden een speciale en gedifferentieerde behandeling behoeven;
-toestaan dat ontwikkelingslanden flexibele wetgeving over intellectueel eigendom aannemen;

-basisvoorzieningen zoals gezondheidszorg uitsluiten van verplichtingen tot liberalisatie;
-het recht van regeringen erkennen zelf de buitenlandse investeerders te reguleren;
-er zorg voor dragen dat het maatschappelijk middenveld en andere spelers aan het onderhandelingsproces deelnemen.

Oxfam Novib is het Nederlandse lid van Oxfam International, een samenwerkingsverband van dertien onafhankelijke ontwikkelingsorganisaties. Het gezamenlijke ideaal: een rechtvaardige wereld zonder armoede.

45) Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Caroline van der Veeken, persvoorlichting Oxfam Novib, tel 070-3421956 of 06-45108074.