Grote overzichtstentoonstelling Lucebert en persbijeenkomst
Stedelijk museum schiedam
Schiedam, 17 januari 2007
Grote overzichtstentoonstelling Lucebert en persbijeenkomst
Persbijeenkomst
Op donderdag 25 januari 2007 om 12.00 uur is in het Stedelijk Museum Schiedam de
persbijeenkomst van de grote overzichtstentoonstelling
'Lucebert. Schilder, dichter, fotograaf'
Het Stedelijk Museum Schiedam presenteert van 28 januari tot 3 juni 2007 Lucebert.
schilder, dichter fotograaf. Het is de eerste grote tentoonstelling na het overlijden van
Lucebert (Amsterdam 1924- Alkmaar 1994) die een uitgebreid overzicht geeft van alle
aspecten van
zijn kunstenaarschap. Een groot deel van het beeldende werk is afkomstig uit de schenking
van de Stichting Lucebert in 2006 aan het Instituut Collectie Nederland (ICN). Naast
schilderijen en werk op papier zullen ook Luceberts foto's en keramiek worden getoond. Er
is een ruime keuze uit zijn poëzie te zien en te horen, en er zullen verschillende
films over Lucebert worden getoond. In totaal zullen ruim 250 kunstwerken voor een groot
deel voor het eerst te zien zijn.
Mevrouw T. Swaanswijk - Koek, de weduwe van Lucebert, zal ook aanwezig zijn om uw vragen
te beantwoorden.
Programma
- 11.45 uur ontvangst pers in het Stedelijk Museum Schiedam, Hoogstraat 112,
Schiedam
- 12.00 uur welkomstwoord en toelichting door Diana A.Wind,
directeur Stedelijk Museum Schiedam,tevens conservator van de
tentoonstelling -- 12.15 uur
bezichtiging tentoonstelling (ruim 250 kunstwerken)
- 13.15 uur lunch
- 14.00 uur einde persbijeenkomst
In verband met de voorbereidingen zouden we graag voor woensdag 25 januari 12.00 uur
willen weten of wij op uw komst mogen rekenen.
Onderstaand formulier stuurt u naar:
Stedelijk Museum Schiedam
Postbus 208
3100 AE Schiedam
Fax 010 246 36 64
E-mail vincent.van.de.kerk@stedelijkmuseumschiedam.nl
Indien u vragen heeft, kunt u contact opnemen met Vincent van de Kerk, marketing
Tel. 06 51 53 91 50 of 010 246 36 66
E-mail vincent.van.de.kerk@stedelijkmuseumschiedam.nl
Naam :..........................................................
Krant/radio/tv :.......................................................
Adres/plaats :..........................................................
Telefoon :..........................................................
E-mail :..........................................................
Gaarne aankruisen wat van toepassing is:
- Ik kom naar de persbijeenkomst
- Ik ben aanwezig bij de lunch
- Ik kom niet, stuur mij een persmap
Kunt u aangeven of u met de volgende personen een interview wilt hebben?
- Diana A. Wind, directeur Stedelijk Museum Schiedam en conservator tentoonstelling
- mevrouw T. Swaanswijk-Koek, weduwe van Lucebert
Lucebert. Schilder, dichter, fotograaf.
28 januari - 3 juni 2007
Het Stedelijk Museum Schiedam presenteert van 28 januari tot 3 juni 2007 Lucebert.
schilder, dichter fotograaf. Het is de eerste grote tentoonstelling na het overlijden van
Lucebert (Amsterdam 1924 - Alkmaar 1994) die een uitgebreid overzicht geeft van alle
aspecten van
zijn kunstenaarschap. Een groot deel van het beeldende werk is afkomstig uit de schenking
van de Stichting Lucebert in 2006 aan het Instituut Collectie Nederland (ICN). Naast
schilderijen en werk op papier zullen ook Luceberts foto's en keramiek worden getoond. Er
is een ruime keuze uit zijn poëzie te zien en te horen, en er zullen verschillende
films over Lucebert worden getoond. In totaal zullen ruim 250 kunstwerken voor een groot
deel voor het eerst te zien zijn.
Schilder
Luceberts vroege beeldende werk ensceneert een dynamische mythologische wereld. Het is een
droomwereld vol onvoorspelbare transformaties en confrontaties. Van jongs af aan heeft
Lucebert getekend, elke dag, in een niet aflatende productie. Pas vanaf 1956 schildert
hij ook regelmatig; voor die tijd ontbraken hem daartoe de middelen. Al in 1959 toont het
Stedelijk Museum Schiedam deze schilderijen in een van de eerste museale
solotentoonstellingen van Lucebert.
Veel van zijn wezens, vooral uit de jaren vijftig en zestig, hebben iets kwetsbaars en
onnozels, en daarom ook vaak iets geestigs. Plompverloren staan ze weerloos en ongewapend
in de wereld. Daarnaast zijn portretten een belangrijk onderwerp in zowel de tekeningen
als de schilderijen, waarbij een karikaturale benadering Lucebert niet vreemd is.
Minder dan wie ook hield Lucebert zich bezig met zijn plaats in de kunstgeschiedenis of
zijn positie op de kunstmarkt. De kunst was zelf het enige wat telde, elke dag opnieuw,
zonder ballast uit het verleden, zonder ambities die de creatieve bewegingen van het
moment te boven gingen. Dat geeft het werk van Lucebert, zelfs het fragielste en
nietigste, een onvergelijkbare vitaliteit.
