Vrije Universiteit Amsterdam

Persbericht

Briefwisseling tussen E. du Perron en Jacques Gans uitgegeven

Acht ongepubliceerde brieven van Du Perron ontdekt

VU-neerlandicus Willem Maas heeft acht nog onbekende brieven van E. du Perron aan Jacques Gans ontdekt. Maas ontdekte ze op zolder bij de weduwe van Gans. De brieven lagen er al jaren. Ze maken nu deel uit van de uitgave van de complete briefwisseling tussen E. du Perron en Jacques Gans, 4 december jl. verschenen bij de Stichting Neerlandistiek VU te Amsterdam onder de titel 'Als het moet, alleen tegen de geheele wereld'. De briefwisseling tussen E. du Perron en Jacques Gans 1933-1936.

E. (Eddy) du Perron (1899- 1940) is een van de invloedrijkste Nederlandse schrijvers in de jaren dertig en mede-oprichter van het bekende literaire tijdschrift Forum. De schrijver / journalist Jacques Gans was een doorgewinterd communist en anarchist, maar bovenal een bohémien. De briefwisseling tussen de twee ontstond in de woelige jaren 1933 -1936. Het was een beslissende periodee in beider leven én in de Europese geschiedenis. De strijd tussen het fascisme en het communisme was alom tegenwoordig. Het was ook in die tijd dat Du Perron regelmatig verzuchtte dat hij zich het liefst op een onbewoond eiland zou terugtrekken. Gans op zijn beurt zag zijn politieke idealen begin jaren dertig gedwarsboomd door partijpolitieke machinaties. Desondanks stortten beiden zich vol overgave in het debat. De correspondentie draait dan ook vooral om de politieke en literaire issues van die jaren. Opvallend is de levendigheid van de correspondentie en de directe, haast vanzelfsprekende toon ervan. Du Perron stond al bekend als hartstochtelijk briefschrijver, maar ook Gans laat zien dat hij in zijn brieven scherp en levendig kan formuleren.

Als bijlage is opgenomen het artikel Het verwaarloosde individu en de verzuimde revolutie van Gans. Hij schreef het in de laatste maanden van 1934 voor het toonaangevende tijdschrift Forum. Het werd echter nooit gepubliceerd. Het artikel moest een verslag worden van zijn ontwikkeling - mede onder invlloed van Du Perron - van geheide partijcommunist tot anaarchist. In een van zijn brieven formuleerde hij die ontwikkeling als volgt: 'Als het kan met het proletariaat tegen de bourgeoisie, maar als het moet, desnoods alleen tegen de geheele wereld.' Aan dat citaat ontleent de bundel zijn titel. Gans zou zijn journalistieke carrière overigens beëindigen bij De Telegraaf, als prototype 'rechtse columnist'.

Willem Maas publiceerde eerder o.a. Jacques Gans, biografie (2002) en bezorgde in 1992 een heruitgave van Ce vice impuni, la lecture onder de titel De onbestrafte zonde van Jacques Gans, evenals deze editie uitgegeven door de Stichting Neerlandistiek VU te Amsterdam.

'Als het moet, alleen tegen de geheele wereld'. De briefwisseling tussen E. du Perron en Jacques Gans 1933-1936, samengesteld, ingeleid en van aantekeningen voorzien door Willem Maas. De uitgave wordt gecompleteerd door een register.

Amsterdam, Stichting Neerlandistiek VU & Münster, Nodus Publikationen, 2006. 114 blz. Prijs ¤ 22,50 (excl. verzendkosten).