De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
ons kenmerk : DN. 2006/3709
datum : 01-12-2006
onderwerp : Reactie van IJsland op de demarche n.a.v. de hervatting
van de commerciële walvisvangst
bijlagen :
Geachte Voorzitter,
Hierbij informeer ik u over de reactie van IJsland op de demarche, die
werd ingediend naar aanleiding van de hervatting van de commerciële
walvisvangst door IJsland.
Achtergrond
Op dinsdag 17 oktober jl. kondigde IJsland aan de commerciële
walvisvangst (na 20 jaar) weer te hervatten. Hiermee wordt het
moratorium dat sinds 1986 van kracht is geschonden. Tot augustus 2007
staat IJsland toe dat 30 dwergvinvissen en 9 vinvissen geschoten mogen
worden. Overigens vangt IJsland daarnaast ook walvissen voor
wetenschappelijke doeleinden. Nationaal en internationaal heeft dit
tot een grote storm van protest geleid, die nog niet is uitgewoed.
Reactie IJsland op demarche
Nederland heeft het initiatief genomen om in gezamenlijkheid van een
groot aantal landen een demarche in te dienen. De concepttekst van de
demarche, waarmee alle landen zijn ingestemd, is geschreven door
Nederland. In deze demarche hebben de landen IJsland dringend verzocht
het moratorium te respecteren en te stoppen met de commerciële
walvisjacht.
De demarche werd door 25 landen 1 en de Europese Commissie ondersteund
en is op 1 november jl. overgebracht aan de regering in Reykjavik. Dit
gebeurde onder leiding van het Verenigd Koninkrijk door ambassadeurs
van Duitsland en Zweden en afgevaardigden van Finland, Frankrijk, de
Verenigde Staten en Australië. De ambassadeur van het Verenigd
Koninkrijk vond de discussie beleefd verlopen. IJsland gaf aan een
emotioneel argument te hebben om op walvissen te jagen. Het land ziet
het als een onderdeel van een normaal en gerechtvaardigd gebruik van
natuurlijke hulpbronnen en nationaal erfgoed 2.
Environmental Council, Nairobi
Op 23 oktober jl. heeft Oostenrijk zich tijdens een bijeenkomst van de
Environmental Council in Nairobi in felle bewoordingen uitgesproken
over de hervatting van de commerciële walvisvangst door IJsland.
Oostenrijk werd hierbij gesteund door verschillende EU-lidstaten,
waaronder Nederland.
Algemeen Overleg
In het debat in de Tweede Kamer dat afgelopen 26 oktober plaatsvond,
heb ik aangegeven het niet begrijpelijk en onverstandig te vinden van
IJsland om de walvisjacht te hervatten. Niet begrijpelijk, omdat er
reeds op wetenschappelijke basis wordt gejaagd en het vlees dat
daarvan vrij komt de vraag ernaar reeds volledig dekt. Maar zeer zeker
ook onverstandig, omdat met het vangen van met name de zeer bedreigde
vinvissen, IJsland haar goede 'groene' imago beschadigt. De inkomsten
uit toerisme (whale watching) overstijgt vele malen de inkomsten, die
gegenereerd kunnen worden door de jacht op walvissen. De verwachting
is dan ook dat verschillende NGO's zullen oproepen om IJsland als
vakantiebestemming te boycotten.
Toerisme
Direct nadat duidelijk werd dat IJsland de commerciële walvisjacht
hervatte, heeft het toerisme naar IJsland een flinke deuk opgelopen.
Reeds geboekte reizen werden geannuleerd en nieuwe boekingen voor
volgend jaar zijn met 25% afgenomen. Het effect zal aan het eind van
het jaar duidelijk zijn. Dit jaar telde IJsland een record van 400.000
toeristen, waarvan er 89.000 op walvissafari gingen. 3
Hoe nu verder
Door wat nu is voorgevallen, ziet Nederland zich gesterkt in de door
haar uitgezette lijn. De inzet zal erop gericht blijven een
ministeriële conferentie te bewerkstelligen geleid door de VS om de
discussie vlot te trekken en te komen tot een duurzame oplossing.
Binnen de groep van beschermingsgezinde landen wint dit voorstel van
Nederland aan sympathie. Tijdens een bijeenkomst van de
beschermingsgezinde landen op 14 november jl. in Nairobi heeft
Zuid-Afrika gepleit voor een ministerieel proces. Ook Australië heeft
aangegeven deze strategie te overwegen. Op korte termijn zijn met de
VS gesprekken gepland. Volgend jaar vindt de IWC-jaarvergadering
plaats in Anchorage, VS. Ook de VS hebben er alle belang bij dat deze
vergadering succesvol eindigt.
De minister van Landbouw, Natuur
en Voedselkwaliteit,
dr. C.P. Veerman
1 Argentinië, Australië, België, Brazilië, Chili, Duitsland, Finland,
Frankrijk, Ierland, Israël, Italië, Luxemburg, Mexico, Monaco,
Nederland, Nieuw Zeeland, Oostenrijk, Peru, Portugal, Slovakije,
Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Zweden
2 Bron: INB Iceland News Briefs Issue 1206, 2 november 2006
3 Bron: The Times, 2 november 2006
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit