Groen!

Brussel, 14 februari 2007

Ecologische innovatie in functie van het klimaat

Nood aan een groene versnelling

Het energie-adviesbureau E-ster maakte een overzicht van de ontwikkelingen van een aantal groene energietechnologieën, het potentieel in België en de obstakels die ervoor zorgen dat we in ons land een beschamende achterstand opliepen.

De boom van de eco-technologieën

Wereldwijd zitten de groene energietechnologieën in de lift. In 2006 groeiden de wind- en de zonne-energie 16 keer sneller dan de kernenergie. In Duitsland is de hernieuwbare energie al belangrijker dan kernenergie.

De afgelopen 10 jaar is de wereldcapaciteit aan windturbines meer dan vertwaalfvoudigd. De windindustrie realiseerde in 2006 een omzet van 13 miljard en geeft aan 150.000 mensen werk. Alleen door windenergie zal Europa tegen 2010 één derde van haar Kyoto verplichting bereiken. In Denemarken komt al 20% van het elektriciteitsverbruik uit windenergie, in Noord Duitsland tot 35%.

De zonnecelindustrie is de afgelopen 10 jaar gegroeid aan een gemiddeld ritme van meer dan 40% per jaar of met 2.900% op 10 jaar tijd. In 2005 bedroeg het wereldwijd geïnstalleerd vermogen reeds meer dan 5.000 MWpiek.

Warmtekrachtkoppeling is ook mogelijk op kleine schaal : verbrandingsketels kunnen omgevormd worden zodat ze naast warmte ook stroom produceren. Volgens recente studies ziet de toekomst er erg rooskleurig uit voor deze micro-WKKs. Volgens een Engelse studie kunnen micro-wkks in huizen tegen 2050 80 % van de warmtevraag en alle elektriciteit leveren. Huizen zouden dan netto elektriciteitsproducenten worden. In Nederland loopt een pilootproject dat tussentijds positief geëvalueerd werd.

België hinkt achterop

België en Vlaanderen zijn de boot van de nieuwe groene energietechnologieën totaal aan het missen.

België heeft een enorm potentieel aan windenergie op zee. Maar tot nu toe staat er nog geen enkele windmolen. Pas dit jaar begint men met de bouw van zes windturbines op de Thorntonbank. In Denemarken en Duitsland betalen de netbeheerders de aansluitkosten van offshore windparken, in België betaalt ELIA slechts 33 %. Van het potentieel voor windenergie op land is in België nog maar een tiende gerealiseerd.

Als we het geïnstalleerd vermogen aan zonnepanelen in heel Europa vergelijken per capita, bengelt België helemaal achteraan. Alleen Ierland doet het nog slechter. Het potentieel aan zonnestroom in België bedraagt meer dan 25 TWh per jaar (vooral via zonnedaken).

Uit de vergelijking van de isolatienormen in Vlaanderen en Denmarken, blijkt dat de Deense normen van 1977 en 1998 stukken strenger zijn dan de nieuwe normen die in Vlaanderen van kracht werden op 1 januari 2007.

Aanbevelingen van E-ster

E-ster formuleerde een hele waslijst van aanbevelingen om de belemmeringen weg te werken die een ecologische innovatie inzake energie in België afremmen.

We vatten ze samen onder een aantal noemers :

Stop Kafka : veel ontwikkelingen (windmolens, zonnecellen) worden tegengehouden door een stroef tot zelfs ronduit vijandig vergunningenbeleid. Meer onderzoek naar groene energietechnologieën: vertienvoudig het budget Internationale samenwerking: bv. kies voor een Brits-Nederlands-Belgisch windturbinepark op de Noordzee dat kan ook in volle zee, los van zandbanken Doorrekening van 100% van de aansluitkosten op het net voor windturbines op zee aan ELIA Een betere ondersteuning voor de bouw van zonnepanelen naar Duits model Een pilootproject rond micro-WKK ook in België Steun voor CO2-neutrale bedrijventerreinen koppelen aan samenwerking van de bedrijven inzake warmte en stroomproductie via vormen van (mega-)WKK Instellen van productnormen voor elektrische toestellen om stand-by verliezen te vermijden Openbare verlichting met een hoger energierendement Nieuwe afspraken met de industrie i.v.m. energie-efficiëntie Vernieuwbouw afstemmen op lage energie- en passiefhuisstandaards Beginnen met de fiscale aftrek voor energiebesparende investeringen ook te voorzien voor de vervanging van elektrische verwarming

Voorstellen van Groen!


