Foto
Publicaties over onderzoek i.s.m. RTL
18 januari 2007
Nederlanders open voor nieuw Europees verdrag
Ruim anderhalf jaar na de afwijzing van de Europese Grondwet door
Nederland en Frankrijk gaat Duitsland, als voorzitter van de Europese
Unie, proberen het proces weer vlot te trekken. Staat Nederland open
voor een nieuw Europees Verdrag? Het heeft er de schijn van. De
Nederlanders zijn weer bijna net zo positief over één of andere vorm
van grondwet voor Europa als drie jaar geleden, ver vóór het
referendum over de Europese Grondwet van juni 2005. Maar de Europese
Grondwet van 2005 zouden ze opnieuw wegstemmen. Al weten ze nauwelijks
nog wat er in die Grondwet stond.
Indien de Nederlandse regering een nieuw Europees verdrag van de grond
wil krijgen, is dit het moment de voorlichting te starten. De
voedingsbodem is nu vruchtbaar en de radiostilte heeft lang genoeg
geduurd. Ook in de kabinetsformatie moet een Europese Grondwet een rol
spelen.
Eind 2003 zijn we begonnen de stemming ten aanzien van een Europese
Grondwet te meten1. De stemming was toen overwegend positief, de helft
(51%) stond hier positief tegenover, een kwart was neutraal en slechts
dertien procent was negatief. Gedurende de campagne voor de Europese
Grondwet, begin 2005, sloeg de stemming echter om en eind mei, vlak
voor het referendum, was de houding van de Nederlanders per saldo
negatief. Op dit moment denkt men weer - per saldo - positief over een
Europese Grondwet: 47 procent is positief, achttien procent negatief.
Al is het nog niet op het niveau van 2003. En: het gaat hier niet om
de Europese Grondwet zoals die in 2005 is voorgelegd aan de
Nederlanders, maar om het concept van een Europese Grondwet.
---
1 | Houding ten aanzien van een Europese Grondwet bijna even positief
als in 2003
---
November 2003 Maart 2005 April 2005 Mei 2005 Januari 2007
% % % % %
Heel positief 12 9 7 5 13
Tamelijk positief 39 34 29 25 34
Neutraal 26 26 28 27 33
Tamelijk negatief 9 14 20 25 12
Heel negatief 4 8 8 11 6
Weet niet/ geen mening 9 8 8 8 8
---
Desalniettemin zou opnieuw een meerderheid tegen de Grondwet stemmen
zoals die in juni 2005 is voorgelegd in het referendum. Drie op de
tien (31%) zouden nu vóór stemmen, 47 procent tegen. Zonder de 'weet
niet'-en en de 'niet-stemmers' zou 40 procent voor en 60 procent tegen
stemmen.
---
2 | Meerderheid zou de Europese Grondwet opnieuw wegstemmen
---
November 2003 Maart 2005 April 2005 Mei 2005 Januari 2007
% % % % %
Voor 39 22 19 26 31
Tegen 10 24 28 47 47
Weet (nog) niet 41 48 48 18 13
Ga niet stemmen 10 7 5 8 9
---
We zien dat zowel de voor- als tegenstemmers uit 2005 overwegend bij
hun oordeel blijven en dat degenen die in 2005 niet hebben gestemd
overwegend tegen de Europese Grondwet zouden stemmen.
---
3 | Meerderheid zou de Europese Grondwet opnieuw wegstemmen
---
Stemde 1 juni 2005:
Voor Tegen Niet Totaal 2007
% % % %
Voor 84 10 19 31
Tegen 8 81 37 47
Weet (nog) niet 8 8 21 13
Ga niet stemmen 0 0 23 9
---
Nederlanders weten nauwelijks (meer) wat Europese Grondwet inhield
Als we de Nederlanders vragen of men een of meer maatregelen kan
noemen die met de Europese Grondwet zouden worden geregeld, blijkt
slechts 23 procent hier een antwoord op te kunnen geven. Dit zijn
vooral de voorstemmers uit 2005 (40% kan een antwoord geven). Kijken
we vervolgens welke maatregelen men noemt, dan blijk eens te meer dat
men nauwelijks nog weet waar de Europese Grondwet voor stond. Het
meest genoemd worden democratischer besluitvorming in Europa (5% van
de 23% die denkt het te weten, 1% van alle Nederlanders) en het
Europees parlement zou meer macht krijgen (4%, 1% van allen). Verder
worden zaken genoemd als criminaliteits- en terrorismebestrijding,
asielbeleid, aanpak van milieuvervuiling, maar ook zaken die er niet
zo veel mee te maken hadden, zoals de toetreding van Turkije tot de
EU, de maximumsnelheid op de wegen en vrije marktwerking tussen de
leden van de EU.
