Bulgarije en Roemenië met gemengde gevoelens welkom geheten
30 november 2006
Het Europarlement debatteerde op 29 november voor het laatst over Roemenië
en Bulgarije als 'toetredingslanden'. Per 1 januari worden ze volwaardig lid
van de EU. "Het sluitstuk van de hereniging van het ooit verdeelde Europa,"
zegt Joost Lagendijk. Wel heeft hij bedenkingen bij de wijze waarop de
onderhandelingen verlopen zijn.
Zelfs in het Europees Parlement kijken sommigen verbaasd op: Roemenië
en Bulgarije al weer op de agenda? Hadden we dat niet al in oktober en
in september en in juni en in april van dit jaar besproken? Lagendijk:
"Inderdaad, als Europees Parlement hebben we ons de afgelopen twee
jaar heel intensief bezig gehouden met Roemenië en Bulgarije. Dat was
nodig ook: de Commissie en de lidstaten waren laks in het aansporen
van deze landen tot de nodige hervormingen. We kunnen voor de toekomst
veel leren van wat er mis ging tijdens de onderhandelingen."
Het Europees Parlement heeft zich vandaag in twee resoluties
uitgesproken over de voortgang die zowel Roemenië als Bulgarije de
afgelopen maanden geboekt hebben, maar vooral ook over de blijvende
punten van zorg.
Onvolkomenheden veronachtzaamd
Lagendijk: "De manier waarop de lidstaten Roemenië en Bulgarije koste
wat kost in 2007 wilden binnenhalen heeft mij erg verbaasd. We hebben
als Parlement keer op keer moeten wijzen op de onvolkomenheden op het
gebied van corruptiebestrijding, onafhankelijkheid van de rechterlijke
macht en behandeling van minderheden. Dat heeft uiteindelijk geleid
tot een eindspurt, waardoor het resultaat nu gematigd positief is."
Toch had wat Lagendijk betreft Bulgarije nog een jaar mogen wachten.
"Terwijl Roemenië sinds 2005 verschrikkelijk zijn best heeft gedaan om
achterstanden in te halen, is er in Bulgarije op cruciale gebieden als
de bestrijding van de georganiseerde misdaad nog van alles niet in
orde. We moeten concluderen dat er te vroeg een datum is genoemd - 1
januari 2007 - voordat de landen ook maar bij benadering aan de
criteria voldeden. Ook is er willens en wetens aan een koppeling van
beide landen vast gehouden. Dat doet geen recht aan de belofte dat de
EU elk land op zijn merites beoordeelt, en dergelijke 'package deals'
moeten we in de toekomst vermijden."
Lagendijk wijst ook op de reactie in Bulgarije op een voorstel van de
Groenen om in de parlementsresolutie het land op te roepen de rechten
van minderheden te respecteren. "Het land was te klein toen wij zeiden
dat Bulgarije de Macedonische minderheid moet toestaan een partij op
te richten, wat nota bene door het Europese Mensenrechtenhof was
afgedwongen. Uit solidariteit met hun Bulgaarse zusterpartijen hebben
de grote fracties in het Europees Parlement ons voorstel om dit in de
parlementsresolutie op te nemen niet gesteund. Dat noem ik selectief
omgaan met de toetredingscriteria. Ook dat moet in de toekomst
anders."
Wel een meerderheid haalde een voorstel van de Groenen dat de
Bulgaarse regering verplicht om per 1 januari de reactoren van de
kerncentrale Koslodui stil te leggen.
Al met al concludeert Lagendijk, dat hoewel GroenLinks in Nederland
haast alleen staat in zijn steun voor verdere uitbreiding van de EU,
de Groenen bij de Europese christendemocraten en sociaal-democraten
weinig steun hebben gekregen voor hun kritische houding ten opzichte
van Roemenië en Bulgarije. "Als het om Turkije gaat heeft iedereen de
mond vol van criteria, terwijl we die bij Roemenië en Bulgarije te
lang veronachtzaamd hebben. Een consequenter uitbreidingsbeleid zou
bepaald geen luxe zijn."
Zie ook:
* dossier Uitbreiding EU met Roemenië en Bulgarije
GroenLinks