BredeSchoolNet
Emancipatiemonitor somber, De Geus optimistischer
woensdag 13 december 2006
De streefdoelen van de emancipatie zijn nog niet bereikt, concludeert het
SCP. Volgens minister De Geus is de economische recessie de boosdoener.
Minister De Geus mocht het eerste exemplaar van de Emancipatiemonitor
2006 in ontvangst nemen. De conclusies in dat rapport zijn somber:
slechts 54% van de vrouwen werkt, een stijging van 2,1% t.o.v. 2000;
nauwelijks meer vrouwen zijn economisch zelfstandig, en de hoeveelheid
tijd die mannen besteden aan huishouden en zorg neemt ook al veel
minder dan beoogd toe.
De vaart die in de jaren tachtig en negentig zat in het
emancipatieproces, is tussen 2002 en 2005 duidelijk afgenomen,
concludeert de monitor. Hierdoor zal het moeilijk worden om in 2010 de
door het ministerie van SZW gestelde streefdoelen te halen.
Op 13 december is de monitor aangeboden aan minister De Geus van
sociale zaken. Bij die gelegenheid stelde hij vast dat hij
optimistischer is dan de monitor: de matige vooruitgang is volgens hem
grotendeels te wijten aan de economische recessie in de periode waarin
gemeten is.
Volgens het SCP valt de invloed van de economie mee: De
laagconjunctuur in 2002-2005 is uiteraard een belangrijke factor bij
de niet gestegen arbeidsparticipatie. Dit biedt echter een onvoldoende
verklaring voor de sterk achterblijvende economische zelfstandigheid
van vrouwen, alsook voor de niet afgenomen loonverschillen.
Bij het in ontvangst nemen van de monitor stelde De Geus een ruimer
ouderschapsverlof voor. De Geus wil werknemers een individueel recht
geven op 26 weken ouderschapsverlof. Daardoor kunnen beide ouders elk
in het eerste jaar, zes maanden achtereen voor hun kind zorgen. Dat is
een verdubbeling van het huidige ouderschapsverlof.
Kinderopvang en verlofregelingen hebben een bescheiden invloed op de
arbeidsparticipatie, stelt het SCP. In de Scandinavische landen, maar
ook in een aantal Mediterrane en Oost-Europese landen is het
ouderschapsverlof langer en/of vaker betaald. Wat het aanbod aan
kinderopvang betreft, scoort Nederland gemiddeld. Uit internationaal
vergelijkend onderzoek blijkt dat verlofregelingen en kinderopvang wel
enig effect hebben op de arbeidsdeelname van vrouwen, maar dat dit
effect niet groot is.
De acceptatie van formele kinderopvang, met name buitenschoolse opvang
nam in de afgelopen jaren wel toe; 31% van de vrouwen en 41% van de
mannen vindt het goed voor een kind als het een aantal dagen per week
naar de buitenschoolse opvang gaat. Vier jaar geleden was dit nog
respectievelijk 23 en 27%. Opvang van peuters in een kinderdagverblijf
wordt in 2006 zelfs door een meerderheid goedgekeurd. Opvang van heel
jonge kinderen in een kinderdagverblijf ligt nog wel gevoelig; 19% van
de vrouwen en 16% van de mannen vindt het goed als een baby een paar
dagen per week naar een kinderdagverblijf gaat. Het aantal kinderen
dat opgevangen wordt in de formele kinderopvang blijft groeien. In
2000 werd 20% van de 0-3 jarigen opgevangen in kinderdagverblijf of
door een gastouder, in 2004 is dat 25%. Het gebruik van buitenschoolse
opvang is in diezelfde tijd gestegen van 3 naar 6%.
SCP-publicatie 2006/22, Emancipatiemonitor 2006, Wil Portegijs,
Brigitte Hermans, Vinodh Lalta, Den Haag, Sociaal en Cultureel
Planbureau, december 2006, ISBN 90 377 0286 4, prijs 24,50.