Aan de voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801
der Staten-Generaal 2509 LV Den Haag
Anna van Hannoverstraat 4
Binnenhof 1 Telefoon (070) 333 44 44
2513 AA S GRAVENHAGE Fax (070) 333 40 33
www.szw.nl
2513AA1
Contactpersoon Ons kenmerk AI/CB/2006/87850
Doorkiesnummer Datum 27 november 2006
E-mail
Onderwerp Eindverslag "Inspecties Gemeenteljke Sociale
Diensten, Centr voor Werk en Inkomen en
Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen"
Hierbij bied ik u het eindverslag aan van het project "Inspecties Gemeentelijke Sociale
Diensten, Centra voor Werk en Inkomen en Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen"
van de Arbeidsinspectie. De inspecties zijn in de periode van september 2005 tot mei 2006
uitgevoerd. Er is geïnspecteerd op de onderwerpen agressie & geweld en werkdruk.
De aanleiding voor het project is dat uitingen van agressie & geweld zich steeds meer
voordoen bij dienstverlening aan het publiek. Recente incidenten zijn daar een illustratie van.
Dienstverlening kan ook leiden tot hoge werkdruk om de wachttijd van cliënten niet te hoog
te laten oplopen.
In de voorliggende rapportage worden de inspectieresultaten gepresenteerd. Deze zijn
representatief voor de sector van de Gemeentelijke Sociale Diensten en de Centra voor Werk
en Inkomen. Voor het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen zijn de resultaten niet
representatief, maar geven wel een beeld.
Bij slechts 27% van de instellingen zijn geen overtredingen aangetroffen. Vooral het
nalevingniveau op agressie en geweld is laag. Uit de resultaten blijkt dat 64% van de
ondervraagde werknemers wel eens of regelmatig met agressie en geweld geconfronteerd
wordt. Een zorgelijke situatie als blijkt dat materiaal voor de bestrijding van risico's
onvoldoende landt op de werkvloer. Materiaal is ontwikkeld in het kader van het (eerste)
arboconvenant gemeenten, dat liep van 2001 tot 2004. In dit convenant was agressie en
geweld één van de onderwerpen. Vwb CWI en UWV is door de centrale organisaties
materiaal ontwikkeld in de vorm van agressieprotocollen.
De overtredingen hebben betrekking op de beleidsvoering, de risicoinventarisatie -en
evaluatie en het geven van voorlichting en onderricht. Concreet valt te denken aan het
Ons kenmerk AI/CB/2006/87850
onvoldoende onderkennen van de risico's, het ontbreken van een plan van aanpak,
tekortkomingen bij de inrichting van de spreekkamer, het ontbreken van een registratie van de
incidenten en het onvoldoende trainen op agressie.
Gelet op de potentiële risico's van agressie en geweld en het aantal overtredingen dat is
aangetroffen, is het dringend gewenst dat de betrokken organisaties verder beleid ontwikkelen
en maatregelen nemen om de werknemers te beschermen, bijvoorbeeld in de ruimtes waar
contact met de cliënt plaatsvindt. Daar ligt ook de directe verantwoordelijkheid voor het
aanpakken van geweld en agressie.
Vanuit de positie van de rijksoverheid ondersteun ik landelijke organisaties zoals VNG en
Divosa om voor onder andere gemeenten handreikingen op te stellen die beleidsmatige en
praktische adviezen bevatten. Er zijn intussen 4 van dat soort handreikingen met
ondersteuning van SZW gepubliceerd. Tevens biedt de WWB in tegenstelling tot de Abw nu
ook een formele basis om op te treden tegen agressie (in de vorm van een korting op de
uitkering).
Ook UWV en CWI werken aan een intensivering van maatregelen om agressie aan te pakken.
Zo worden agressieprotocollen verder aangescherpt dan wel uitgewerkt voor specifieke
groepen medewerkers. Agressie reductietrainingen zorgen ervoor dat medewerkers beter zijn
voorbereid op mogelijke incidenten. In het AKO zal verder door de ketenpartners worden
gesproken over agressiebeheersing en een voorstel worden ontwikkeld ten behoeve van de
veiligheid van medewerkers in de bedrijfsverzamelgebouwen. Een door de ketenpartners
ontwikkelde brochure over de zin van verschillende te nemen maatregelen zal binnenkort aan
het management en de beleidsmedewerkers van de verschillende ketenorganisaties worden
uitgereikt.
CWI heeft een uniform registratieformulier ontwikkeld dat via intranet beschikbaar wordt
gesteld. Het feitelijk gebruik van het formulier zal de komende tijd veel aandacht krijgen.
Tot slot is vermeldenswaard dat in het kader van arboconvenanten voor gemeenten, rijk en
provincies een samenwerkingsproject is ontstaan om te komen tot een agressie incidenten
registratie systeem. In de komende maanden vinden pilots plaats bij gemeenten, een provincie
en bij verschillende rijksonderdelen. Dit project heeft inmiddels een plek gekregen in het
`actieprogramma aanpak agressie en geweld publieke taken', dat de Minister van
Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties op 26 oktober jl. publiceerde.
Werkdruk is bij 43% van de werknemers in meer of mindere mate een probleem. Een op de
zes werknemers ervaart zoveel werkdruk dat het arborisico eigenlijk direct moet worden
aangepakt. De werkdruk is zodanig dat beleidvoering noodzakelijk is. Gezien de resultaten
van de inspecties ligt het voor de hand maatregelen vooral te richten op de hoeveelheid werk.
De Arbeidsinspectie zal de resultaten bespreken met de overkoepelende organisaties van de
drie ketenpartners.
---
Ons kenmerk AI/CB/2006/87850
Over enkele jaren zal opnieuw worden geïnspecteerd om te zien hoe het dan is gesteld met de
naleving van de verplichtingen uit de Arbowet op de onderwerpen agressie en geweld en
werkdruk.
Gezien de resultaten van dit inspectieproject, het beeld dat zij laten zien bij de geïnspecteerde
instellingen en de incidenten die zich recent hebben voorgedaan, wil ik de Tweede Kamer van
de resultaten op de hoogte stellen
De Staatssecretaris van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid,
(H.A.L. van Hoof)
---
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid