!! EMBARGO TOT WOENSDAG 7 FEBRUARI 2007 19.00 UUR !!
Persbericht van de Universiteit Utrecht
Faculteit Geowetenschappen
7 februari 2007
Tibetaanse sedimenten onthullen klimaatverandering 34 miljoen jaar geleden
Het ontstaan van de Antarctische ijskap 34 miljoen jaar geleden blijkt grote impact te hebben gehad op het klimaat in Tibet. Geowetenschappers van de Universiteit Utrecht concluderen dat met het ontstaan van de poolkappen een aanzienlijke verdroging van het Tibetaans klimaat plaatsvond die samenging met een verandering van flora en fauna. Hun onderzoek wordt op 8 februari 2007 gepubliceerd in het toonaangevende tijdschrift Nature.
De Utrechtse geowetenschappers deden onderzoek aan sedimentlagen van het Tibetaans Plateau. In de samenstelling van de sedimenten is een duidelijke verandering te zien die veroorzaakt is door een klimaatverandering. De oudere sedimenten (uit het Eoceen, 40-34 miljoen jaar oud) bestaan voornamelijk uit silt en gips, terwijl in de jongere lagen (Oligoceen, 34-32 miljoen jaar oud) het gips ontbreekt. In het gebied werd het gips afgezet op de bodem van kleine meren. Het verdwijnen van gips uit de sedimentopeenvolging wijst op een verdroging van het klimaat.
Ouderdomsbepaling
Met magnetostratigrafie, een techniek om de ouderdom van gesteenten te bepalen, is de periode van deze verandering vastgesteld. Hieruit bleek dat de verdroging tegelijk plaatsvond met het begin van de grootschalige ijstijden op Antarctica 34 miljoen jaar geleden; tijdens de overgang van een 'greenhouse world' naar een 'icehouse world'.
Twee vernieuwende inzichten
Tot op heden verschillen wetenschappers van mening over wat het globale effect was van de klimaatverandering tijdens de overgang van het Eoceen-tijdperk naar het Oligoceen-tijdperk. Met dit onderzoek is nu aangetoond dat deze verandering niet alleen effect had op de situatie op de polen, maar wereldwijd veranderingen teweeg bracht. Een tweede vernieuwend aspect is dat niet elke verandering in de Tibetaanse sedimentpakketten te maken heeft met veranderingen in het omhoogkomen van het Himalaya-gebergte, ook het klimaat heeft hier invloed op gehad. Het is desondanks niet bekend in hoeverre de vorming van de Himalaya voor het kouder worden van het klimaat heeft gezorgd.
Publicatie
Het artikel 'Tibetan plateau aridification linked to global cooling at the Eocene-Oligocene transition' van Guillaume Dupont-Nivet, Wout Krijgsman, Cor G. Langereis, Hemmo A. Abels, e.a., verschijnt op 8 februari 2007 in Nature.
Dit onderzoek is mede mogelijk gemaakt door NWO en de Europese Unie.
Meer informatie
Peter van der Wilt, Perscommunicatie Universiteit Utrecht, (030) 253 3705,
Universiteit Utrecht