Verlies melkveebedrijven door Europees beleid
18 januari 2007
De invoering van nieuwe inkomenstoeslagen heeft geen gevolgen voor een
aantal belangrijke productiefactoren in de Nederlandse melkveesector.
Hierdoor is er geen aanwijzing voor een effect van directe
inkomenstoeslagen op productie. Wel leidt het veranderende beleid tot
een versterkte afname van het aantal melkveebedrijven in Nederland.
Dit is gebleken uit het onderzoek van Daan Ooms naar het effect van de
introductie van inkomenstoeslagen in het Europese landbouwbeleid.
NWO-onderzoeker Ooms promoveert 9 februari aan de Wageningen
Universiteit.
Daan Ooms ontwikkelde econometrische modellen om de verwachtte invloed
van beleidsveranderingen op melkveebedrijven te bestuderen. Binnen
deze modellen wordt rekening gehouden met verschillen tussen
boerenbedrijven die niet direct waarneembaar zijn in hun
productiecijfers. Een voorbeeld hiervan is het verschil in
managementcapaciteit tussen eigenaren van melkveebedrijven.
Verlies kleine bedrijven
Het veranderde beleid zorgt voor een negatief effect op het inkomen
van melkveehouders. Dit effect is relatief sterk voor kleine
bedrijven. Het afnemende inkomen vergroot de kans dat bedrijven met
melkproductie stoppen. Hierdoor zullen waarschijnlijk veel kleine
bedrijven verdwijnen. De overgebleven bedrijven kunnen vervolgens
verder groeien en profiteren van een toenemende verdiencapaciteit.
Inkomenstoeslagen
In 2006 voerde de Europese Unie directe inkomenstoeslagen in. De
Wereld Handelsorganisatie (WHO) bepleit ontkoppelde (niet afhankelijk
van de productieomvang) inkomenstoeslagen als ondersteuning van
agrarische gezinsbedrijven. Deze aanpak verstoort volgens de WHO de
productie en handel het minst. Economen stellen dat ontkoppelde
inkomenstoeslagen wel gevolgen hebben voor de productie. Deze gevolgen
ontstaan door bijvoorbeeld inkomenseffecten op arbeidsinzet en
investeringen. De door Ooms ontworpen bedrijfsspecifieke modellen
laten echter geen gevolgen voor de productie zien. Wel is er dus een
effect op het aantal bedrijven.
Europees beleid
De Nederlandse melkveesector is in belangrijke mate gereguleerd door
het Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB) van de Europese Unie.
Hierbinnen is sinds 1984 de melkproductie gelimiteerd door
bedrijfspecifieke quota. Het GLB wordt nog meer bedrijfsspecifiek door
het introduceren van directe inkomenstoeslagen in 2006. Ooms
ontwikkelde modellen om te begrijpen hoe individuele gezinsbedrijven
reageren op de veranderingen in het GLB.
..............................
Meer informatie:
* Drs. D.L. Ooms (Wageningen Universiteit en Researchcentrum)
* t: +31 (0)61 88 65 240, daan.ooms@gmail.com
* Promotie 9 februari aan de Wageningen Universiteit en
Researchcentrum
* Promotor prof. dr. ir. A.J. Oskam, copromotoren dr. ir. J.H.M.
Peerlings en prof. dr. A.R. Hall
* Zie ook publicatie Eur. Rev. Agr. Econ. 2005, 32, 517-537
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek