Groen!

Brussel, 30 november 2006

Is Vlaanderen voorbereid op de klimaatverandering?

Een OMEGA-plan om Vlamingen te beschermen tegen klimaatverandering

De laatste weken is er heel wat te doen rond klimaatverandering. Ook in Vlaanderen verandert het klimaat al, en de effecten ervan voelen we alsmaar meer aan den lijve. Naast aangename zoals terrasjesweer in de maand november, zijn er dat ook minder aangename, zoals het verhoogd risico op stormen, overstromingen, hittegolven en nieuwe ziekten. In andere landen worden maatregelen voorbereid om de eigen bevolking te beschermen tegen de negatieve effecten van de opwarming van de aarde. In Vlaanderen staat men nog nergens. De Vlaamse regering brengt door haar getalm de bevolking in gevaar. Groen! had al als eerste en enige Vlaamse politieke partij een klimaatplan klaar, met maatregelen om verdere opwarming van de planeet te voorkomen. Vandaag lanceert Groen! haar Omegaplan, een plan om Vlamingen te beschermen tegen overstromingen.

De effecten van klimaatverandering voor België zijn onder meer een temperatuurstijging, meer regen in de winter, minder neerslag in de zomer, een verhoogd overstromingsrisico, meer kansen op hevige stormen in de winter. Dat heeft gevolgen voor de volksgezondheid, zoals meer hittedoden s zomers of ziektes zoals allergieën. Dat heeft ook gevolgen voor de economie; op wereldschaal rekent men op een kost tot 2% van het BNP bij een gemiddelde temperatuurstijging van 2,5°C.

De belangrijkste vraag is en blijft hoe men de klimaatverandering kan tegenhouden, zodat de effecten beheersbaar blijven. Een doortastend klimaatpreventiebeleid om verdere klimaatverandering te voorkomen is daarop het antwoord. Tegelijk is de klimaatverandering onomkeerbaar bezig, en zal die effecten veroorzaken, ook met een klimaatpreventiebeleid. Een klimaatadaptiebeleid om Vlamingen te beschermen tegen overstromingen, is óók een belangrijk onderdeel van klimaatbeleid.

Op beide vlakken, voorkomen en aanpassen, falen de Vlaamse en federale regeringen.

Met de huidige klimaatplannen van de Vlaamse en federale regeringen halen we niet eens de weinig ambitieuze Kyotodoelstelling, laat staan dat de huidige regeringen goede klimaatmaatregelen nemen om tegen 2050 tot 80% minder CO2uit te stoten. Dat is nodig om ervoor te zorgen dat de komende decennia de gemiddelde globale temperatuurstijging wordt beperkt tot 2°C. Want een hogere stijging maakt de gevolgen van de klimaatverandering quasi onbeheersbaar.

Toekomstige generaties van Belgen en Vlamingen zullen nauwelijks kunnen bevatten hoe de regeringen van dit land aan het begin van de 21ste eeuw zo kortzichtig konden zijn.

Groen! had als eerste en enige Vlaamse politieke partij een klimaatplan klaar, met maatregelen om verdere opwarming van de planeet te voorkomen. Vandaag lanceert Groen! haar Omegaplan, een plan om Vlamingen te beschermen tegen overstromingen.

Overstromingen tegengaan kan door voldoende ruimte te voorzien voor water, zowel door insijpeling in de grond als via gecontroleerde overstromingsgebieden. Concreet voorziet Groen! nieuwe bos- en groengebieden waar water wordt vastgehouden; premies voor afkoppelen van regenwater zodat het niet in de riool terechtkomt; premies voor het ontharden van verharde oppervlakten; natuurtechnisch beheer van kleine waterlopen en herwaardering van de grachtenstelsels; en vergoedingen voor gemeenten die ruimte geven aan water. Groen! wil ook af van het betonbeleid en de waterautostrades van Aquafin. En door water toe te laten in afgebakende natuur-en landbouwgebieden, zorgen we ervoor dat de woongebieden en economische knooppunten maximaal beveiligd zijn.

Voldoende ruimte voor water voorzien is één ding, maar in feite is een integratie nodig van het ruimtelijke en het klimaatbeleid. Daarom pleit Groen! voor een ARK-plan naar Nederlands model: Actieplan rond Ruimte en Klimaat. Dat hoeft geen nieuw plan te zijn naast alle andere bestaande plannen. Het kan geïntegreerd worden in de bestaande plannen rond integraal waterbeleid en ruimtelijke ordening. Enerzijds houdt dit een verruiming in van de taakstelling van de Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid, en anderzijds wordt klimaat dan meegenomen als ruimtebepalend element in de geplande herziening in het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen.

Ook wil Groen! dat de bestaande sigmaplannen worden geactualiseerd. Ze houden geen rekening met de meest recente wetenschappelijke informatie over klimaatverandering. Naast de afbakening van de nodige overstromingsgebieden wil Groen! voldoende middelen voorzien voor een adequate kustbescherming.

Verder dringt Groen! aan op concrete richtlijnen voor de toepassing van de watertoets voor projecten en ruimtelijk plannen. Op dit moment wordt een hele reeks ruimtelijke uitvoeringsplannen opgemaakt, en gaan de bekken- en deelbekkenbeheersplannen in onderzoek. Een goed functionerende watertoets zal de opmaak van vergunningen sterk vereenvoudigen.

Groen! vraagt ook voldoende geld voor schadevergoedingen via het Rubiconfonds zodat het fundamentele probleem van de schadeloosstelling van mensen die wonen in gebieden die door overstroming worden bedreigd. Groen! wil het Rubiconfonds ook openstellen voor vergoedingsregelingen ten gevolge van negatieve beslissingen door de watertoets. Tot slot pleit Groen! voor een sluitende verzekering tegen overstromingen, met solidariteit tussen overstromers en overstroomden.

De Vlaamse regering brengt door haar getalm de Vlaamse bevolking in gevaar. Groen! daarentegen zorgt met haar klimaatplan voor preventie van verdere klimaatverandering; en met het Omegaplan zorgt Groen! er voor dat men zich kan aanpassen aan de effecten ervan. >> lees hier het Omegaplan van Groen! om Vlamingen te beschermen tegen klimaatverandering PDF document >> bekijk hier de presentatie met de beelden en plannen