Ontevredenheid over radiostilte rondom Europese Grondwet
Een meerderheid van de Nederlanders zegt sinds het referendum over de
Europese Grondwet nooit (17%) of zo goed als nooit (41%) meer iets
over de Europese Grondwet gezien, gehoord, of gelezen te hebben. Ruim
een derde (37%) zegt hier af en toe nog iets over gehoord te hebben,
drie procent vaak.
Acht op de tien (80%) zijn van mening dat de Nederlandse overheid
momenteel onvoldoende informeert over de status van de Europese
Grondwet. Slechts zeventien procent vindt de hen verschafte informatie
wel voldoende. Drie procent weet het niet. Vooral degenen die in 2005
tegen de Europese Grondwet stemden, zijn hierover kritisch: maar
liefst 90 procent van de tegenstemmers noemt de informatievoorziening
onvoldoende.
Bijna de helft van de Nederlanders positief over nieuw Europees
verdrag
De respondenten in het onderzoek is voorgelegd dat Duitsland, als
nieuwe EU-voorzitter, zal proberen de Europese Grondwet weer leven in
te blazen. Angela Merkel heeft als doel om eind 2007 een aangepaste
tekst te hebben die alle lidstaten dan moeten ratificeren. In 2009
moet er een nieuw Europees 'verdrag' zijn ingevoerd. Bijna de helft
(47%) van de volwassen Nederlanders staat hier positief tegenover, 36
procent oordeelt neutraal en zeventien procent negatief. Gezien de
eerdere stemintentie tegen de Europese Grondwet (47% van allen zou nu
tegen gaan stemmen, van de stemmers zou dat 60% zijn) is dit opvallend
te noemen. Ook als we zien dat van degenen die nu zouden stemmen tegen
de grondwet, zoals die in 2005 is voorgelegd, een kwart (25%) positief
staat tegenover dit initiatief van EU-voorzitter Duitsland. Van deze
groep oordeelt 43 procent neutraal en slechts 31 procent negatief.
---
4 | Degenen die stemden tegen de Europese Grondwet zijn per saldo
positief over een nieuw Europees Verdrag
---
Oordeel over nieuw leven inblazen van een Europees verdrag door
Duitsland Zou nu stemmen over de Europese Grondwet van juni 2005:
Voor Tegen Niet Weet niet Totaal
% % % % %
Positief 87 25 35 40 47
Neutraal 11 43 51 55 36
Negatief 1 31 14 3 17
Weet niet - - - 1 0
---
Meerderheid vindt Europese Grondwet onderwerp voor kabinetsformatie
Bijna twee op de drie Nederlanders (64%) vinden de Europese Grondwet
een onderwerp dat een rol zou moeten spelen in de kabinetsformatie.
Vooral de voorstanders van de Europese Grondwet zijn deze mening
toegedaan (77%).
1 Vraagstelling: Wat zou u ervan vinden als er een Europese Grondwet
komt, die voor alle burgers van Europa zou gaan gelden. Vindt u dit
positief of negatief?
2 In 2005 was de opkomst 63 procent. Hiervan stemde 62 procent tegen
en 38 procent voor.
C5877 | Methode: TNS NIPObase (CATI) | Het onderzoek is uitgevoerd in
opdracht van RTL Nieuws. Het veldwerk vond plaats op 17 januari 2007.
In totaal werden 600 personen van 18 jaar en ouder, behorend tot het
Leven-in-Nederland-Forum, ondervraagd. De resultaten van het onderzoek
zijn herwogen naar geslacht, leeftijd, opleiding, gezinsgrootte,
werkzaamheid, stemgedrag Referendum Europese Grondwet juni 2005.
Bij publicatie of verspreiding graag de bron TNS NIPO/ RTL Nieuws
vermelden. Voor eventuele vragen kunt u contact opnemen met Peter
Kanne (tel: 020 522 59 24).
TNS NIPO