Tot zijn meest indrukwekkende schilderijen behoren De ketters uit 1981. Niet vaak heeft de
kunstgeschiedenis werk voortgebracht dat zo spotte met elk traditioneel schoonheidsbegrip
als juist deze reeks van vijf schilderijen. Kunst was ooit het medium waarin mensen hun
dromen van een beter, mooier, gelukkiger leven konden uitleven; een belofte, een
anticiperend beeld van wat misschien ooit in de werkelijkheid mogelijk was. De ketters
zijn radicaal postchristelijke schilderijen: het aardse bestaan is niet langer een
doorgangsstadium naar iets beters. 'Nooit is iets zonder geweld en nergens is het stil',
dichtte Lucebert ruim tien jaar later. Dat zou het motto bij deze Ketters kunnen zijn,
die in die zin nog niets aan actualiteit hebben ingeboet.
Dichter
Lucebert wordt beschouwd als een van de belangrijkste Nederlandse dichters van de 20ste
eeuw.Als dichter raakte hij met Gerrit Kouwenaar en Jan Elburg betrokken bij de
'Experimentele Groep in Holland', die in 1948 door onder andere de schilders Karel Appel,
Constant en Corneille werd opgericht. Ook was hij in 1949 betrokken bij de eerste
geruchtmakende CoBrA-tentoonstelling in het Stedelijk Museum te Amsterdam. In het
bijbehorende nummer van het tijdschrift Cobra publiceert hij zijn Verdediging van de
50-ers dat afstand neemt van de heersende kunstopvattingen. Met dit gedicht verwerft
Lucebert bekendheid en voorziet hij tevens de experimentele dichters van een blijvende
groepsnaam. In 1965 kreeg Lucebert de Constantijn Huygensprijs en in 1967 de P.C.
Hooft-prijs voor de letterkunde.
Fotograaf
Vooral in de jaren vijftig en zestig heeft Lucebert veel gefotografeerd. Gedurende zijn
verblijf in Parijs en later in Berlijn, en tijdens reizen door Bulgarije, Italië en
Spanje heeft hij zijn omgeving op haarscherpe wijze vastgelegd. Ook in dit werk wordt
duidelijk dat Lucebert de wereld met grote passie en compassie bezag, waarbij zijn liefde
voor mensen tot uitdrukking komt. Hoewel hij vond dat er veel misstanden in de wereld
waren, is hij met een groot gevoel voor humor en relativeringvermogen de wereld en de
mensheid blijven verbeelden.
Keramiek
Een onbekende kant van Lucebert is het keramische werk. In 1991 verblijft Lucebert in
Berlijn, en op de opening van een tentoonstelling ontmoet hij de keramiste Kattrin
Kühn. Zij nodigt hem uit om langs te komen in haar atelier. Volgens Lucebert was het
'een kleine werkplaats, erg benauwd en je kon er je kont nauwelijks keren'. Desondanks
bevalt het hem en gaat hij er werken. Lucebert beschildert schalen en vazen en maakt
keramische sculpturen. Zijn dagelijkse reis met het openbaar vervoer langs de drukke
Kurfürstendamm inspireert Lucebert om de gezichten van de Berlijners vast te leggen
op tegels. Zo ontstaan tientallen portretten, 'breekbaar'in keramiek vereeuwigd.
Stichting Lucebert
In maart 2006 heeft de Stichting Lucebert circa 2.200 kunstwerken aan de staat geschonken.
Het Instituut Collectie Nederland (ICN) beheert deze collectie, van waaruit musea
langdurig bruiklenen kunnen aanvragen ter versterking van hun collectie. Het Stedelijk
Museum Schiedam heeft als eerste de mogelijkheid gekregen om een keuze uit de collectie
te maken en te presenteren.
Publicatie
Uitgeverij BnM te Nijmegen verzorgt de uitgave van een rijk geïllustreerde catalogus.
Een aantal prominente Lucebert-kenners zoals Cyrille Offermans, Peter Hofman, Suzanna
Héman en Jurrie Poot beschrijft de verschillende aspecten van Luceberts werk en
leven. Diana A. Wind, directeur Stedelijk Museum Schiedam, schrijft over de fotografie
van Lucebert; het voorwoord is van Evert Rodrigo, hoofd collecties van het ICN. Voor
kinderen wordt door BnM het boekje Griezelen met Lucebert uitgegeven met een tekst van
Lydia Rood. Daarnaast verschijnen een uitgave van negen luxe kaarten met een gedicht en
een afbeelding, een cardbox en een aforismenboekje.
Symposium
Lisa Kuitert, hoogleraar Boekwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam (UvA), heeft in
de afgelopen jaren met haar studenten onderzoek gedaan naar het leesgedrag van Lucebert.
Vrijwilligers van het Stedelijk Museum Schiedam hebben geassisteerd bij dit project. Als
resultaat van het onderzoek verschijnt in 2007 een boek met essays over de 7000 boeken
die Lucebert in zijn bezit had. Hierbij gaat het om literatuur, filosofie, kunstboeken,
boeken over jazz etc. De UvA organiseert in samenwerking met het Stedelijk Museum
Schiedam op 18 maart 2007 een symposium over dit onderwerp waarbij verschillende sprekers
zullen ingaan op de relatie tussen Luceberts bibliotheek en zijn werk.