Technische Universiteit Eindhoven

20-11-2006:

Promotie: Documentaires maak je voortaan zelf

Sommige documentaires zijn heel sterk vanuit één gezichtspunt in elkaar gezet. De producties van Michael Moore of Al Gores An Unconvenient Truth zijn hier sprekende voorbeelden van. Volgens Stefano Bocconi is de gekozen invalshoek altijd subjectief. De tientallen uren ruw beeldmateriaal zouden net zo goed een geheel andere kijk op het onderwerp kunnen geven. Om de kijker toegang te geven tot al het beeldmateriaal en zélf een documentaire te kunnen maken met eventueel een andere invalshoek, ontwierp Bocconi het softwaresysteemVox Populi. Bocconi hoopt hiermee donderdag 30 november te promoveren aan de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). Hij voerde zijn promotieonderzoek uit bij het Centrum voor Wiskunde en Informatica (CWI) in Amsterdam.

Op het verkeerde been

Stefano Bocconi, die zelf documentairemaker is, merkte in zijn praktijk dat de subjectieve keuze van de regisseur zeer richtinggevend is. Zo maakte hij een portret van de gemoedstoestand van Amerikaanse burger na de aanslagen van 9/11. Uit de meer dan tien uren ruw beeldmateriaal kon hij vervolgens alle kanten mee op. Zijn redactieteam van vijf personen had dan ook de grootste moeite om een selectie te maken uit de beelden en een centrale invalshoek te kiezen. Volgens Bocconi worden kijkers door de keuze van de regisseur vaak al dan niet bewust op het verkeerde been gezet.

Directors Cut

Zijn doel van het promotieonderzoek was dan ook om een machine te ontwerpen die kijkers onafhankelijk zouden maken van de directors cut. Met het creëren van het softwaresysteem Vox Populi is hij daarin geslaagd. Kijkers kunnen hiermee hun eigen documentaire samenstellen door zelf een selectie te maken in onderwerpen, geïnterviewde personen of de geventileerde standpunten. Vervolgens monteert de software automatisch de videofragmenten tot een logische eenheid. Voorwaarde is wel dat de maker van het ruwe beeldmateriaal alle fragmenten expliciet beschrijft.

Filmtheoretische en retorische kennis

Stefano Bocconi slaat met zijn productiemethode een brug tussen het creatieve proces van de documentairemaker en de formele benadering van het benodigde softwaresysteem. Dit vereist een combinatie van het specifiek classificeren van de filmfragmenten met algemene filmtheoretische kennis en inzichten in de rethorische elementen van documentaires. Zo weet hij tegenstellingen desgewenst op scherp te stellen, of overeenkomende fragmenten juist te clusteren. Hij is er nog niet in geslaagd om het retorische aspect voor de hele documentaire te stroomlijnen, of het automatisch genereren van een begeleidende tekst of voice over. Hierover doet hij aanbevelingen voor vervolgonderzoek.

Eigen documentaire

Stefano Bocconi heeft een demo gemaakt van Vox Populi op basis van zijn documentaire Interview with America
http://www.interviewwithamerica.com/. Via
http://homepages.cwi.nl/~media/demo/VoxPopuli/ kunnen gebruikers een eigen documentaire doorsnede maken van het ruwe materiaal. De methode van Bocconi is algemeen toepasbaar. Een voorwaarde is wel dat de documentairemakers het ruwe beeldmateriaal op de juiste wijze classificeren. En dat, is de ervaring van Bocconi, is op dit moment voor veel documentairemakers nog een grote tijdsinvestering.

'terug'