Toekomst van Kosovo: GroenLinks roept op tot eensgezindheid
Kosovo op de kaart 21 december 2006
Deze week presenteerde Joost Lagendijk zijn visie op de toekomst van Kosovo
aan de buitenlandcommissie van het Europees Parlement. Lagendijk's document
is een aanzet voor een debat dat moet leiden tot een duidelijk standpunt
over de toekomstige status van de voormalige Servische provincie en de rol
die de EU er moet spelen.
"Het doel van het document dat ik vandaag aan jullie voorleg is het
bereiken van eensgezindheid in Europa over de toekomst van Kosovo,"
hield Lagendijk zijn collega-buitenlandwoordvoerders voor. Begin 2007
zal speciaal VN-gezant voor Kosovo Ahtisaari met een voorstel komen
voor een toekomstige status van Kosovo, dat sinds het bombardement op
Servië in 1999 direct door de Verenigde Naties bestuurd wordt.
Hierover moet uiteindelijk de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties
een beslissing nemen. Lagendijk benadrukte dat die beslissing
eensluidend en niet voor meer uitleg vatbaar moet zijn. "En Europa zal
dan voortvarend en eenstemmig te werk moeten gaan, vandaar dat het
belangrijk is hier nú een debat over te voeren."
In zijn werkdocument geeft Lagendijk in grote lijnen aan hoe volgens
hem de toekomstige status van Kosovo er uit moet zien.
"Onafhankelijkheid ja, maar met een soevereiniteit die voorlopig aan
banden gelegd wordt door de internationale gemeenschap," zo staat in
de tekst.
Eigen verantwoordelijkheid
Dat betekent dat op een aantal cruciale gebieden de internationale
gemeenschap kan ingrijpen, mocht de Kosovaarse regering de rechten van
minderheden of de criminaliteitsbestrijding in gevaar brengen. Maar,
voegt Lagendijk er meteen aan toe, de aanwezigheid van en de
mogelijkheid tot ingrijpen door de internationale gemeenschap moet erg
beperkt blijven. Het is de bedoeling dat de Kosovaren zelf de
verantwoordelijkheid gaan dragen voor de opbouw van hun eigen staat,
de internationale gemeenschap moet lokaal bestuur bijstaan, niet
vervangen.
De Europese Unie zal naar verwachting de internationale aanwezigheid
in Kosovo leiden en coördineren. Voor het gebruik van bestaande
samenwerkingsinstrumenten van de EU is het cruciaal dat er
duidelijkheid komt omtrent de status van Kosovo. Immers, de EU kan een
associatieverdrag sluiten met een onafhankelijke staat, maar niet met
een autonome provincie van een andere staat waarover die staat
(Servië) de facto geen zeggenschap meer heeft.
Prioriteit
Lagendijk pleit er voor om in de EU-begroting prioriteit te geven aan
Kosovo. "De opbouw zal veel gaan kosten, maar dat moet Europa er voor
over hebben, wanneer het mislukt en er een 'failed state' midden op de
Balkan ontstaat zijn we veel verder van huis," aldus Lagendijk.
Lagendijk's werkdocument werd instemmend begroet door de meeste
fracties in het Parlement. Een aantal parlementariërs waarschuwde voor
de reactie in Servië op een te duidelijke uitspraak over de
toekomstige onafhankelijkheid van Kosovo. Dit zou de radicale krachten
in de ontluikende democratie in Belgrado in de kaart spelen.
"Opiniepeilingen wijzen uit dat de meeste Serviërs zich er al bij
hebben neergelegd dat Kosovo onafhankelijk zal worden. Ze hebben ook
veel nijpender zorgen, zoals de belabberde economische situatie, de
veiligheid. Ik denk niet dat het een oplossing is om nog veel langer
de onduidelijkheid van de huidige situatie te laten voortbestaan,"
vindt Lagendijk.
Op 24 januari 2007 zal Lagendijk een ontwerp voor een
parlementsresolutie over de toekomst van Kosovo presenteren aan de
buitenlandcommissie van het Europees Parlement.
Zie ook:
* volledige tekst werkdocument over Kosovo
(.doc formaat, in het Engels)
GroenLinks