15-03-2007 / VluchtelingenWerk IntegratieBarometer 2006
Vluchteling mist aansluiting bij samenleving
Vluchtelingen missen de aansluiting bij de samenleving, blijkt uit de
VluchtelingenWerk IntegratieBarometer 2006, die vandaag aan minister
Vogelaar overhandigd is. Het onderzoek laat zien dat vluchtelingen
graag willen integreren, maar, meer dan andere migranten, worstelen om
een plek in de Nederlandse samenleving te krijgen.
Met name op het gebied van werk en inkomen is de situatie zorgwekkend.
Op sociaal vlak gaat het wat beter. Uit het onderzoek blijkt dat werk
een sleutelpositie in het integratieproces inneemt. In een reactie
noemt minister Ella Vogelaar het pure verspilling dat zoveel
vluchtelingen onder hun niveau werken, als ze al werk hebben. "Dit
kunnen we ons als samenleving niet permitteren. Hier moeten we echt
een slag maken", aldus de minister.
Veilig en sociaal geïntegreerd
Driekwart van de vluchtelingen voelt zich geïntegreerd. Dit blijkt
vooral gebaseerd te zijn op de sociale dimensie van integratie. Door
vrijwilligerswerk, contacten in de buurt en op de school van hun
kinderen voelen vluchtelingen zich betrokken bij de samenleving.
Daarbij geven zij wel aan dat het niet hebben van werk ervoor zorgt
dat ze niet volledig kunnen meedoen. Vluchtelingen voelen zich in het
algemeen vrij en veilig in Nederland (bijna 90%), maar een kwart van
hen gaf aan zich het afgelopen jaar hier minder thuis te zijn gaan
voelen. Dit komt vooral door de harde toon in het publieke debat over
vluchtelingen.
Werkloosheid hoog, inkomen laag
Het sombere beeld dat de barometer 2005 al schetste, wordt ook in de
IntegratieBarometer 2006 bevestigd: Integratie van vluchtelingen is op
een aantal punten zorgwekkend. Met name op het gebied van werk en
inkomen is het slecht gesteld met vluchtelingen, ook vergeleken met
andere migrantengroepen. Onder Afghanen, Irakezen en Somaliërs is de
werkloosheid bijvoorbeeld bijna veertig procent. Ook de
inkomenspositie van vluchtelingen is slecht; van de vluchtelingen uit
de drie bovengenoemde herkomstlanden is meer dan vijftig procent
afhankelijk van een laag inkomen.
Werk is de sleutel
De IntegratieBarometer 2006 laat zien dat werk een sleutelpositie
inneemt bij het integratieproces van vluchtelingen. Het al dan niet
hebben van werk is van grote invloed op de inkomenspositie. Maar werk
is ook belangrijk vanuit sociaal oogpunt. Het zorgt niet alleen voor
contacten en een verhoogd zelfvertrouwen, maar geeft ook de financiële
mogelijkheid om echt mee te doen in de samenleving. Nog niet eerder
werden deze aspecten met elkaar in verband gebracht.
Welwillende houding Nederlanders
Opvallend is dat de mening van Nederlanders overwegend positief is
gebleven, 65 procent vindt dat deze groep meer recht op toelating in
Nederland heeft dan andere migranten. Een kwart van de Nederlanders
heeft wel eens contact met vluchtelingen en 42 procent van wie dat
niet heeft, geeft aan hier best tijd voor vrij te willen maken, maar
daarbij wel hulp van anderen te kunnen gebruiken.
Bied perspectief
Het onderzoek laat duidelijk zien dat vluchtelingen specifieke
belemmeringen ontmoeten bij hun integratie, die voor andere migranten
minder of niet gelden, zoals de lange asielprocedure en verblijf in de
centrale opvang, de kosten voor leges en gezinshereniging, de hogere
leeftijd en het ontbreken van een (toereikend) netwerk. Een speciale
aanpak is daarom noodzakelijk om hen succesvol te laten integreren. De
IntegratieBarometer 2006 stelt de volgende maatregelen voor: Snellere
duidelijkheid over de toekomst, voorkomen dat vluchtelingen hun
integratie beginnen met schulden, investering in werk en toeleiding
naar werk en stimulering van duurzame ontmoetingen tussen
vluchtelingen en Nederlanders. Edwin Huizing, directeur
VluchtelingenWerk, vat het als volgt samen: "Bied vluchtelingen
perspectief en geef ze een eerlijke kans zodat ze ook echt mee kunnen
doen in de samenleving en de boot niet missen."
Vluchtelingenwerk Nederland