Invloed Zelfstandige Behandelcentra nog beperkt
Ctgzorg
23 januari 2007
NZa: ZBC's nog onvoldoende zichtbaar voor consument
Het aantal Zelfstandige Behandelcentra (ZBC's) is in de afgelopen jaren sterk toegenomen.
Dit heeft een positief effect op de toegankelijkheid en betaalbaarheid van de
gezondheidszorg: op de markt met vrije prijzen hanteren de ZBC's gemiddeld 22% lagere
prijzen dan ziekenhuizen. Het groeiend aantal ZBC's heeft echter nog weinig effect op het
gedrag van de ziekenhuizen. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) signaleert een aantal
knelpunten in de concurrentie tussen ZBC's en ziekenhuizen doordat ZBC's anders bekostigd
worden. Ook zijn ZBC's nog onvoldoende inzichtelijk voor de consument. In de
monitorspecial ZBC's benoemt de NZa de belangrijkste verbeterpunten.
De monitorspecial gaat in op de gevolgen van het toenemend aantal ZBC's sinds de invoering
van gereguleerde marktwerking in de ziekenhuiszorg. In ZBC's wordt medisch specialistische
zorg verleend die behoort tot het basispakket. Daarnaast kunnen ZBC's onverzekerde zorg
leveren. Het verschil met een privé-kliniek is dat deze uitsluitend onverzekerde
zorg levert. Uit het onderzoek blijkt dat het snel toenemend aantal ZBC's zorgt voor meer
dynamiek op de zorgmarkt en een positief effect heeft op de toegankelijkheid en
betaalbaarheid. De invloed op het marktgedrag van ziekenhuizen is echter nog gering
doordat het aandeel van de ZBC's in de totale ziekenhuiszorg onder de 1% ligt.
Ziekenhuizen worden daardoor nog niet gestimuleerd om lagere prijzen te hanteren.
ZBC's zijn op dit moment nog onvoldoende zichtbaar voor consumenten. Er is weinig
informatie beschikbaar over de zorg die zij leveren, waardoor de consument onvoldoende
bekend is met wat ZBC's kunnen betekenen. ZBC's positioneren zich op factoren die de
consument belangrijk vindt, zoals klantgerichtheid en kortere wachttijden. Betere
informatie hierover moet ertoe bijdragen dat ziekenhuizen meer concurrentie ondervinden
van ZBC's. De NZa zal ZBC's en verzekeraars wijzen op het belang van goede informatie en
wijst vergelijkende websites op het belang van ZBC's.
In de monitor signaleert de NZa een aantal knelpunten in de concurrentie tussen ZBC's en
ziekenhuizen, doordat zij niet op dezelfde manier worden bekostigd. Hierdoor is er sprake
van een ongelijk speelveld. Dit bevestigt het advies van de NZa aan minister Hoogervorst
om te komen tot verdere liberalisering van de ziekenhuiszorg (Link brief). De zorg die
door ZBC's wordt geleverd valt binnen de beoogde 70% van de ziekenhuiszorg die het
huidige kabinet per 1 januari 2008 vrij wil geven. Dat betekent dat het verschil in
bekostiging wordt opgeheven, waardoor gezonde concurrentie kan ontstaan tussen
ziekenhuizen en ZBC's.
De registratie van ZBC's is onvoldoende op orde. Er bestaat geen complete lijst van
actieve ZBC's, terwijl partijen wettelijk verplicht zijn zich te registreren bij de NZa.
In de komende periode gaat de NZa hierop handhaven. Ook is er geen inzicht in het aantal
ZBC's dat verbonden is aan een ziekenhuis. Voor gericht toezicht op de zorgmarkt zijn
deze gegevens van cruciaal belang. De NZa gaat hier in de komende periode aan werken.
De monitorspecial bouwt voort op eerdere monitors over het B-segment van de ziekenhuiszorg
die de NZa in september 2005 en juni 2006 heeft uitgebracht. Het doel van de special is
inzicht geven in de rol van ZBC's in de markt voor ziekenhuiszorg en hun invloed op de
kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de ziekenhuiszorg. Op basis van de
monitor adviseert de NZa de minister van VWS.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Juliette Oolders op telefoonnummer 030 296
8268 of 06 46 44 37 78
Internet
www.nza.nl