Provincie Limburg

Goede voorzieningen voorkomen dure gezondheidszorg Onderzoek naar zorgbehoefte vanuit cliëntenperspectief

Het aanbieden van diensten en voorzieningen aan met name ouderen, kan gebruik van intensieve (en dure) zorg zolang mogelijk uitstellen. Zaken als inkomen, mantelzorg, mobiliteit en een sociaal netwerk spelen daarbij een belangrijkere rol dan het ziektebeeld zelf. Dat zijn twee belangrijke conclusies van de Provinciale Raad voor de Volksgezondheid Limburg (PRV) in haar eindadvies over de onderzoeken naar de aard en omvang van de zorgbehoefte vanuit cliëntenperspectief. De onderzoeken zijn, in opdracht van de Provincie Limburg en de zorgverzekeraars CZ en VGZ-IZA, door de PRV uitgevoerd in samenwerking met de Universiteit Maastricht. Het eindadvies werd vandaag in het Gouvernement gepresenteerd.

Uit het onderzoek blijkt dat de zorgbehoefte veel minder bepalend is voor de realisatie van een vraaggestuurd zorgaanbod dan men zou verwachten. Dit komt onder andere door de grote individuele verschillen tussen mensen of groepen mensen met eenzelfde ziektebeeld. Inzicht in en ondersteuning van bronnen van cliënten (zoals inkomen, mobiliteit, zelfzorgvermogen, sociale netwerk en mantelzorg) bieden veel betere aanknopingspunten voor het realiseren van een vraaggestuurd zorgaanbod. Het gedeeltelijk wegvallen van een bron kan al leiden tot een acute zorgvraag.
Het aanbod van zorg en voorzieningen moet dan ook gericht zijn op het ondersteunen of vervangen van bronnen, stelt de PRV. De PRV adviseert het aanbieden van diensten en voorzieningen die op dit uitgangspunt gebaseerd zijn, en niet gehinderd door regelgeving, in preventieve zin aan te bieden aan ouderen. Zodoende kunnen vragen voor intensieve (en dure) zorg zo lang mogelijk uitgesteld worden

In de periode van 2000 tot 2006 is onderzoek uitgevoerd naar de aard en omvang van de zorgbehoefte vanuit cliëntperspectief. Op basis van dit onderzoek is een model geconstrueerd dat een antwoord geeft op de vraag hoe richting kan worden gegeven aan het creëren van een vraaggestuurd aanbod. Volgens de PRV heeft het onderzoeksproject met dit model concrete handvatten opgeleverd voor aanbieders van zorg en voorzieningen, overheden, verzekeraars en beleidsmakers om vraaggerichte zorg en voorzieningen te ontwikkelen en te organiseren. Bij een vraaggestuurd aanbod gaat het niet alleen over zorg maar ook over een palet aan diensten en voorzieningen, zoals wonen, vervoer en welzijnsactiviteiten. Zorgvragen ontstaan immers ook doordat bronnen wegvallen die zorgaanbieders alleen niet kunnen vervangen. Voorbeelden daarvan zijn het wegvallen van inkomen, mobiliteit, een partner, mantelzorg en vrijwilligers. Om zorgvragen te voorkomen en mensen in hun eigen omgeving te laten wonen moeten die bronnen ondersteund of vervangen worden. Beschikbaarheid van betaalbaar goed (openbaar) vervoer, aangepaste woningen, steunstructuren en ondersteuning van mantelzorg en vrijwilligers zijn van groot belang naast kwalitatief hoogwaardige en op de situatie van de cliënt afgestemde zorg. Daarvoor is de inspanning van verschillende partijen noodzakelijk, waaronder in ieder geval de gemeentelijke, provinciale en landelijke overheid, aanbieders van zorg en voorzieningen, woningcorporaties en verzekeraars.
Volgens de PRV kan een vraaggestuurd aanbod alleen worden gerealiseerd door het aanbieden van een samenhangend aanbod van zorg en diensten op het gebied van wonen, welzijn en zorg.

Bijlage:

* Complete tekst advies van de Provinciale Raad voor de Volksgezondheid Limburg over het afstemmen van zorg op de behoeften van de zorgvragers PDF-document

14-2-2007 11:07