---
PERSBERICHT
Nummer: 074 SJT
Datum: 21 februari 2007
Onderzoek provincie Fryslân en GGD Fryslân:
ATF-brand leidde tot gezondheidsklachten
Bijna zeven jaar na de brand bij chemisch afvalverwerker ATF in Drachten is uit medisch onderzoek komen vast te staan dat de rook die bij brand is vrijgekomen luchtwegklachten heeft veroorzaakt. Op 12 mei 2000 verwoestte een felle brand het complex van ATF en daarbij ging ruim 400 ton chemisch afval in rook op. Vier personen hebben klachten die met zekerheid aan de brand bij ATF zijn te wijten, bij zes andere personen bestaat twijfel over de aanwezigheid van RADS. Gedeputeerde Ton Baas heeft dat dinsdagavond in Drachten bekend gemaakt op een informatieavond.
De klachten die de betreffende personen hebben zijn te scharen onder de medische term RADS: Reactive Airways Dysfunction Syndrome. Een aandoening veroorzaakt door een sterke reactie van de luchtwegen bij blootstelling aan een hoge concentratie irriterende stoffen, bijvoorbeeld rook. RADS ontstaat op korte termijn na een blootstelling. Geleidelijk verdwijnen de symptonen maar ze keren terug bij een herhaald contact met prikkelende stoffen, maar ook bij kou of bijvoorbeeld mist. Deze 'hyperreactiviteit' van de luchtwegen een kan een jaar aanhouden op de lange termijn verdwijnen de symptonen.
In de Drachtster situatie gaat het om personen die tijdens de ATF-brand in de directe nabijheid werkzaam waren Ze zijn door hun aanwezigheid nabij de brand blootgesteld aan een hoge concentratie rook. Er is geen RADS vastgesteld bij personen die op grotere afstand wonen of werken.
De diagnose RADS betekent overigens niet dat de personen bij wie het is vastgesteld ernstig ziek zijn of dit de afgelopen zeven jaar zijn geweest. Het is niettemin een aandoening die in het dagelijks leven als zeer hinderlijk ervaren kan worden. Enkele van hen waren al sinds de brand onder behandeling van de longarts in het ziekenhuis Nij Smellinghe (Drachten).
Het gezondheidsonderzoek was niet alleen gericht op luchtwegklachten, maar ook op huidklachten. Een eerder inventariserend onderzoek door GGD Fryslân leerde dat er twee type aandoeningen kunnen ontstaan na een brand als bij de ATF: het eerder genoemde RADS en daarnaast de huidaandoening contact-dermatitis. Daarbij gaat om een reactie van de huid bij blootstelling aan een hoge concentratie prikkelende stoffen. Er zijn geen gevallen van contact-dermatitis geconstateerd.
Lees verder op volgende zijde >>>>
Zie het
GGD Fryslân adviseert in haar rapport onder meer dat de protocollen bij brandbestrijding aangepast moeten worden om te voorkomen dat bijvoorbeeld hulpverleners bij een hevige rookontwikkeling onbeschermd in contact komen met de rook.
Het onderzoek
In oktober 2003 nam de provincie Fryslân het initiatief tot het gezondheidsonderzoek. Aanleiding daarvoor waren de aanhoudende zorgen bij o.a. omwonenden en hulpverleners. Het nu afgeronde medische onderzoek is voorafgegaan door een uitgebreid inventariserend onderzoek van de uitgevoerde metingen n.a.v. de brand. Ook is een grote groep personen die in contact is geweest met de gevolgen van de brand bevraagd. Dat bracht uiteindelijk RADS en contact-dermatitis in beeld als de te verwachten aandoeningen.
De opzet voor het medisch vervolgonderzoek is begeleid door twee hoogleraren van de universiteiten van Groningen en Utrecht. De Medische Ethisch Toetsingscommissie heeft de onderzoeksopzet goedgekeurd. De resultaten van het onderzoek worden nu voor een toetsing voorgelegd aan de klinisch toxicologen van het Nationale Vergiftigingen Informatie Centrum in Utrecht. Aan de Rijks Universiteit Groningen volgt een promotie-onderzoek naar de relatie tussen rook en RADS.
Aan het onderzoek, uitgevoerd door de specialisten van Nij Smellinghe, hebben 77 personen deelgenomen: 75 zijn uitvoerig onderzocht door de longarts en 8 door de huidarts (zes mensen hebben beide onderzoek ondergaan). Deze 'onderzoeksgroep' komt voort uit een groep van 340 personen die in een eerdere fase van het onderzoek zijn benaderd naar aanleiding van gezondheidsklachten en een mogelijke relatie met de brand.
---- --
Provincie Friesland