Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Knikkertoren toont strijd olie en water

26 februari 2007

Hoe reageren water en olie nu écht op elkaar? Tot nu toe konden onderzoekers dat alleen in het lab bestuderen. NWO-onderzoeker Twan Gielen ontwierp een simulatieprogramma om de interacties tussen olie en water buiten het lab te bestuderen. Dit levert inzicht in het gedrag van vervuild grondwater. Gielen promoveert 5 maart aan de Technische Universiteit Delft.

Wetenschappers willen graag weten hoe water en olie zich in de grond gedragen. De formule die dit gedrag beschrijft komt uit het lab. Deze formule gaat ervan uit dat olie en water in evenwicht zijn. Dan speelt alleen verzadiging van vloeistoffen een rol. Probleem is dat in de praktijk meer factoren meespelen. Bijvoorbeeld tijd en plaats van de vloeistoffen. Onderzoeker Gielen ontwikkelde een model om de werkelijkheid na te bootsen op microschaal. Dit model ziet er uit als een toren van kleine knikkers.

Zandkorrels

De plastic knikkers hebben een diameter van ongeveer 0,1 mm. De toren is dertig knikkers breed, dertig knikkers diep en veertig knikkers hoog. Dat is het maximum waarmee de computers kunnen rekenen. De knikkers stellen de porieholtes tussen zandkorrels voor. Deze holtes verbinden de poriën met elkaar. De simulaties van Gielen gaven een goed beeld van de verdeling van de olie- en waterstromen in die holtes.

Tijd

Het fenomeen waar alles om draait in het onderzoek naar vloeistofgedrag is het drukverschil tussen olie en water: capillaire druk. Als je die druk kunt berekenen, kun je bepalen hoe olie en water zich verplaatsen ten opzichte van elkaar. Gielen maakte met zijn gegevens een uitbreiding op de traditionele beschrijving van capillaire druk. Zo kan hij het gedrag van deze twee vloeistoffen realistischer beschrijven. Voor het eerst kon hij dit gedrag door de tijd heen volgen. In de toekomst willen onderzoekers precieze berekeningen gaan maken van de verplaatsing van
grondwaterverontreiniging.

Een toren van onderling verbonden knikkers simuleert de holle ruimte tussen zandkorrels. Een toren van onderling verbonden knikkers simuleert de holle ruimte tussen zandkorrels. Hier stromen olie (rood) en water (blauw) doorheen.

Klik op de afbeelding voor een grotere versie

..............................

Meer informatie:

* ir. Twan Gielen (Technische Universiteit Delft)
* t: +31612887612, twjgielen@hotmail.com

* promotie 5 maart aan de Technische Universiteit Delft
* promotor: Prof. dr. ir. S.M. Hassanizadeh