Nivel
NIVEL international
Jozien Bensing ontvangt NWO-Spinozapremie
29 november 2006
Jozien Bensing, directeur van het onderzoeksinstituut NIVEL en
hoogleraar Gezondheidspsychologie aan de Universiteit Utrecht,
ontvangt woensdag 29 november de Spinozapremie 2006. De
NWO-Spinozapremie is de hoogste Nederlandse onderscheiding in de
wetenschap. Jozien Bensing krijgt de premie voor haar onderzoek naar
communicatie in de gezondheidszorg.
Dit jaar krijgen vier wetenschappers de prijs: voor hun
voortreffelijk, baanbrekend en inspirerend onderzoek. Aan de
Spinozapremie is een geldbedrag verbonden van anderhalf miljoen euro,
te besteden aan onderzoek naar keuze.
Video-opnamen van medische consulten
Jozien Bensing toonde aan dat relaties tussen dokters en hun patiënten
op een solide empirische basis zijn te onderzoeken. In de loop van
haar carrière heeft ze samen met haar collegas en promovendi een
omvangrijke collectie video-opnamen van medische en verpleegkundige
consulten opgebouwd, gefinancierd uit verschillende projectsubsidies.
Op deze manier zijn ruim 16.000 video-opnamen van
spreekkamer-gesprekken gecodeerd en gearchiveerd. Op basis van
systematische analyses van dit videomateriaal verschenen inmiddels
meer dan 200 publicaties, waaronder vijftien proefschriften. De
videocollectie vormde ook de inspiratiebron voor tal van lezingen in
Nederland en het buitenland.
De kracht van aandacht
Medicine is a delicate balance between art, science and communication.
Door dit motto heeft Jozien Bensing zich in haar wetenschappelijk werk
altijd laten inspireren. Onder dit motto publiceerde de
Gezondheidsraad in 1991 het advies Medisch handelen op een tweesprong.
In datzelfde jaar verdedigde Jozien Bensing haar proefschrift
Doctor-patient communication and the quality of care. Met dit motto
wordt het klassieke onderscheid tussen kunst en kunde, dat vaak in de
gezondheidszorg wordt gemaakt, uitgebreid met een derde element:
communicatie. Door de communicatieprocessen in de spreekkamer
wetenschappelijk te bestuderen slaat Bensing in haar
onderzoekprogramma een brug tussen de biomedisch georiënteerde
gezondheidszorg en een meer patiëntgerichte, vraaggerichte
gezondheidszorg. De kracht van aandacht in de gezondheidszorg loopt
als een rode draad door haar onderzoeken.
Spinoza-plannen
Jozien Bensing zal de Spinozapremie gaan besteden aan onderzoek naar
de rol van communicatie in het placebo-effect: het intrigerende
verschijnsel dat de gezondheidsklachten van mensen kunnen verminderen
zonder dat er een bekend werkzame therapie wordt toegepast. Op basis
van de huidige kennis is het aannemelijk dat de communicatie tussen
arts en patiënt daar een belangrijke rol in speelt.