Radboud Universiteit Nijmegen


Onderzoekers gaan computer taal leren als een baby

Een paar dagen voor de kerst heeft aan de Nijmeegse universiteit een zogenaamde `kick-offmeeting' plaatsgevonden van een Europees onderzoeksproject dat moet leiden tot een nieuwe manier van automatische spraakherkenning. Onder leiding van Lou Boves, hoogleraar Taal- en spraaktechnologie aan de Radboud Universiteit, gaan onderzoekers de computer taal leren alsof het een baby is.

Het onderzoeksproject Acquisition of Communication and Recognition Skills (ACORNS) wordt gefinancierd vanuit het Europese Zesde Kaderprogramma Future and Emerging Technologies. Hoogleraar Taal- en spraaktechnologie Lou Boves van de Radboud Universiteit (Centre for language Studies) sleepte voor het project een subsidie van 2 miljoen euro in de wacht. Dit prestigieuze Europese project wordt uitgevoerd door vier vooraanstaande onderzoeksgroepen in Engeland, Finland, Zweden, België en geleid door Nijmeegse onderzoekers. De Radboud Universiteit krijgt bijna een kwart van de 2 miljoen euro.

De subsidie voor het ACORNS-project is bestemd voor risicovol onderzoek naar een nieuwe manier van automatische spraakherkenning. Al het onderzoek naar automatische spraakherkenning heeft tot op heden niet geresulteerd in computers die het menselijke spraakverstaan zelfs maar benaderen. Dat onderzoek was voornamelijk gebaseerd op statistische modellen die soms in de verste verte niet lijken op wat mensen doen als ze spraak verstaan. De uitdaging van ACORNS is juist uit te gaan van hoe een baby taal leert en dat proces te modelleren.

Aan het eind van het eerste jaar moet de computerbaby tien woorden kunnen herkennen. Voor een baby is dat een fluitje van een cent: de meeste baby's kunnen moeiteloos voor hun eerste jaar tien woorden begrijpen (mama, papa, beer, et cetera). ACORNS heeft daarvoor in het eerste jaar ongeveer tien mensmaanden aan onderzoek gepland en de uitkomst is onzeker. Maar als het onderzoek slaagt, dan zal de spraakherkenning een geheel nieuwe impuls krijgen.

Het project loopt van 1 december 2006 tot 1 december 2009. Aan het eind van het project zal de computerbaby hopelijk 250 woorden kunnen begrijpen.

De onderzoekers in Nijmegen zullen zich voornamelijk richten op de vraag hoe spraak (en andere geluid) gerepresenteerd is in het brein, en hoe die steeds veranderende representaties zich ontwikkelen tot betekenisvolle woorden. Lou Boves heeft de algemene wetenschappelijke leiding van het hele Europese project.