Ingezonden persbericht
Persbericht - 8 maart 2007
Lesje etymologie; reactie op Willem Hietbrinks woordverklaringen
Sinds afgelopen maandag heeft de zelfbenoemde wetenschapper Willem Hietbrink een dagelijkse taalrubriek in het televisieprogramma Man bijt hond. Hietbrink gelooft dat het Nederlands de moeder van alle wereldtalen is. Een woord als hospitaal herleidt hij tot huis-bed-hal en justitie komt naar zijn zeggen van juist-is-tie. Op Kennislink (www.kennislink.nl) leest u dagelijks het commentaar van de redactie van het Etymologisch Woordenboek van het Nederlands op Hietbrinks woordverklaringen.
Wel of geen leenwoorden
Veel woorden die Willem Hietbrink behandelt in zijn nieuwe taalrubriek zijn leenwoorden. Dat is niet zo gek, als je bedenkt dat 75 procent van onze woordenschat uit leenwoorden bestaat. Ze zijn geleend uit het Engels, het Frans of het Latijn. Maar niet volgens Willem Hietbrink, ook wel bekend als de 'Duizenddichter'. Volgens hem hebben alle woorden een Nederlandse herkomst. In het NCRV-programma Man bijt hond bespreekt hij dagelijks de herkomst van twee of drie Nederlandse woorden.
Lesje etymologie
In de uitzending van afgelopen maandag kwamen de woorden smakelijk, vrede en muiterij ter sprake. Hietbrink bracht al deze woorden in verband met eten. Bij het woord smakelijk kun je denken aan smakken en likken; vrede is eigenlijk hetzelfde als vreten (want "als er te vreten is, is er vrede") en muiterij klinkt bijna hetzelfde als mee-eten. Etymologe Nicoline van der Sijs, redacteur van het Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, weerlegt deze woordbetekenissen in een Lesje etymologie op de vakpagina Taalwetenschappen op Kennislink. Vrede heeft met vreten niks te maken, wel met vrijheid. En muiterij is ontleend aan het Oudfranse woord meute, dat 'oproer' betekent.
Becanus en d'oudste taal
Hietbrink schreef het boekje Kwispelen met taal waarin hij met talloze voorbeelden aantoont dat alle talen in de wereld afstammen van het Nederlands. Meestal worden woorden vertaald naar een zin. Het woord kwispelen bijvoorbeeld is een verbastering van ik-wil-spelen en sigaret komt van zuig-er-uit. De ideeën van Hietbrink zijn vergelijkbaar met die van de zeventiende-eeuwse arts Joannes Goropius Becanus, die beweerde dat het Nederlands, of Diets, de oudste taal ter wereld was. Dat kon je al afleiden uit de naam Diets die ook gelezen kon worden als d'ouds oftewel: de oudste. Ook Adam en Eva spraken in het paradijs al Nederlands met elkaar.
===
De redactie van het Etymologisch Woordenboek van het Nederlands geeft dagelijks op Kennislink de juiste woordbetekenissen van de woorden die voorbij komen in Man bijt hond. Zie: http://www.kennislink.nl/web/show?id=165484
Kennislink wordt in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap uitgevoerd door Stichting Nationaal Centrum voor Wetenschap en
Technologie (www.e-nemo.nl).
===
Ingezonden persbericht