1. RENT A ROOF

Groen! wil een 100.000 zonnedakenplan voor heel Vlaanderen. Mensen moeten hun dak kunnen verhuren (RENT A ROOF) voor de plaatsing van zonnepanelen. Maar daarvoor moet de steun voor de plaatsing van zonnepanelen sterk verhoogd worden. Nu is het juist omgekeerd: de bestaande projecten vallen bij gebrek aan ecologiesteun stil. Groen! pleit voor een beleid met ambitie. In plaats van de kruideniersmentaliteit waarbij nu ecologische investeringen op een apothekersschaaltje worden afgewogen. Vlaanderen kan bij decreet doelstellingen vastleggen voor meer zonnestroom en dan haar subsidiebeleid daarop afstemmen. PPS-constructies kunnen opgezet worden op gemeentelijk niveau (via lokale energiemaatschappijen), met distributienetbeheerders, maar ook provinciaal of gewestelijk. Dan ben je concreet bezig met de uitvoering van klimaatbeleid. Nu is de regering aan het prutsen in de marge. Bedrijven die investeren in zonedaken hebben recht op ecologiesteun. Minister Moerman moet ervoor zorgen dat de subsidiepot voor ecologische innovatie groot genoeg is. Want we hebben nog heel wat achterstand in te halen. De overheid kan zelf ook het goede voorbeeld geven. Net als het Ferraris- en Conscience-gebouw kunnen alle grote overheidsgebouwen op termijn uitgerust worden met PV-panelen. Ten slotte vraagt Groen! ook een vereenvoudiging voor het bekomen van vergunningen voor de installatie van zonnepanelen. In Nederland werkt men met algemene voorschriften.


2. Registratierechten verlagen voor investeringen in energiezuinige woningen

Jaarlijks worden in België ook ongeveer 50.000 woningen verkocht. Het is bij aankoop van een woning, dat meestal ook gedacht wordt aan verbouwingen. Het tijdstip van aankoop van een woning is dan het ideale moment om die kopers aan te zetten tot energie-efficiënte verbouwingen. Daarom wil Groen! de registratierechten gebruiken als hefboom tot drastische energiebesparingen in woningen.

Bij de verkoop van een woning wil Groen! eigenaars aanmoedigen om verbeteringswerken uit te voeren. Groen! stelt een systeem voor waarbij een belangrijk deel van de registratierechten wordt teruggeven aan de mensen die hun woning energiezuinig maken. Een groot deel van de registratierechten die je betaalt kan je terugkrijgen via trekkingrechten (een soort protonkaart) als je investeert in het energiezuiniger maken van je woning. Lokale energiemaatschappijen kunnen je bijstaan in je investeringen. De verlaging van registratierechten kan gecumuleerd worden met de bestaande fiscale aftrekken voor energiebesparing in woningen (die er ook ooit kwamen onder impuls van Groen!). De verlaging van de registratierechten is geplafonneerd en forfaitair, zodat het ook een sociaal rechtvaardige maatregel is (identieke huizen kosten soms een pak meer omwille van de buurt waarin ze zijn gelegen).

Via deze maatregel kunnen 2000 à 4000 extra arbeidsplaatsen geschapen worden in de bouw.


3. Een verbrandingsketel die ook voor stroom zorgt in je huis?

Groen! wil dat snel werk gemaakt wordt van de ontwikkeling van micro-WKKs in Vlaanderen, eerst door de start van een demonstratieproject, nadien door de structurele voorwaarden te scheppen voor energieproductie thuis en levering onder gunstige voorwaarden aan het net.