Vrije Universiteit Amsterdam

Speeksel werkzaam tegen resistente bacteriën

Stukjes van eiwitten uit speeksel kunnen resistente bacteriën bestrijden, zo blijkt uit het onderzoek van Hein Stallmann. Resistente bacteriën, zoals de problematische MRSA (Methicilline Resistente Staphylococcus Aureus), ontstaan onder andere door overmatige antibioticum-gebruik. Dit groeiende probleem zorgt wereldwijd voor onbehandelbare infecties. Menselijke eiwitten bieden een mogelijke oplossing. Stallmann promoveert op 9 maart aan VU medisch centrum Amsterdam.

Er is een groeiende belangstelling voor deze eiwitdelen, de zogenoemde antimicrobiële peptiden, een basaal onderdeel van de afweer. Alle levende wezens maken gebruik van deze agressieve kleine stukjes van eiwitten. Het blijkt voor bacteriën zeer moeilijk om hiervoor ongevoelig te worden.

In zijn onderzoek beschrijft Stallmann hoe door een menselijk speekseleiwit bacteriën gedood worden. Kleine positief geladen peptiden kunnen gaten maken in de negatief geladen bacteriële celwand. Dit is toegepast op bot-infectie, een probleem in de orthopedische chirurgie. Botinfectie is een lastig probleem, preventie is erg belangrijk. De behandeling is langdurig, intensief en kostbaar. Als er infectie ontstaat bij een kunstgewricht moet dit vaak verwijderd worden, wat een langdurige behandeling betekent.

Het peptide hLF1-11 (een deel van het eiwit lactoferrine) werd met een dragerstof in bot geïnjecteerd. Vervolgens werd een bacterie ingespoten. Bij konijnen behandeld met hLF1-11 trad minder infectie op. Het peptide toonde activiteit tegen een aantal moeilijk behandelbare bacteriën, waaronder MRSA. Verder waren er geen aanwijzingen voor toxiciteit bij testen op bloedcellen en botcellen.

Het onderzoek onderstreept de mogelijkheden van natuurlijke eiwitdeeltjes in de aanpak van moeilijk behandelbare infecties.