NIOD over Gedwongen prostitutie tijdens de Japanse bezetting
De Japanse regering verklaarde onlangs dat er geen bewijs is dat het Japanse leger in de Tweede Wereldoorlog vrouwen tot prostitutie heeft gedwongen. Deze kwestie was eerder ook al actueel. Het NIOD Jaarboek besteedde in 1994 als een van de eerste aandacht aan de gedwongen prostitutie. Deze artikelen worden hierbij integraal digitaal beschikbaar gesteld.
Premier Balkenende heeft eerder deze maand laten weten "onaangenaam verrast" te zijn over de uitspraken van de Japanse regering. De opvatting staat haaks op een Japanse verklaring uit 1993, de zogenaamde Konoverklaring, waarin het bestaan van de gedwongen prostitutie wel werd erkend. De recente ontkenningen leiden tot veel onrust bij de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, aldus de premier. Minister Verhagen van Buitenlandse Zaken heeft de ambassadeur van Japan om opheldering gevraagd over het standpunt van de Japanse regering
Het NIOD wijdde in het Vijfde Jaarboek, dat in 1994 verscheen, een extra katern aan de kwestie van de Japanse legerprostitutie, in het bijzonder in Nederlands-Indië 1942-1945.
De reden om destijds aan het onderwerp gedwongen prostitutie tijdens de Japanse bezetting van Nederlands-Indië speciale aandacht te besteden was tweeërlei. Enerzijds traden in december 1992 tijdens een tribunaal in Tokio enkele vrouwen die indertijd tot prostitutie werden gedwongen met een getuigenis naar voren, waardoor het onderwerp opnieuw in de publiciteit kwam. Anderzijds konden er in de traditionele afhoudendheid van de Japanse regering waar het de erkenning van de Japanse schuld aan de Tweede Wereldoorlog betreft vanaf dat jaar veranderingen worden geconstateerd. Een doorbraak was de verklaring van de nieuwe premier van Japan, Morihiro Hosokawa, daags na het aantreden van zijn regering in augustus 1993, dat Japan destijds een agressieve oorlog had gevoerd en zich nu beraadde op een alles omvattende verontschuldiging. De politieke omstandigheden in Japan hebben een dergelijk gebaar tot nu toe nog niet toegelaten.
De bijdragen in het vijfde NIOD Jaarboek (1994) zijn nog altijd actueel en worden hierbij integraal digitaal gepubliceerd
Zie het origineel
Yoshiaki Yoshimi:
George Hicks:
Elly Touwen-Bouwsma:
Jeanne Ruff O Herne