Autonomie door zelfspot
Humanistisch verbond
Amsterdam, 20 november 2006
Autonomie door zelfspot. Een beschavingsoffensief
Op 30 november verzorgen socioloog Evelien Tonkens en filosoof Tsjalling Swierstra de
jaarlijkse Socrateslezing in de Rode Hoed te Amsterdam. Tijdens deze avond doen zij een
voorstel voor een modern autonomiebegrip: burgers moeten leren omgaan met onzekerheid.
Dick Pels en Gabriël van den Brink (beiden socioloog) geven hier een kritische
reactie op. Onder leiding van Michiel Zonneveld (journalist) wordt vervolgens
gediscussieerd met panel en publiek.
autonomie
Heeft het aloude humanistische ideaal van autonomie nog waarde in onze moderne
samenleving? Of biedt het slechts inspiratie aan 'dikke-ikken', asocialen, doorgeschoten
individualisten en beleidsmakers die de burger willen opzadelen met teveel eigen
verantwoordelijkheid? Is er een moderne invulling van het autonomie ideaal denkbaar
waaraan burger en samenleving houvast hebben?
antwoord Tonkens en Swierstra
Tonkens en Swierstra menen van wel. Zij bepleiten een nieuwe invulling van het begrip
autonomie en deinzen er niet voor terug om hun idee inzet te maken voor een
beschavingsoffensief.
De moderne samenleving is pluralistisch en dynamisch. Dat maakt mensen onzeker en leidt
tot maatschappelijke problemen. Veel geziene reacties zijn een vlucht in fundamentalisme
en de roep om terug te grijpen op oude normen, waarden en plicht. Volgens Tonkens en
Swierstra is het veel beter als
mensen leren omgaan met ambivalentie, verandering en onzekerheid, en waar mogelijk leren
reageren met relativering en zelfspot in contact met andersdenkenden. Het aanleren van
dergelijke vaardigheden is nodig om als burger goed te kunnen functioneren in een moderne
samenleving.
de Socrateslezing
De jaarlijkse Socrateslezing, een initiatief van het Humanistisch Verbond, wordt sinds
1983 georganiseerd. Vanaf 2001 wordt de lezing georganiseerd door de Humanistische
Alliantie in samenwerking met één van de leden. De lezing beoogt een
commentaar te geven op maatschappelijke ontwikkelingen, vanuit een humanistisch
perspectief. Eerder werd de Socrateslezing uitgesproken door onder anderen Hans
Achterhuis, Anil Ramdas, Roger van Boxtel, Fernando Savater en Lodewijk de Waal.
Het Humanistisch Verbond organiseert vanwege het zestigjarig jubileum de Socrateslezing
dit jaar. Een jaar waarin het begrip autonomie opnieuw bekeken en herijkt wordt.
Evelien Tonkens en Tsjalling Swierstra
Evelien Tonkens (socioloog) is bijzonder hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam. Zij
bekleedt de leerstoel Actief burgerschap, in het bijzonder vraagstukken van
competentieontwikkeling en toerusting in dienst van de Stichting Actief Burgerschap.
Tsjalling Swierstra (filosoof en politicoloog) doceert technologie-ethiek aan de
Universiteit Twente.
Socrateslezing 2006
30 november, 20.00 uur, inloop 19.30u.
Rode Hoed te Amsterdam
Toegang is gratis, wel graag aanmelden: www.humanistischverbond.nl of 020 5219000
---
noot voor de redactie