Groene Monumenten: landgoederen verbinden
Publicatiedatum: 06-02-2007
In de zesde en laatste aflevering van de AVRO serie Goene Monumenten
wordt op zaterdag 10 februari om 17.25 uur op Nederland 2 de
uitgestrekte landgoederenzone achter de duinen tussen het Westland en
de Kennemerzoom belicht. In dit gebied liggen meer dan 200
landgoederen en buitenplaatsen, waarvan de meeste dateren uit de
Gouden Eeuw.
De Gouden Eeuw was een bloeiperiode in de Nederlandse tuincultuur.
Rijke kooplieden en regenten stichtten in de nabijheid van de stad hun
buitenplaatsen, vaak op plekken waar al oudere kastelen waren, of
boerderijen.
Deze landgoederen vertellen heel veel over de geschiedenis van ons
land. Maar van de meeste landgoederen is zo langzamerhand niet veel
meer terug te vinden, op een enkel relict na, zoals een bomenlaan, een
toegangshek of een gracht. De druk op het gebied is zeer groot, en de
economische belangen, veranderingen in de landbouw, infrastructuur,
woningbouw en bedrijventerreinen knabbelen al sinds jaar en dag aan
alle kanten aan deze groene strook.
Zo is het Westland, met zijn glastuinbouw, aangewezen als greenport.
Maar midden tussen de kassen liggen wel nog steeds de oorspronkelijke
watergangen van het ooit internationaal beroemde Versailles van het
Noorden, Paleis Honselersdijk. De infrastructuur en behoefte aan
woningbouw rond Den Haag en Leiden dreigen de nog aanwezige
landgoederen en buitenplaatsen te veranderen in kleine, verdwaalde
eilandjes. In de Kennemerzoom vormen enkele kleine landbouwenclaves nu
nog een groene oase, maar deze zijn feitelijk al te klein voor
moderne, economische landbouw en dreigen te verrommelen en dicht te
slibben.
Volgens landschapsarchitect Pieter Veen heeft deze uitgestrekte zone
van landgoederen echter nog steeds een enorme uitstraling. Hij neemt
de kijker mee langs enkele bijzondere locaties waar nog iets van de
grandeur is terug te zien. Als de bijzondere kenmerken ook in de
toekomst zichtbaar blijven, de kansen goed worden benut, en als
iedereen zich goed bewust is van de rijkdom die hier nu nog ligt, dan
kan volgens Veen ook in de toekomst deze strook met landgoederen een
lusthof vormen voor de overigens zo sterk verstedelijkte Randstad.
Want juist de onderlinge samenhang van de landgoederen en
buitenplaatsen biedt een meerwaarde, zowel in cultuurhistorisch als in
ecologisch opzicht, en biedt extra houvast voor een duurzame
instandhouding.
AVRO Televisie, Groene Monumenten, zaterdag 10 februari om 17.25 uur
op Nederland 2